การสันนิษฐานรูปแบบทางสถาปัตยกรรม ปรางค์ปู่จ่า ตำบลนาเชิงคีรี อำเภอคีรีมาศ จังหวัดสุโขทัย

บทคัดย่อ

บทความนี้ มีจุดประสงค์เพื่อการสันนิษฐานรูปแบบที่สมบูรณ์ของตัวอาคารปรางค์ปู่จ่าก่อนพังทลาย โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัย
แบบบูรณาการทางประวัติศาสตร์สถาปัตยกรรม ใช้หลักฐานทางประวัติศาสตร์ การเปรียบเทียบรูปแบบทางศิลปะ รายงานการ
ขุดค้นทางโบราณคดี ร่วมกับการสำรวจรังวัดตัวโบราณสถานอย่างละเอียด สอบทวนระหว่างกัน และพิจารณาแนวทางในการ
สันนิษฐานรูปแบบของอาคารหลังนี้ จากกระบวนการดังกล่าว ทำให้ได้ข้อสรุปว่า ปรางค์ปู่จ่า ถูกสร้างขึ้นภายใต้อิทธิพลของ
ศิลปะเขมร โดยสามารถแบ่งพัฒนาการขององค์ปรางค์ ได้เป็น 2 ระยะคือ ระยะที่ 1 อยู่ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 16 มีลักษณะเป็น
ปราสาทในผังสี่เหลี่ยมจัตุรัส มีลักษณะทางสถาปัตยกรรมสัมพันธ์กับปราสาท ในศิลปะเขมร สมัยบาปวน ระยะที่ 2 ในช่วงครึ่ง
หลังของพุทธศตวรรษที่ 17 ถึงต้นพุทธศตวรรษที่ 18 มีการดัดแปลงตัวปราสาทในผังสี่เหลี่ยมจัตุรัส โดยต่อมุขด้านหน้ายาว
ออกมา ทำให้ปราสาทในสมัยที่ 2 มีลักษณะคล้ายกับปราสาทกลุ่มอโรคยาศาล ในศิลปะเขมร สมัยบายน