การศึกษากระบวนการผ้าย้อมครามโดยใช้ยางกล้วยน้าว้าดิบเป็นสารช่วยติด

Abstract

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสารช่วยติดจากยางกล้วยน้าว้าดิบที่มีผลต่อการยึดติดสีครามกับเส้นใยฝ้าย และเพื่อ ศึกษากระบวนการย้อมครามตามภูมิปัญญาท้องถิ่น โดยใช้ยางกล้วยน้าว้าดิบเป็นสารช่วยติดย้อมก่อน ย้อมหลัง และย้อมพร้อม กันกับย้อมคราม หลังจากนั้นนาผ้าไปทดสอบด้วยสารฟอกขาว ผงซักฟอก น้ายาปรับผ้านุ่ม น้ายารีดผ้าเรียบ รีดด้วยเตารีด และ ตากแดด แล้วนาไปทดสอบคุณภาพสี 

ผลการตรวจสอบคุณภาพสีย้อมครามด้วยเครื่อง Hunter Lab พบว่าผ้าที่ย้อมด้วยยางกล้วยน้าว้าดิบเป็นสารช่วยติด ย้อมก่อน ย้อมหลัง และย้อมพร้อมกันกับย้อมคราม มีค่าตามลาดับดังนี้ ค่าเฉดสีของผ้า C*=20.42, 17.56, 22.03, ค่าแสดง ความสว่างของสี L*=35.65, 27.05, 49.53, แสดงว่าผ้าที่ย้อมสีครามก่อนย้อมด้วยยางกล้วยน้าว้าดิบจะมีการยึดติดของสีคราม มากที่สุด รองลงมาคือย้อมด้วยยางกล้วยก่อน และย้อมพร้อมกันกับย้อมสีคราม 

สรุปว่ายางกล้วยน้าว้าดิบย้อมทับหลังย้อมด้วยสีครามจะช่วยให้การเกาะติดของสีครามในผ้าฝ้ายดีขึ้น และยังช่วยลด จานวนครั้งในการย้อม มีความคงทนของสีต่อแสงแดดและต่อการซักล้างที่ดีกว่าการย้อมแบบเดิม 

Study of fabric dyeing process of indigo fabrics using banana sap as natural mordant

This research aims to study banana sap for indigo dyes on cotton as natural mordant and investigate Thai local wisdom indigo dyeing process. The experiment included using banana sap as natural mordant before dyeing process, after dyeing process, and during the dyeing process. After the dyeing process, fabric samples were tested with bleach, detergent, fabric softener, ironing, and sunlight according to the Hunter lab standard. 

The results of 3 samples, by using banana sap before dyeing process, after dyeing process, and during the dyeing process the are as the following; C* (Color fastness) are 20.42, 17.56, 22.03, and L* (Brightness of the color) are 35.65, 27.05, 49.53. The results showed that using banana sap as natural mordant after indigo dyeing process increase the most color fastness. 

The research concluded that using banana sap will allow adhesion of indigo on cotton. It also reduces the over dye of indigo dyeing process and increase colorfastness to light and to washing than conventional dyes.