การส่งเสริมการจัดการฟาร์มเกษตรทฤษฎีใหม่ของชุมชนบ้านดอนรัก ตำบลดอนรัก อำเภอหนองจิกจังหวัดปัตตานี
Promoting for New Theory Agricultural Farm Management of Ban Don Rak Community, Don Rak Sub-district, Nong Chik District, Pattani Province
คำสำคัญ:
ปัจจัยส่งเสริมการจัดการฟาร์ม เกษตรทฤษฎีใหม่ เศรษฐกิจพอเพียง ฟาร์มชุมชนบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงคุณภาพนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยส่งเสริมการจัดการฟาร์มเกษตรทฤษฎีใหม่ของชุมชนบ้านดอนรัก และเสนอแนวทางส่งเสริมการจัดการฟาร์มเกษตรทฤษฎีใหม่ของชุมชนบ้านดอนรัก ตำบลดอนรัก อำเภอหนองจิก จังหวัดปัตตานี กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้นำชุมชน นักวิชาการส่งเสริมการเกษตร และเกษตรกรในพื้นที่ จำนวน 10 ราย เลือกตัวอย่างแบบเจาะจง ใช้การสัมภาษณ์เดี่ยวเชิงลึก และการวิเคราะห์เนื้อหาเพื่อสร้างข้อสรุปเชิงอุปนัย และนำเสนอข้อมูลเชิงพรรณนา
ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยส่งเสริมการจัดการฟาร์มเกษตรทฤษฎีใหม่ของชุมชนบ้านดอนรัก ได้แก่ สภาพพื้นที่ และการบริหารจัดการน้ำ การบริหารจัดการคน การเรียนรู้การใช้เทคโนโลยีโดยธรรมชาติเพื่อจัดการธรรมชาติ การมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการงบประมาณ และทรัพยากร ความสามารถในการประยุกต์เกษตรทฤษฎีใหม่ และเศรษฐกิจพอเพียงกับกระบวนการทำงาน และรู้จักคิด
สำหรับแนวทางส่งเสริมการจัดการฟาร์มเกษตรทฤษฎีใหม่ของชุมชนบ้านดอนรัก ควรสร้างการเปลี่ยนแปลงที่เกิดจากการเข้าร่วมเรียนรู้ ความภาคภูมิใจของเกษตรกร มุ่งประโยชน์ที่ได้รับจากการเข้าร่วมกิจกรรมของฟาร์มชุมชน เกิดการจ้างงาน และรายได้ และเพิ่มประสิทธิผลการบูรณาการฟาร์มชุมชนของหน่วยงานสนับสนุนภาครัฐ และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกภาคส่วน
เอกสารอ้างอิง
กฤษณ์สัมพันธ์ เมนะสูต.(2560). แนวทางการประยุกต์ใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน.หนังสือพิมพ์มติชน.ฉบับวันที่ 6 มิถุนายน, น. 7.
กรมพัฒนาที่ดิน. (2564). คู่มือโครงการ 1 ตำบล 1 กลุ่มเกษตรทฤษฎีใหม่ ฉบับที่ 1. กระทรวงเกษตร และสหกรณ์.
กรมส่งเสริมการเกษตร. (2561). เศรษฐกิจพอเพียงกับภาคการเกษตร. เอกสารแนะนำที่ 5 / 2561 กระทรวงเกษตร และสหกรณ์. นิวธรรมดาการพิมพ์.
กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม. (มปป.) เกษตรอินทรีย์ พลิกฟืนวิถีเกษตรกรไทย. เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ https://www.dip.go.th/files/Cluster/2.pdf วันที่สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2564.
กระทรวงเกษตร และสหกรณ์. (2559). คู่มือการปฏิบัติงานโครงการเกษตรทฤษฎีใหม่. สำนักงานปลัดกระทรวงเกษตร และสหกรณ์.
กองวิจัย และพัฒนางานส่งเสริมการเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร. (2559). คู่มือโครงการส่งเสริมเกษตรทฤษฎีใหม่ และเกษตรกรรมยั่งยืน. (สำหรับเจ้าหน้าที่) เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ https://ssnet.doae.go.th/wp-
content/uploads/2016.pdf วันที่สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2564.
กรมส่งเสริมการเกษตร. (2556). คู่มือปฏิบัติงานเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรการจัดการฟาร์ม. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
ข่าวภาคใต้ เปิดกิจกรรมฟาร์มชุมชนตำบลดอนรัก ภายใต้โครงการ 9101 ตามรอยเท่าพ่อ. [เว็บบล็อก] สืบค้นจาก https://mgronline.com/south/detail/9600000086652 วันที่สืบค้น 30 ตุลาคม 2564.
ฉลาด จันทรสมบัติ. (2550). การพัฒนารูปแบบการจัดการความรู้ขององค์กรชุมชน. ภาควิชาการบริหารการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ชาย โพธิสิตา. (2550). ศาสตร์และศิลป์แห่งการวิจัยเชิงคุณภาพ. นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากร และสังคม มหาวิทยาลัยมหิ ดล.
ชัยอนันต์ สมุทวณิช. (2541). ทฤษฎีใหม่: มิติที่ยิ่งใหญ่ทางความคิด. สถาบันนโยบายการศึกษา.
ญาณิศา เผื่อนเพาะ และสันติธร ภูริภักดี. (2563). แนวทางการจัดการฟาร์มคาเฟ่ ตามรอยเกษตรทฤษฎีใหม่ ของผู้ประกอบการในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารร่มพฤกษ์ มหาวิทยาลัยเกริก. 38 (1), 7-20.
ฐิตาภรณ์ คงดี พิษณู บุญนิยม สมาชาย ศรีพูลและชาญวิทย์ วัชรพุกก์. (2561). ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจและสังคมในการเลี้ยงสัตว์แบบบูรณาการตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์.
13(38) พฤษภาคม-สิงหาคม, 47-58.
ธนาวุฒิ พิมพ์กิและจันทนา ฤทธิ์สมบูรณ์. (2557). การประยุกต์ใช้แนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียงกับวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดจันทบุรี. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยราชภัฎสวนดุสิต. 1(10) มกราคม-เมษายน, 1-21.
ธวัชชัย พืชผล. (2549). รักในหลวงต้องทำเพื่อในหลวง. กรุงเทพฯ: Read & Share.
ธีระพงษ์ แก้วหาวงษ์. (2543). กระบวนการเสริมสร้างชุมชนเข้มแข็ง: ประชาคม ประชาสังคม.พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ: โครงการจัดตั้งมูลนิธิเสริมสร้างชุมชนเข้มแข็ง ชมรมนักวิชาการสาธารณสุข ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ.
นพพร เมธีอนันต์กุล. (2549). การนำแนวปฏิบัติตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ในการดำเนินชีวิต: กรณีศึกษาเกษตรกรลูกค้า ธ.ก.ส. อำเภอวิเชียรบุรี จังหวัดเพชรบูรณ์. ภาคนิพนธ์ปริญญาศิลปะศาสตร์ สถาบันบัณฑิต
พัฒนบริหารศาสตร์.
นำพล คงพันธ์. (2560). องค์ประกอบความสำเร็จการทำเกษตรแบบผสมผสานอย่างยั่งยืน ในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน. วิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร หลักสูตรการป้องกันราชอาณาจักร รุ่นที่ 60. เอกสาร
อิเล็กทรอนิกส์ http://www.dsdw2016.dsdw.go.th/doc_pr/ndc_2560.pdf วันที่สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2564.
วัฒน์ ระวี. (2549). เมื่อฟ้าโอบและแผ่นดินอุ่นขอตามรอยบาทพ่อที่พอเพียง. กรุงเทพฯ: แสงดาว.
สินีนุช ครุฑเมือง แสนเสริม และคณะ. (2563). แนวคิดเกี่ยวกับการจัดการฟาร์ม. เอกสารการสอนชุดวิชาการจัดการฟาร์ม. นนทบุรี: สาขาวิชาเกษตรศาสตร์ และสหกรณ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
สมพร เทพสิทธา. (2549). ดวงประทีปจากพระบรมราโชวาทพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว.กรุงเทพฯ: พิมพสวย.
สุเมธ ตันติเวชกุล. 2559. ปาฐกถาพิเศษเรื่องสถานการณ์น้ำของประเทศไทย. งาน Thailand Sustainable Water Management Forum 2016. บทความสู่เกษตรที่ยั่งยืนบนวิถีปกติใหม่ อ้างถึงใน ธนาคารแห่งประเทศไทย. เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ https://www.bot.or.th/Thai/ResearchAndPublications/articles/Pages/Article_25Aug2020.aspx วันที่สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2564.
สุนทร กุลวัฒนวรพงศ์. (2544). พอเพียง-ตามรอยพระราชดำริเศรษฐกิจทฤษฎีใหม่. กรุงเทพฯ: สุรีวิยาสาสน์.
สุเทพ พันประสิทธ์. (2558). การศึกษาการขยายผลทางเศรษฐกิจของชุมชนบนพื้นฐานแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง อำเภอวิหารแดง จังหวัดสระบุรี. ศูนย์วิจัย คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
เสรี พงศ์พิศ. (2548). เครือข่าย: ยุทธวิธีเพื่อประชาคมเข้มแข็ง ชุมชนเข้มแข็ง. กรุงเทพฯ: สถาบันเพิ่มผลผลิตการเกษตรภาคกลางประเทศไทย. สถาบันวิจัยและพัฒนามหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรม. (2557). คู่มือการวางแผนฟาร์ม. เอกสารเศรษฐกิจการเกษตร เลขที่ 75. กรุงเทพฯ: กระทรวงเกษตร และสหกรณ์.
อัจฉรา โพธิ์ดี. (2563). แนวคิดเกี่ยวกับการจัดการฟาร์ม. เอกสารการสอนชุดวิชา การจัดการฟาร์ม. นนทบุรี: สาขาวิชาเกษตรศาสตร์ และสหกรณ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
อดิศักดิ์ เหล่าพิมพ์. เกษตรทฤษฎีใหม่. [เว็บบล็อก] สืบค้นจาก https://www.organicfarmthailand.com/the-new-theory-of-agriculture/ วันที่สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2564.
อภิชาต พงษ์ศรีหดุลชัย. (2563). แนวคิดเกี่ยวกับการจัดการฟาร์ม. เอกสารการสอนชุดวิชา การจัดการฟาร์ม. นนทบุรี: สาขาวิชาเกษตรศาสตร์ และสหกรณ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
เอกสุดา สารากรบริรักษ์. (2563). การส่งเสริมภาคเกษตรกรรมให้เข้มแข็งและยั่งยืน. เอกสารอิเล็กทรอนิกส์. www.krisdika.go.th วันที่สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2564.
Edwards, W., & Duffy, P. (2014). Farm Management. In N. K. Van Alfen (ed.), Encyclopedia of Agriculture and Food Systems. Oxford: Academic Press.
กรมพัฒนาที่ดิน. (2564). คู่มือโครงการ 1 ตำบล 1 กลุ่มเกษตรทฤษฎีใหม่ ฉบับที่ 1. กระทรวงเกษตร และสหกรณ์.
กรมส่งเสริมการเกษตร. (2561). เศรษฐกิจพอเพียงกับภาคการเกษตร. เอกสารแนะนำที่ 5 / 2561 กระทรวงเกษตร และสหกรณ์. นิวธรรมดาการพิมพ์.
กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม. (มปป.) เกษตรอินทรีย์ พลิกฟืนวิถีเกษตรกรไทย. เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ https://www.dip.go.th/files/Cluster/2.pdf วันที่สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2564.
กระทรวงเกษตร และสหกรณ์. (2559). คู่มือการปฏิบัติงานโครงการเกษตรทฤษฎีใหม่. สำนักงานปลัดกระทรวงเกษตร และสหกรณ์.
กองวิจัย และพัฒนางานส่งเสริมการเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร. (2559). คู่มือโครงการส่งเสริมเกษตรทฤษฎีใหม่ และเกษตรกรรมยั่งยืน. (สำหรับเจ้าหน้าที่) เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ https://ssnet.doae.go.th/wp-
content/uploads/2016.pdf วันที่สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2564.
กรมส่งเสริมการเกษตร. (2556). คู่มือปฏิบัติงานเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตรการจัดการฟาร์ม. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
ข่าวภาคใต้ เปิดกิจกรรมฟาร์มชุมชนตำบลดอนรัก ภายใต้โครงการ 9101 ตามรอยเท่าพ่อ. [เว็บบล็อก] สืบค้นจาก https://mgronline.com/south/detail/9600000086652 วันที่สืบค้น 30 ตุลาคม 2564.
ฉลาด จันทรสมบัติ. (2550). การพัฒนารูปแบบการจัดการความรู้ขององค์กรชุมชน. ภาควิชาการบริหารการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ชาย โพธิสิตา. (2550). ศาสตร์และศิลป์แห่งการวิจัยเชิงคุณภาพ. นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากร และสังคม มหาวิทยาลัยมหิ ดล.
ชัยอนันต์ สมุทวณิช. (2541). ทฤษฎีใหม่: มิติที่ยิ่งใหญ่ทางความคิด. สถาบันนโยบายการศึกษา.
ญาณิศา เผื่อนเพาะ และสันติธร ภูริภักดี. (2563). แนวทางการจัดการฟาร์มคาเฟ่ ตามรอยเกษตรทฤษฎีใหม่ ของผู้ประกอบการในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารร่มพฤกษ์ มหาวิทยาลัยเกริก. 38 (1), 7-20.
ฐิตาภรณ์ คงดี พิษณู บุญนิยม สมาชาย ศรีพูลและชาญวิทย์ วัชรพุกก์. (2561). ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจและสังคมในการเลี้ยงสัตว์แบบบูรณาการตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์.
13(38) พฤษภาคม-สิงหาคม, 47-58.
ธนาวุฒิ พิมพ์กิและจันทนา ฤทธิ์สมบูรณ์. (2557). การประยุกต์ใช้แนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียงกับวิสาหกิจชุมชนในจังหวัดจันทบุรี. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยราชภัฎสวนดุสิต. 1(10) มกราคม-เมษายน, 1-21.
ธวัชชัย พืชผล. (2549). รักในหลวงต้องทำเพื่อในหลวง. กรุงเทพฯ: Read & Share.
ธีระพงษ์ แก้วหาวงษ์. (2543). กระบวนการเสริมสร้างชุมชนเข้มแข็ง: ประชาคม ประชาสังคม.พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ: โครงการจัดตั้งมูลนิธิเสริมสร้างชุมชนเข้มแข็ง ชมรมนักวิชาการสาธารณสุข ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ.
นพพร เมธีอนันต์กุล. (2549). การนำแนวปฏิบัติตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ในการดำเนินชีวิต: กรณีศึกษาเกษตรกรลูกค้า ธ.ก.ส. อำเภอวิเชียรบุรี จังหวัดเพชรบูรณ์. ภาคนิพนธ์ปริญญาศิลปะศาสตร์ สถาบันบัณฑิต
พัฒนบริหารศาสตร์.
นำพล คงพันธ์. (2560). องค์ประกอบความสำเร็จการทำเกษตรแบบผสมผสานอย่างยั่งยืน ในพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน. วิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร หลักสูตรการป้องกันราชอาณาจักร รุ่นที่ 60. เอกสาร
อิเล็กทรอนิกส์ http://www.dsdw2016.dsdw.go.th/doc_pr/ndc_2560.pdf วันที่สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2564.
วัฒน์ ระวี. (2549). เมื่อฟ้าโอบและแผ่นดินอุ่นขอตามรอยบาทพ่อที่พอเพียง. กรุงเทพฯ: แสงดาว.
สินีนุช ครุฑเมือง แสนเสริม และคณะ. (2563). แนวคิดเกี่ยวกับการจัดการฟาร์ม. เอกสารการสอนชุดวิชาการจัดการฟาร์ม. นนทบุรี: สาขาวิชาเกษตรศาสตร์ และสหกรณ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
สมพร เทพสิทธา. (2549). ดวงประทีปจากพระบรมราโชวาทพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว.กรุงเทพฯ: พิมพสวย.
สุเมธ ตันติเวชกุล. 2559. ปาฐกถาพิเศษเรื่องสถานการณ์น้ำของประเทศไทย. งาน Thailand Sustainable Water Management Forum 2016. บทความสู่เกษตรที่ยั่งยืนบนวิถีปกติใหม่ อ้างถึงใน ธนาคารแห่งประเทศไทย. เอกสารอิเล็กทรอนิกส์ https://www.bot.or.th/Thai/ResearchAndPublications/articles/Pages/Article_25Aug2020.aspx วันที่สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2564.
สุนทร กุลวัฒนวรพงศ์. (2544). พอเพียง-ตามรอยพระราชดำริเศรษฐกิจทฤษฎีใหม่. กรุงเทพฯ: สุรีวิยาสาสน์.
สุเทพ พันประสิทธ์. (2558). การศึกษาการขยายผลทางเศรษฐกิจของชุมชนบนพื้นฐานแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง อำเภอวิหารแดง จังหวัดสระบุรี. ศูนย์วิจัย คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
เสรี พงศ์พิศ. (2548). เครือข่าย: ยุทธวิธีเพื่อประชาคมเข้มแข็ง ชุมชนเข้มแข็ง. กรุงเทพฯ: สถาบันเพิ่มผลผลิตการเกษตรภาคกลางประเทศไทย. สถาบันวิจัยและพัฒนามหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรม. (2557). คู่มือการวางแผนฟาร์ม. เอกสารเศรษฐกิจการเกษตร เลขที่ 75. กรุงเทพฯ: กระทรวงเกษตร และสหกรณ์.
อัจฉรา โพธิ์ดี. (2563). แนวคิดเกี่ยวกับการจัดการฟาร์ม. เอกสารการสอนชุดวิชา การจัดการฟาร์ม. นนทบุรี: สาขาวิชาเกษตรศาสตร์ และสหกรณ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
อดิศักดิ์ เหล่าพิมพ์. เกษตรทฤษฎีใหม่. [เว็บบล็อก] สืบค้นจาก https://www.organicfarmthailand.com/the-new-theory-of-agriculture/ วันที่สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2564.
อภิชาต พงษ์ศรีหดุลชัย. (2563). แนวคิดเกี่ยวกับการจัดการฟาร์ม. เอกสารการสอนชุดวิชา การจัดการฟาร์ม. นนทบุรี: สาขาวิชาเกษตรศาสตร์ และสหกรณ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
เอกสุดา สารากรบริรักษ์. (2563). การส่งเสริมภาคเกษตรกรรมให้เข้มแข็งและยั่งยืน. เอกสารอิเล็กทรอนิกส์. www.krisdika.go.th วันที่สืบค้น 3 พฤศจิกายน 2564.
Edwards, W., & Duffy, P. (2014). Farm Management. In N. K. Van Alfen (ed.), Encyclopedia of Agriculture and Food Systems. Oxford: Academic Press.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
2022-08-27
รูปแบบการอ้างอิง
หลักชัยกุล ณ. (2022). การส่งเสริมการจัดการฟาร์มเกษตรทฤษฎีใหม่ของชุมชนบ้านดอนรัก ตำบลดอนรัก อำเภอหนองจิกจังหวัดปัตตานี: Promoting for New Theory Agricultural Farm Management of Ban Don Rak Community, Don Rak Sub-district, Nong Chik District, Pattani Province. วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์, 39(2), 117–143. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/HUSO/article/view/251948
ฉบับ
ประเภทบทความ
บทความวิจัย
