เควียร์ในนิทานสุนทรภู่

Queer in Sunthornphu’s Tales

ผู้แต่ง

  • ทิฆัมพร ทองแถม ณ อยุธยา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
  • อรทัย เพียยุระ

คำสำคัญ:

เพศวิถี, เควียร์, นิทานของสุนทรภู่

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเพศวิถีของตัวละครเควียร์ในนิทานของสุนทรภู่ และเพื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อเพศวิถีของตัวละครเควียร์ในนิทานของสุนทรภู่ โดยผู้วิจัยศึกษาจากนิทานคำกลอนของสุนทรภู่ 4 เรื่อง ได้แก่ โคบุตร ลักษณวงศ์ สิงหไกรภพ และพระอภัยมณี ซึ่งใช้กรอบแนวคิดเพศวิถี
ในการวิเคราะห์ ผลการศึกษาพบว่า เพศวิถีที่ปรากฏในนิทานคำกลอนของสุนทรภู่นั้นมี 2 รูปแบบ คือ เพศวิถีแบบรักร่วมเพศ และเพศวิถีแบบรักต่างเพศแบบอปกติ ข้อค้นพบด้านปัจจัยที่ส่งผลต่อเพศวิถีของตัวละคร
เควียร์ในนิทานของสุนทรภู่ พบว่าปัจจัยที่ส่งผลต่อเพศวิถีทั้งแบบรักร่วมเพศและรักต่างเพศนั้นมี 2 ปัจจัยด้วยกัน คือ ปัจจัยทางกายภาพ ได้แก่ สังคมและสภาพแวดล้อม ปัจจัยทางชีวภาพ ได้แก่ รูปลักษณ์ และความต้องการตามธรรมชาติของตัวละคร จากข้อค้นพบดังกล่าวทำให้ทราบว่าเพศวิถีแบบเควียร์แทรกแฝงอยู่ในวรรณกรรมนิทานตั้งแต่ในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น อันทำให้เห็นว่าเพศวิถีแบบเควียร์นั้นมีมาในสังคมไทยทุกยุคทุกสมัย

คำสำคัญ: เพศวิถี, เควียร์, นิทานของสุนทรภู่

เอกสารอ้างอิง

1. ชลดา เรืองรักษ์ลิขิต. (2557). สุนทรภู่อาลักษ์นักเลงทำเพลงยาว. กรุงเทพฯ: สถาพรบุ๊ค.
2. ชลิดาภรณ์ ส่งสัมพันธ์. (2544). ภาษาเพศ: อำนาจ เรื่องทางเพศ กับพหุทางจริยศาสตร์. เชียงใหม่: ศูนย์สตรีศึกษามหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
3. ปรียารัตน์ เชาวลิตประพันธ์. (2549). การสมพาสที่ผิดธรรมชาติในนิทานไทย : การศึกษาอนุภาคทางคติชนวิทยา. กรุงเทพฯ: โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
4. ปิยะทัศนีย์ เกิดโมฬี. (2550). กลวิธีการใช้วาทศิลป์ในนิทานคำกลอนของสุนทรภู่. วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาภาษาไทย มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
5. ภาวิน มาลัยวงษ์. (2554). รู้จักเควียร์ผ่านนักรบกลายพันธุ์เอ็กซ์เมน(ฉบับออนไลน์). วารสารมนุษยศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 18(1), 1-14.
6. มัทนา เจริญวงศ์. (2549). การประกอบสร้างความหมายเกี่ยวกับอัตลักษณ์ทางเพศของตัวละครเควียร์ในภาพยนตร์ : กรณีศึกษาเรื่อง Hedwig and the Angry Inch. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม : คณะวิทยาการสารสนเทศ.
7. สุรเชษฐ์ สุขลาภกิจ. (2561). ผัวเดียว เมียเดียว อาณานิคมครอบครัวในสยาม. กรุงเทพฯ: มติชน.
8. สุระ อินตามูล. (2559). การแสดงและนักแสดงเควียร์: การสร้างอัตลักษณ์เควียร์ของสังคมไทยผ่านละครนอก. วารสารวิจิตรศิลป์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 7(1). 1-64.
9. สุนทรภู่. (2517). พระอภัยมณี(พิมพ์ครั้งที่ 14). กรุงเทพฯ : บรรณาคาร.
10. สุนทรภู่. (2501). นิทานคำกลอนสุนทรภู่ : สิงหไกรภพ ลักษณะวงศ์ โคบุตร รวบรวมโดย พ. ณ ประมวลมารค. กรุงเทพฯ : แพร่พิทยา.
11. อรทัย เพียยุระ. (2561). วรรณกรรมกับเพศภาวะ (พิมพ์ครั้งที่ 2) . ขอนแก่น: ขอนแก่นการพิมพ์.
12. Annamarie Jagose. (1996). Queer theory: an introduction. New York: NEW YORK University Press.
13. Santilanes, Alexander. (2006). "Queering Ethnography". Postamble,2(2): Pp.ix-xiv.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2021-08-20

รูปแบบการอ้างอิง

ทองแถม ณ อยุธยา ท., & เพียยุระ อ. (2021). เควียร์ในนิทานสุนทรภู่: Queer in Sunthornphu’s Tales. วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์, 38(2), 1–20. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/HUSO/article/view/247665

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย