WIANG KALONG CERAMIC ARTISANS: FROM LOOTERS TO CONSERVATIONISTS

Authors

  • Penrung Suriyakan Faculty of Archaeology, Silpakorn University

Keywords:

การจัดการ, ทรัพยากรทางวัฒนธรรม, เวียงกาหลง

Abstract

This study is aimed at assessing and understanding the community-based management processes of archaeological resources at the Wiang Kalong ceramic kiln site which was operated by Ban Thung Mahn local people during 1977-2009. Populations to be studied: (1) ceramic artisans, successful in creating and producing modern Wiang Kalong ceramics; (2) a group of local people responsible for the preservation and conservation of natural and archaeological resources in the Mae Hiew watershed.

The study results showed that during the period of 1982-1987, Wiang Kalong ceramic artisans earned their living by looting archaeological sites for saleable objects. Since 1983 they have gradually changed their concepts and practices to preserve archaeological resources and maintain ceramic history. They also faked ancient Wiang Kalong ceramics for antique collectors and they successfully created and produced modern Wiang Kalong ceramics.

Key persons in the conservation group were also ceramic looters during the earlier who earned their living by growing rice and cultivating orchard plantations, uninvolved with ceramic making. They later realized that looting archaeological sites and selling ancient ceramic objects would not sustain their living, so they stopped looting and tried to preserve the kiln sites, located in their orchards, in association with the preservation of natural forestland.

References

กฎบัตรเพื่อการปกป้องคุ้มครองและการจัดการมรดกทางโบราณคดี ค.ศ. 1990 [Online], accessed 12 December 2009. Available from http:// www. icomosthai.org /charters /Archaeo %20Heritage.pdf.

กรมศิลปากร. พระราชบัญญัติโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ พ.ศ. 2504 แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติโบราณสถาน โบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ และพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2535 พร้อมด้วยกฎหมายที่เกี่ยวข้อง. สํานักโบราณคดี และพิพิธภัณฑสถานแห่ง ชาติ, 2544.

กรมศิลปากร. รายงานการขุดแต่ง และการศึกษาเตาเผาห้วยลึก หมายเลข 1 อําเภอวังเหนือ จังหวัดลําปาง ปี ที่ 1 เล่ม ที่ 1. ม.ป.ท., 2525.

กรุงเทพประกันภัย. พิพิธภัณฑ์กรุงเทพประกันภัย (Bangkok Insurance Museum). กรุงเทพฯ: อัมรินทร์ พริ้นติ้งแอนพับลิชชิ่ง. 2549.

โครงการสํารวจขุดค้นถ้วยชามเวียงกาหลง ปี พ.ศ.2522 ตําบลหัวฝาย อําเภอเวียงป่าเป้า จังหวัดเชียงราย. ม.ป.ท., 2522.

จอห์น ชอว์. เครื่องปั้นดินเผาไทย = Introducing Thai ceramics แปลโดย สมพร วาร์นาโด เอมอรตรู วิเชียร อุษณีย์ ธงไชย. กรุงเทพฯ: โครงการศึกษาเครื่องปั้นดินเผา ศูนย์ส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัย เชียงใหม่, 2531.

เฉลียว ปิยะ ชน. มรดกเครื่องปั้นดินเผาไทย ตุ๊กตาและ ประติมากรรม. กรุงเทพฯ: เมืองโบราณ. 2544.

ธนิก เลิศชาญฤทธิ์. การจัดการทรัพยากรวัฒนธรรม คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร. 2550.

นครพระราม (สวัสดิ์ มหากายี), พระยา. เครื่องถ้วยไทย. พระนคร: โรงพิมพ์กรุงเทพบรรณาคาร. 2480.

พายัพ บุญมาก . “เครื่องถ้วย และเตาเผาในภาคเหนือ.” ใน เครื่องถ้วยในประเทศไทย. กรมศิลปากร. สํานัก ศิลปากรที่ 4 กอง โบราณคดี, 2523 .

ยุวดี วัชรางกูร ชุมชนหนองราชวัตร ร่วมพิทักษ์ โครงกระดูกมนุษย์ 4,000 ปี [ออน ไลน์], เข้าถึงเมื่อวันที่ 8 พฤษภาคม 2552. เข้าถึงได้จาก www.Bangkokbiznews.com/home/detail/life-style/culture/

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550, กรุงเทพฯ: คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ, 2551.

สุมิตร ปิติพัฒน์. ปริวรรต ธรรมาปรีชากร และ สมพจน์ สุขาบูลย์. เวียงกาหลง: มหัศจรรย์เครื่องถ้วยล้าน นา กรุงเทพฯ: แอคมี่ พรินติ้ง, 2544.

สว่าง เลิศฤทธ์. “การจัดการทรัพยากรโบราณคดี: ภาพรวมความคิด,” ใน การจัดการทรัพยากรทาง วัฒนธรรมเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน. ชนัญ วงษ์วิภาค และคนอื่นๆ กรุงเทพ: มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2547.

สายันต์ ไพรชาญจิตร์. การจัดการทรัพยากรทางโบราณคดีในงานพัฒนาชุมชน. กรุงเทพฯ: โครงการหนังสือ โบราณคดี ชุมชน, 2550.

สายันต์ ไพรชาญจิตร์. รายการการศึกษาทางโบราณคดีเพื่อสังเคราะห์ความรู้เรื่องวิทยาการผลิต แบบแผน ทางศิลปะ และความหมายทางวัฒนธรรมของเครื่องถ้วยเคลือบในแหล่งเตาเมืองน่านบ้านเตาไหแช่เลียง จังหวัดน่าน และแหล่งเตาพะเยาที่เวียงบัว จังหวัดพะเยา. กองทุนวิจัยมหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์, 2551.

สายันต์ ไพรชาญจิตร์ และคณะ. โบราณคดีอาสาที่แหล่งเตาเวียงกาหลง. กรุงเทพฯ: คณะ โบราณคดี มหาวิทยาลัย ศิลปากร, 2552.

Federal Historic Preservation Laws 139: Archaeological Resources Protection Act of 1979 [Online], accessed 10 April 2010. Available from http://www.nps.gov/history/local-law/fhpl_ ArchRsrcsProt.pdf.

Shaw, J.C. Northern Thai Ceramics. Kuala Lumper: Oxford University Press, 1981.

Shaw, J.C. “Potters Marks and Other Writing on Northern Thai or Lan Na Ceramics” Journal of Siam Society 75 (1987): 229-248.

United Nation Educational, Scientific and Cultural Organization Convention on Con-cerning The Protection of The World Cultural and Natural Heritage Adopted by the General Conference at its seventeenth session Paris, 16 November 1972 English Text 1 [Online], accessed 10 April 2010. Available from http://whc.unesco.org/en/conventiontext.

การสัมภาษณ์

ทัน ธิจิตตัง. สัมภาษณ์, 30 ธันวาคม 2552.

ทา ถาตุ้ย. สัมภาษณ์, 27 ธันวาคม 2552.

รูญ ก้อนแก้ว. สัมภาษณ์, 25 ธันวาคม 2552.

เลียบ พิจอมบุตร. สัมภาษณ์, 25 ธันวาคม 2552

สมบัติ ปวงคํา. สัมภาษณ์, 25 ธันวาคม 2552.

สมาน วังวงค์. สัมภาษณ์, 25 ธันวาคม 2552.

โสภณ ก้อนแก้ว. สัมภาษณ์, 25 ธันวาคม 2552.

ศรี ลืมเนตร. สัมภาษณ์, 26 ธันวาคม 2552.

Downloads