ความสอดคล้องของการเป็นมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐกับการจัดการภาครัฐแนวใหม่ : กรณีศึกษามหาวิทยาลัยขอนแก่น

An Evaluation of the Public Sector Reform in Higher Education: A Case Study of Khon Kaen University

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

          การจัดตั้งมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้มหาวิทยาลัยมีอิสระและความคล่องตัว   ในการบริหารจัดการกิจการต่าง ๆ มากกว่าการเป็นส่วนราชการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น แปรสภาพจากการเป็น    ส่วนราชการเป็นมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐในปี พ.ศ. 2558 การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาความสอดคล้องของการเปลี่ยนสถานะของมหาวิทยาลัยขอนแก่น ตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยขอนแก่น พ.ศ. 2558  กับแนวทางการจัดการภาครัฐแนวใหม่ และ 2) เพื่อศึกษาผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการเปลี่ยนสถานะ  ของมหาวิทยาลัยขอนแก่น ผู้วิจัยใช้รูปแบบวิธีการวิจัยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยมีการออกแบบการวิจัยแบบกรณีศึกษากรณีเดียวแบบองค์รวม และเก็บข้อมูลโดยการใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกจากผู้ให้ข้อมูลหลัก  ซึ่งเป็นผู้บริหารจากส่วนงานกลางและผู้บริหารจากส่วนงาน จำนวนทั้งสิ้น 20 คน

ผลการศึกษาพบว่า การบริหารมหาวิทยาลัยภายหลังการเปลี่ยนสถานะของมหาวิทยาลัยขอนแก่น ตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยขอนแก่น พ.ศ. 2558 ยังไม่สอดคล้องตามแนวทางการจัดการภาครัฐแนวใหม่และยังไม่มีการเปลี่ยนแปลงที่เห็นได้ชัดอย่างเป็นรูปธรรม กล่าวคือ แม้ว่าจะมีความคาดหวังและความพยายามในการกำหนดนโยบายเกี่ยวกับการบริหารจัดการกิจการต่าง ๆ ของมหาวิทยาลัยให้แตกต่างจากเดิม    แต่ระเบียบและแนวปฏิบัติเดิมจำนวนมากยังเป็นอุปสรรคต่อการเปลี่ยนแปลงตามแนวทางการจัดการภาครัฐแนวใหม่ ผลกระทบที่เกิดขึ้นพบว่าการดำเนินงานของมหาวิทยาลัย มีประสิทธิภาพมากขึ้น แต่ไม่ได้เกิดจากการเปลี่ยนสถานะของมหาวิทยาลัย แต่เกิดขึ้นเพราะนโยบายของผู้บริหาร เนื่องจากมีการกำหนดตัวชี้วัดที่ชัดเจน เหมาะสมกับแต่ละองค์กร แต่ยังขาดความคล่องตัว โดยเฉพาะในเรื่องกฎ ระเบียบ ส่งผลให้ด้านการคลัง และงบประมาณ ตลอดจนด้านการบริหารระบบงานบุคคล ยังล่าช้าและไม่ตอบสนองความต้องการเท่าที่ควร

คำสำคัญ : มหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ, การเปลี่ยนสถานะ, ออกนอกระบบ