รูปแบบการจัดการศึกษาตามอัธยาศัยเพื่อส่งเสริมความรอบรู้ ด้านสุขภาพสำหรับเด็กและเยาวชนของสถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทย

บทคัดย่อ

         การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทของเด็กและเยาวชนและสภาพการจัดการศึกษาตามอัธยาศัยเพื่อส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพสำหรับเด็กและเยาวชนของสถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทย และ 2) พัฒนารูปแบบการศึกษาตามอัธยาศัยเพื่อส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพสำหรับเด็กและเยาวชนของสถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทย ใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงพรรณา แบ่งการวิจัยออกเป็นขั้นตอน ตอนที่ 1 ศึกษาบริบทของกลุ่มเป้าหมายและสภาพการจัดการศึกษาตามอัธยาศัย มีกลุ่มตัวอย่างและผู้ให้ข้อมูลสำคัญ คือ เด็กและเยาวชน ซึ่งเคยเข้าร่วมกิจกรรมส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพของสถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทยอย่างต่อเนื่องในระหว่างปีงบประมาณ 2564-2566 จำนวน 380 คน ใช้เทคนิคการสุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิ และผู้บริหารสถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทย จำนวน 5 คน ใช้เทคนิคการเลือกแบบเฉพาะเจาะจง เครื่องมือการวิจัย ได้แก่แบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติ ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการจัดหมวดหมู่ข้อมูล ตอนที่ 2 ออกแบบรูปแบบการจัดการศึกษาตามอัธยาศัย เป็นการออกแบบและพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาตามอัธยาศัย กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการศึกษาเป็นผู้ทรงคุณวุฒิ ผู้เชี่ยวชาญ และผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย จำนวน 14 คน เลือกกลุ่มเป้าหมายโดยวิธีเฉพาะเจาะจง มีประเด็นสนทนากลุ่มและแบบบันทึกการสนทนากลุ่มเป็นเครื่องมือการวิจัย

         ผลการวิจัยพบว่า 1) บริบทของเด็กและเยาวชน มีระดับความสนใจเนื้อหาการพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพทุกด้านอยู่ในระดับมาก ลีลาการเรียนรู้ส่วนใหญ่อยู่ในระดับมาก และสื่อและสิ่งอำนวยความสะดวกทุกด้านอยู่ในระดับมาก และสภาพการจัดการศึกษาตามอัธยาศัย พบว่า มีวิธีการจัดและการใช้สื่อหลากหลาย    จัดสภาพแวดล้อมทางด้านจินตภาพและสังคมภาพนำแหล่งวิทยการเพื่อการเรียนรู้ของหน่วยงานอื่นมาประยุกต์ใช้ กิจกรรมการเรียนรู้เข้าถึงเด็กและเยาวชนจำนวนมาก ปัญหาที่พบครอบคลุมปัจจัยภายในและภายนอก 2) รูปแบบการจัดการศึกษาตามอัธยาศัยเพื่อส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพสำหรับเด็ก และเยาวชนของสถาบันยุวทัศน์แห่งประเทศไทย ประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ คือ แนวคิดการจัดการศึกษาตามอัธยาศัย วัตถุประสงค์ เนื้อหาสาระ กิจกรรมการเรียนรู้ สื่อและสิ่งอำนวยความสะดวกต่อการเรียนรู้ และการประเมิน