การทำความเข้าใจความทุกข์โดยการทำความเข้าใจธรรมชาติของมนุษย์

บทคัดย่อ

บทความนี้ผู้เขียนนำเสนอว่า “การทำความเข้าใจความทุกข์โดยการทำความเข้าใจธรรมชาติของมนุษย์” คือการเข้าใจใน 3 ประเด็นคือ 1. การเข้าใจชีวิต(มนุษย์) ตามความเป็นจริงในประเด็นเรื่องเบญจขันธ์ 2. การเข้าใจกิเลสของมนุษย์  3. การเข้าใจตัณหาของมนุษย์

เป้าหมายของการเข้าใจความทุกข์ ทำให้เห็นว่า มนุษย์นั้นมีการขับเคลื่อนชีวิตอยู่บนรากเหง้าที่เป็นเชิงลบก็ได้ คือการมองว่ามนุษย์มีธรรมชาติที่เลวร้าย หรือมีธรรมชาติที่เป็น “อกุศล” หรือ “ฝ่ายชั่ว” ติดตัวมา แต่ธรรมชาติดังกล่าวนี้ก็ผลักดันให้มนุษย์ดำรงเผ่าพันธุ์และครองตนอยู่ได้

ดังนั้น มุมมองต่อประเด็นเรื่อง “ธรรมชาติของมนุษย์เรื่องความทุกข์ดังกล่าวไม่ใช่พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาที่มีโลกทัศน์และชีวทัศน์(World view and World Life) ที่เป็นไปเชิงลบหรือแง่ร้าย(Pessimism) แต่มุมมองดังกล่าวนี้เป็นความจริง(Truth)ของโลกและชีวิตที่ไม่อาจปฏิเสธได้