กระบวนการมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์จิตรกรรมฝาผนัง วัดโพธารามและวัดป่าเรไรย์ จังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

ตลอดระยะเวลาหนึ่งทศวรรษที่ผ่านมา ประเทศไทยมีการจัดตั้งโครงการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมของชาติหลายโครงการ โดยมุ่งเน้นให้เกิดความร่วมมือในการปฏิบัติงานระหว่าง หน่วยงานของรัฐ เอกชน และประชาชน หนึ่งในโครงการที่ผู้เขียนให้ความสนใจคือ โครงการอนุรักษ์จิตรกรรมฝาผนัง (ฮูปแต้ม) ณ สิมวัดโพธาราม และสิมวัดป่าเรไรย์ จังหวัดมหาสารคาม ที่ดำเนินการเสร็จสิ้นไปเมื่อ ปี พ.ศ.2551 กระทั่งในปัจจุบันผลลัพธ์ที่เกิดจากโครงการดังกล่าวได้สะท้อนให้เห็นถึงความสำเร็จและความบกพร่องบางประการ อันจะนำไปสู่การปรับปรุงและพัฒนาศักยภาพของงานอนุรักษ์แบบมีส่วนร่วมที่จะเกิดขึ้นในอนาคต

การศึกษาโครงการดังกล่าว มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการปฏิบัติงานร่วมกันระหว่างหน่วยงานของรัฐ เอกชน สถานศึกษา และชุมชนท้องถิ่น รวมทั้งวิเคราะห์ปัญหาและติดตามผลสืบเนื่องของโครงการเพื่อนำเสนอแนวทางปฏิบัติที่เหมาะสม ประกอบด้วย 1) แนวทางการสร้างเครือข่ายความร่วมมือทั้งจากภายในและภายนอกชุมชน 2) แนวทางการวางแผนขั้นตอนการดำเนินงาน 3) แนวทางการจัดตั้งกลุ่มกิจกรรมโดยแนวทางดังกล่าวสามารถนำไปประยุกต์ใช้กับโครงการความร่วมมืออื่น ๆ เพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดและนำมาซึ่งความปรองดองของประเทศ