ราชการส่วนภูมิภาคกับการเลือกตั้งผู้ว่าราชการจังหวัดในรัฐไทย

Main Article Content

สุกิจ เจริญรัตนกุล

บทคัดย่อ

บทความนี้บรรยายถึงราชการส่วนภูมิภาคของรัฐไทยที่มีพัฒนาการมาจาก “ระบบเทศาภิบาล” ของรัฐสยามในยุคพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ ซึ่งมีโครงสร้างคล้ายคลึงกับราชการส่วนภูมิภาคในระดับมณฑล จังหวัด และอำเภอของสาธารณรัฐฝรั่งเศสในยุคปฏิวัติ ค.ศ. 1789 (พ.ศ. 2332)   ถัดมาเมื่อรัฐไทยเปลี่ยนแปลงการปกครองมาเป็นระบอบประชาธิปไตยในปี พ.ศ. 2475 ต่อเนื่องถึงยุคเริ่มต้นการใช้แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 1 เมื่อปี พ.ศ. 2504 นั้น ราชการส่วนภูมิภาคได้ทำหน้าที่เป็นกลไกสำคัญในการนำและติดตามนโยบายของรัฐบาลกลางไปสู่การปฏิบัติให้สัมฤทธิ์ผลมาโดยตลอดในช่วง 5-6 ทศวรรษที่ผ่านมา


แนวคิดให้มีการเลือกตั้งผู้ว่าราชการจังหวัด (ผวจ.) ย่อมหมายถึงการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างระบบราชการไทยในปัจจุบันให้เหลือเพียงราชการส่วนกลางกับราชการส่วนท้องถิ่นเท่านั้น   แต่โดยข้อเท็จจริงที่การเลือกตั้งในทุกระดับมีการซื้อสิทธิ์ขายเสียงกันอย่างแพร่หลายทั่วรัฐไทย ประกอบกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.)ในรัฐไทยเกือบทั้งหมดมีปัญหาฉกรรจ์เรื้อรังหลายเรื่องหลายประเด็น  โดยเฉพาะอย่างยิ่งปัญหาคอร์รัปชั่น ปัญหาความเหลื่อมล้ำด้านรายได้ ปัญหาการใช้งบประมาณไม่คุ้มค่าเงินลงทุน ปัญหาการจ้างบุคคลากรเกินปริมาณงาน และความ ไร้วินัยการคลังภายใต้บริบทการบริหารงานท้องถิ่นที่มีอิสระสูงมาก   ผู้เขียนมีความเห็นว่าการเลือกตั้งผู้ว่าราชการจังหวัดควรเป็นเรื่องของอนาคตที่ไม่ไกลนักในการรอคอยให้วัฒนธรรมการเมืองใหม่เติบโตขึ้นมาเป็นเสียงข้างมากอย่างชัดเจนในสังคมไทย  อันจะส่งผลให้เวทีการเลือกตั้งในอนาคตหลุดพ้นจากวิถีธนาธิปไตย และเมื่อนั้นจะเป็นช่วงเวลาที่เหมาะสมสำหรับสังคมไทยที่จะต้องเลือกตัดสินใจร่วมกันว่าควรเปลี่ยนโครงสร้างระบบราชการให้เป็นไปตามรูปแบบของประเทศญี่ปุ่น หรือให้คงไว้เหมือนเดิมตามรูปแบบของฝรั่งเศส


 

Article Details

บท
บทความวิชาการ

References

Bowornwathana, B. (1996). Political Realities of Local Government Reform in Thailand. In Kurosawa, S., Fujiwara, T. & Reforma, M. (Eds.), New Trends in Public Administration for the Asia-Pacific Region: Decentralization (pp.79-88). The Local Autonomy College, Ministry of Home Affairs, Tokyo, Japan.

Charoenrattanakul, S. (2008). khwāmlư̄amlam dān rāidai khō̜ng ʻapa thō̜ . nai rat Thai patčhuban. [Income inequality of Local administrative organizations in the current Thai state] In Charoenrattanakul, S. (Ed.), Thai local finance Class Teaching Material (pp.1-15). The colleague of Local Administration, Khon Kean University.

Charoenrattanakul, S. (2011). botbāt khō̜ng krom songsœ̄m kān pokkhrō̜ng thō̜ngthin kap kān kǣkhai panhā khwāmlư̄amlam rāidai khō̜ng ʻapa thō̜ . nai rat Thai patčhuban. [The role of the Department of Local Administration in solving the Local administrative organizations income inequality in the Thai state] In kao pīk rom songsœ̄m kān pokkhrō̜ng thō̜ngthin. [9th Year, Department of Local Administration] (pp.7-21). Bangkok: Department of Local Administration, Ministry of Interior.

Charoenrattanakul, S. (Ed.). (1986). kānmư̄ang - kānbō̜rihān rātchakān Thai: rūam botkhwām nakwichākān tāngprathēt phāk nưng - phāk hok. [Thai's Politics -–Public Administration: articles collection by foreign academics, Part 1 - Part 6] Bangkok: Odeonstore Publishing.

Chayaboot, C. (1996). kān pokkhrō̜ng thō̜ngthin Thai. [Thai Local Administration] Bangkok: Pickanes Printing Center.

Conyers, D. (2006). Decentralization, The Latest Fashion in Development Administration. In Otenyo, E. E. & Lind, N. S. (Eds.), Comparative Public Administration: The Essential Readings (pp.447 – 462). Amsterdam and Oxford: Elsevier Ltd.

Gremion, C. (2002). Local Government Development in France: Comparison With Japan. Cambridge, UK: Cambridge University Press.

Herolf, G. (2004). France, Germany, and the United Kingdom: Cooperation in Time of Turbulence. Stockholm: Stockholm University Press.

Jarntorn, C. et. al. (2000). wiwatthanākān kān pokkhrō̜ng thō̜ngthin Thai. [Evolution of Thai Local Administration] Bangkok: Office of the Civil Service Commission.

LaPalombara, J. (Ed.). (1967). Bureaucracy and Political Development. Princeton : Princeton University Press.

Yuvapurna, C. (1960). kān rūam ʻamnāt læ kārok ra čhā yaʻam nā čhō̜ thāngkān pokkhrō̜ng khō̜ ngok ta māi Thai. [Centralization and Decentralization of Administrative powers in Thai Legal System] Bangkok: Local Printing, Department of Provincial Administration, Ministry of Interior.