สิ่งแวดล้อมที่มีผลต่อการเสื่อมสภาพชองภาพจิตรกรรมฝาผนัง ภายในกรุพระปรางค์วัดราฃบูรณะ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

ผู้แต่ง

  • กรรณิการ์ สุธีรัตนาภิรมย์ นักศึกษาระดับปริญญาโท สาขาวิชาอนุรักษ์ศิลปกรรม บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร

คำสำคัญ:

การอนุรักษ์เชิงป้องกัน, การควบคุมสภาพแวดล้อมในพื้นที่เฉพาะ, กรุพระปรางค์วัดราชบูรณะ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสิ่งแวดล้อมที่มีผลต่อการเสื่อมสภาพของจิตรกรรมฝาผนังภายในกรุพระปรางค์วัดราชบูรณะ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยศึกษาสิ่งแวดล้อม ได้แก่ อุณหภูมิ ความชื้น และคุณภาพของอากาศ จากการศึกษาพบว่า วัดราชบูรณะสร้างในสมัยเจ้าสามพระยา ราวปี พ.ศ.1967 พระปรางค์วัดราชบูรณะอันเป็นประธานของวัดอยู่ในสภาพที่ดี สามารถเดินเข้าไปยังห้องโถงกลางขององค์พระปรางค์ได้ ภายในห้องโถงกลางมีบันไดลงไปยังกรุตอนล่างที่มีอยู่อีก 2 ชั้น ภายในกรุพระปรางค์มีสภาพแวดล้อมในพื้นที่เฉพาะ (microclimate) ภาพจิตรกรรมฝาผนังภายในมีสภาพชำรุดและเสื่อมสภาพเปื่อย สีจืดจาง พบคราบเกลือ ฝุ่น พบซากงูลอกคราบ ซากกิ้งกือ และมีค้างคาวอาศัยภายในโถงกลางเป็นจำนวนมาก และจากการวิเคราะห์สิ่งแวดล้อม ได้แก่ อุณหภูมิ ความชื้น และคุณภาพของอากาศ พบว่าในปัจจุบันยังไม่มีการควบคุมอุณหภูมิ ความชื้น อนุภาคและฝุ่นละอองในอากาศ ให้มีค่าคงที่หรือมีการเปลี่ยนแปลงน้อยที่สุดเท่าที่เป็นไปได้ ค่าที่ได้จึงมีการเปลี่ยนแปลงไปตามสภาพอากาศภายนอก ซึ่งก่อให้เกิดผลกระทบต่อการเสื่อมสภาพและการชำรุดเสียหายของภาพจิตรกรรมฝาผนัง โดยพบคราบเกลือและฝุ่นละอองจำนวนมาก ดังนั้นการอนุรักษ์เชิงป้องกันการเสื่อมสภาพของภาพจิตรกรรมฝาผนังภายในกรุพระปรางค์วัดราชบูรณะ จึงควรมีการควบคุมอุณหภูมิและความชื้น รวมทั้งปรับปรุงระบบระบายอากาศใหม่ ในกรณีที่ยังไม่สามารถจัดหาระบบควบคุมความชื้นและอุณหภูมิให้คงที่ ควรเปิดประตูและหน้าต่างบริเวณห้องโถงกลางเพื่อระบายและถ่ายเทอากาศ และไม่ควรให้นักท่องเที่ยวเข้าไปหากยังไม่ได้มีการควบคุมสิ่งแวดล้อม

เอกสารอ้างอิง

กรมศิลปากร, 2504. พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา (ฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ และฉบับกรมพระปรมานุชิตฯ) และพงศาวดารเหนือฉบับพระวิเชียรปรีชา (น้อย) เล่ม 2. พระนคร: องค์การค้าของคุรุสภา.

กรมศิลปากร, 2557. จิตรกรรมและศิลปวัตถุในกรุพระปรางค์วัดราชบูรณะ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. กรุงเทพฯ: บริษัทไทภูมิ พับลิชชิ่ง.

จิราภรณ์ อรัณยะนาค, 2535. บทบาทของเกลือและความชื้นบนโบราณสถาน. (เอกสารอัดสำเนา) ม.ป.ท.

เสมอชัย พูลสุวรรณ, 2539. สัญลักษณ์ในงานจิตรกรรมไทย ระหว่างพุทธศตวรรษที่ 19 ถึง 24. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

Cannistraro M. & Guglielmino C., 2019.“Considerations on the Thermo-hygrometric and Luminous Microclimate of a Museum Building. A Case Study Messina Museum.” TECNICA ITALIANA-Italian Journal of Engineering Science 63 (2-4): 211 - 220.

Kuntz M., 2003. “Designed for Ceremony: The Cappella Paolina at the Vatican Palace.” Journal of the Society of Architectural Historians 62 (2): 228-255.

Larzen P. K., 2007. “Climate Control in Danish Churches.” Museum Microclimates (pp.167 – 174). Copenhagen: National Museum of Denmark.

Martin-Sanchez P.M., Miller A.Z. & Saiz-Jimenez C., 2015. “Lascaux Cave : An Example of Fragile Ecological Balance in Subterranean Environments.” Microbial Life of Cave Systems (pp.283 – 286). Berlin: Walter de Gruyter.

Mora P., 1974. Causes of deterioration of mural paintings. Rome: International Centre for the Study of the Preservation and the Restoration of Cultural Property.

The Getty Conservation Institute, 2019. Conservation Perspectives: The GCI Newsletter: Rock Art Conservation. 34 (1).

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2020-12-30

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความ