สิทธิและเสรีภาพตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2560
คำสำคัญ:
สิทธิ, เสรีภาพ, รัฐธรรมนูญแห่งประชาธิปไตยบทคัดย่อ
สิทธิและเสรีภาพของปวงชนชาวไทย ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 หลักสิทธิและเสรีภาพ ได้ให้ความคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพขั้นพื้นฐานของประชาชนขึ้นในทางปฏิบัติ เช่น ให้ประชาชนมีสิทธิขอข้อมูลจากรัฐได้ แต่ในทางปฏิบัติไม่ได้ โดยการอ้างระเบียบต่างๆ คณะกรรมการร่างรัฐธรรมนูญจึงมีแนวคิดว่าในหมวดสิทธิและเสรีภาพ บางเรื่องเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานที่สำคัญ เช่น สิทธิในการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารต่างๆ สิทธิในการได้รับการศึกษา ขั้นพื้นฐาน การสาธารณสุขขั้นพื้นฐาน รวมทั้งบางเรื่องในแนวนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐ เช่น การจัดให้มีสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐานที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตของประชาชนอย่างทั่วถึง ตามหลักการพัฒนาอย่างยั่งยืนนั้น และมีการเพิ่มหมวด “หน้าที่ของรัฐ” มีสภาพบังคับกำหนดให้รัฐต้องทำตามหน้าที่ และวางหลักการทั่วไปของหมวด “หน้าที่ของรัฐ” ให้แตกต่างกับแนวนโยบายแห่งรัฐ คือหมวดว่าด้วยหน้าที่ของรัฐเป็นบทบัญญัติทีมีสภาพบังคับให้รัฐต้องปฏิบัติ ไม่เช่นนั้นอาจเป็นเหตุฟ้องร้องบังคับให้รัฐปฏิบัติได้ หมวดหน้าที่ของรัฐจึงเป็นหลักการสำคัญและจำเป็น ซึ่งรัฐจะต้องดำเนินการให้ครบถ้วนและเหมาะสมกับสถานะทางการเงิน การคลัง สำหรับหมวดว่าด้วยนโยบายแห่งรัฐ เป็นทิศทางหรือแนวทางในการดำเนินนโยบายของรัฐ หากรัฐไม่ดำเนินการ จึงไม่อาจเป็นเหตุแห่งการฟ้องร้องให้รัฐต้องปฏิบัติได้