ญาณวิทยาแห่งจินตนาการของมิกิ คิโยะชิ: เอกภาพของเหตุผลและอารมณ์ในกิจกรรมของจิต

Miki Kiyoshi’s Epistemology of Imagination: The Unity of Reason and Emotion in the Activity of Mind

ผู้แต่ง

  • สรายุทธ เลิศปัจฉิมนันท์ University of the Thai Chamber of Commerce
  • รัตน์จิต ทองเปรม มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย University of the Thai Chamber of Commerce
  • ปาจรีย์ หวังรุ่งกิจ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย University of the Thai Chamber of Commerce

คำสำคัญ:

กิจกรรมของจิต, จินตนาการ, ญาณวิทยา, ปรัชญาญี่ปุ่น

บทคัดย่อ

บทความนี้นำเสนอแนวคิดทางปรัชญาญี่ปุ่นสมัยใหม่ของมิกิ คิโยะชิจากมิติทางญาณวิทยา ซึ่งใช้สภาวะของจินตนาการเป็นแก่นสำคัญในการแก้ปัญหาทวิภาวะของเหตุผลและอารมณ์ที่เคยเกิดขึ้นในปรัชญาตะวันตก โดยอาศัยวิธีการสืบสอบผ่านข้อเสนอในปรัชญานิพนธ์ชิ้นสำคัญของเขา คือ ตรรกะแห่งจินตนาการ (ฉบับภาษาญี่ปุ่น) ซึ่งทำให้พบว่าจินตนาการคือกิจกรรมของจิตที่เป็นกลไกสำคัญในการเชื่อมโยงอัตวิสัยกับภววิสัยเข้าไว้ด้วยกันและเป็นบ่อเกิดของความรู้ที่มาจากเอกภาพของอารมณ์และเหตุผล โดยเอกภาพดังกล่าวคือความเป็นจริงรูปธรรมที่ผสานโลกภายในและโลกภายนอกเข้าไว้ให้ดำรงอยู่ในฐานะชีวิตของปัจเจกที่มีส่วนในการจินตนาการถึงรูปลักษณ์ของสังคมไปพร้อม ๆ กับสังคมเองก็มีส่วนในการกำหนดจินตภาพแห่งตัวตนให้แก่ปัจเจก

เอกสารอ้างอิง

Kinberg, O., & Levy, A. (2023). The epistemic imagination revisited. Philosophy and Phenomenological

Research, 107(2), 319–336. https://doi.org/10.1111/phpr.12909

Luria, A. R. (1978). The human brain and conscious activity. In G. E. Schwartz & D. Shapiro (Eds.), Consciousness and self-regulation:

Advances in research and theory vol.2 (pp. 1–36). Springer US.

McGuigan, F. J. (1978). Imagery and thinking: Covert functioning of the motor system. In G. E. Schwartz & D. Shapiro (Eds.), Consciousness and self-regulation: Advances in research and theory vol.2 (pp. 37–100). Springer US. https://doi.org/10.1007/978-1-4684-2571-0

Miki, K. (1967). Miki Kiyoshi complete collection (vol. 8): The Logic of Imagination [三木清全集 〈第八巻〉構想力の論理]. Iwanami Shoten.

Schwartz, G. E., & Shapiro, D. (Eds.). (1978). Consciousness and self-regulation: Advances in research and theory vol.2. Springer US.

https://doi.org/10.1007/978-1-4684-2571-0

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-29

รูปแบบการอ้างอิง

เลิศปัจฉิมนันท์ ส. ., ทองเปรม ร. ., & หวังรุ่งกิจ ป. . (2025). ญาณวิทยาแห่งจินตนาการของมิกิ คิโยะชิ: เอกภาพของเหตุผลและอารมณ์ในกิจกรรมของจิต: Miki Kiyoshi’s Epistemology of Imagination: The Unity of Reason and Emotion in the Activity of Mind . วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์, 42(2), 82–95. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/HUSO/article/view/277376

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย