ปัญหาการบังคับใช้กฎหมายผังเมืองในเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก

บทคัดย่อ

       จากการตราพระราชบัญญัติเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก พ.ศ. 2561 ทำให้พื้นที่ในเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก ที่ประกอบด้วย จังหวัดชลบุรี ระยอง และฉะเชิงเทรา เกิดปัญหาในด้านการจัดทำผังเมืองและไม่สามารถพัฒนาให้เป็นพื้นที่พัฒนาพิเศษได้ตามเจตนารมณ์ของรัฐบาล ซึ่งในการวิจัยเรื่องนี้ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ โดยการศึกษาจากกฎหมายที่เกี่ยวข้องเพื่อให้ทราบถึงปัญหาของกระบวนการวางและจัดทำผังเมือง การมีส่วนร่วมและการใช้ประโยชน์ในที่ดินในเขตผังเมืองดังกล่าว
       จากการศึกษาพบว่า การบังคับใช้กฎหมายผังเมืองในโครงการระเบียงเศรษฐกิจหรือเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (EEC) มีปัญหาในเรื่องกรอบนโยบายและขั้นตอนการปฏิบัติที่ไม่ชัดเจน กล่าวคือ มีกฎหมายที่เป็นแนวปฏิบัติหลักอยู่สองฉบับ ได้แก่ พระราชบัญญัติเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก พ.ศ. 2561 ซึ่งเป็นกฎหมายเฉพาะในการพัฒนาพื้นที่และพระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. 2562 ที่เป็นกฎหมายหลักที่กำหนดนโยบายและขั้นตอนการวางและจัดทำผังเมือง นอกจากนั้นกฎหมายทั้งสองฉบับยังมีความเหลื่อมล้ำกันในทางปฏิบัติ เช่น เรื่อง การมีส่วนร่วมของประชาชน และการใช้ประโยชน์ในที่ดิน
       ผู้วิจัยมีข้อเสนอแนะว่า ควรเพิ่มเติมบทบัญญัติของพระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. 2562 เพื่อรองรับการจัดผังเมืองในเขตพัฒนาพิเศษและสอดคล้องกับการพัฒนาเมืองที่มีประสิทธิภาพ