The Appearance of Identity, Body, and Social Territory of Kathoey In Southeast Asia (1927-1973)
Keywords:
Kathoey, identity, social territory, Southeast AsiaAbstract
This article aims to analyze the appearance of identity, body, and social territory of Kathoey individuals in Southeast Asia during the period from 1927-1973 by applying documentary research, historical documents, and related academic documents in Thai, English, Tai Yuan, and Lao. The study identified the long existence of Kathoey. First, the appearance of identities and bodies of individuals is observed in historical documents related to Buddhist legends, ancient laws, newspapers, and black and white film. Secondly, the social territory of Kathoey individuals was found in newspaper documents reflecting lifestyle, occupations, and the use of the public spaces.
References
เอกสารภาษาไทย
กฎหมายตราสามดวง เล่ม 2. พิมพ์ครั้งที่ 2. 2515. กรุงเทพฯ: คุรุสภา ลาดพร้าว.
กิ่งแก้ว ทิศตึง, 2559. “ร่างทรง และพื้นที่ทางสังคมของคนข้ามเพศ.” วารสารสังคมศาสตร์ 28 (1): 87-108.
ชานันท์ ยอดหงษ์, 2556. นายใน สมัยรัชกาลที่ 6. กรุงเทพฯ : มติชน
ฐานิดา บุญวรรโณ, 2563. หมุนนาฬิกาสู่เวลาทางสังคม. กรุงเทพฯ: Illuminations Editions.
ทองพูน สุขกะเสน, 2555. “การศึกษาเปรียบเทียบกฎหมายไทย-ลาว ว่าด้วยการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์” วิทยานิพนธ์ปริญญานิติศาสตรมหาบัณฑิต คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
ทิพากรวงศ์, เจ้าพระยา, 2555. พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 1-4 ฉบับเจ้าพระยาทิพากรวงศ์ (ขำ บุนนาค) เล่ม 2. กรุงเทพฯ: ศรีปัญญา.
เทอดศักดิ์ ร่มจำปา, 2545. “วาทกรรมเกี่ยวกับ เกย์ ในสังคมไทย พ.ศ.2508-2542.” วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ, 2553. “ขบวนการเคลื่อนไหวของเกย์ในสังคมไทย ภาคปฏิบัติการและกระบวนทัศน์.” วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต ภาควิชาสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาธรรมศาสตร์.
นันทา สุตกุล, 2508. จดหมายเหตุการเดินทางของราล์ฟ ฟิตช และ จดหมายเหตุของวิละภาเคทะระ เรื่อง คณะทูตลังกาเข้ามาประเทศสยาม (พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานฌาปนกิจศพ นางทองอยู่ วีระเวศม์เลขา (สามสูตร) ณ เมรุวัดประยุรวงศาวาส วันที่ 21 มีนาคม 2508). พระนคร: อักษรสัมพนธ์.
นิติลักษณ์ แก้วจันดี, 2561. “การประกอบสร้างกฎหมายโบราณอีสาน พ.ศ. 2322-2433.” วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร.
เบย์เรอร์, คริส, 2545. สงครามในเลือด เพศ การเมือง และเอดส์ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ [War in the Blood Sex, Politics and AIDS in Southeast Asia]. (แปลและเรียบเรียงโดย สาลี่ เกี่ยวการค้า และสมชื่น ฮอนซา จูเนียร์). กรุงเทพฯ: เทนเมย์ โปรดักชั่น.
แบน แอนเดอร์สัน, 2552. ชุมชนจินตกรรม: บทสะท้อนว่าด้วยกำเนิดและการแพร่ขยายของชาตินิยม. (ชาญวิทย์ เกษตรศิริ และคณะ, ผู้แปลและเรียบเรียง [บ.ก.]). กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์. (ต้นฉบับภาษาอังกฤษ พิมพ์ ค.ศ.1983)
ปฐม หงษ์สุวรรณ, 2550. กาลครั้งหนึ่งว่าด้วยตำนานกับวัฒนธรรม: รวมบทความทางคติชนวิทยา ภาพฉายในมิติเรื่องอัตลักษณ์ ชาติพันธุ์ เพศ วาทกรรม วิธีคิด และสัญลักษณ์. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปฐม หงส์สุวรรณ, 2554. แม่น้ำโขง: ตำนานปรัมปราและความสัมพันธ์กับชนชาติไท. มหาสารคาม: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ปรานี วงษ์เทศ, 2549. เพศสภาวะในสุวรรณภูมิ (อุษาคเนย์). กรุงเทพฯ: มติชน.
ปรีชา พิณทอง, 2532. สารานุกรมภาษาอีสาน-ไทย-อังกฤษ. กรุงเทพฯ: ด่านสุทธาการพิมพ์.
เปรมปรีดา ปราโมช ณ อยุธยา, 2546. “การช่วงชิงอัตลักษณ์ “กะเทย” ในงานคาบาเรต์โชว์.” วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
เป็ลติเยร์, อนาโตล โรเจอร์, 2534. ปฐมมูลมูลี. กรุงเทพฯ: อมรินทร์พริ้นติ้งกรุ๊พ.
วินัย พงศ์ศรีเพียร, 2549. คลองตัดคำพระพุทธโฆสาจารย์ : บันทึกการตัดสินความของล้านนาโบราณ. กรุงเทพฯ: โครงการวิจัย “กฎหมายตราสามดวง : ประมวลกฎหมายไทยในฐานะมรดกโลก”.
วิสิฏฐ์ คิดคำส่วน, 2551. “แนวคิดเรื่องมนุษย์ในคัมภีร์ปฐมมูลมูลี.” วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต ภาควิชาปรัชญาและศาสนา คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
วิสิฏฐ์ คิดคำส่วน, 2552. “แนวคิดเรื่องมนุษย์ในวรรณกรรมเรื่องปฐมมูลมูลี.” ปณิธาน 5 (5): 77-99.
วีระยุทธ ปีสาลี, 2557. กรุงเทพฯ ยามราตรี. กรุงเทพฯ : มติชน.
ศศิกานต์ คงศักดิ์, 2553. “เอกสารลำดับที่ 24 จดหมายเหตุราล์ฟ ฟิตซ์ (Ralph Fitch) ค.ศ. 1586-1587.” ใน วินัย พงษ์ศรีเพียร (บรรณาธิการ), 100 เอกสารสำคัญ: สรรพสาระประวัติศาสตร์ไทย ลำดับที่ 3 (วรรณคดีและเอกสารตะวันตก) (น. 145-151). กรุงเทพฯ: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.).
ศิราพร ณ ถลาง, 2539. การวิเคราะห์ตำนานสร้างโลกของคนไท. นนทบุรี: โรงพิมพ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
สุด แสงวิเชียร, 2504. “การศึกษาร่างกายและฮอร์โมนของลักเพศ.” จดหมายเหตุทางการแพทย์ 44 (7): 435-442.
สุระ อินตามูล, 2556. “พิธีกรรมทรงผีเจ้านาย: พื้นที่เปิดทางเพศภาวะในสังคมล้านนา.” ใน นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ, และปีเตอร์ เอ. แจ็คสัน (บรรณาธิการ). เพศ หลากเฉดสี: พหุวัฒนธรรมทางเพศในสังคมไทย (น. 86-119). กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์กรมหาชน).
สุไลพร ชลวิไล, 2550. เพศไม่นิ่ง : ตัวตน เพศภาวะ เพศวิถีในมิติสุขภาพ. นครปฐม : ภาคีความร่วมมือในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ด้านเพศภาวะ เพศวิถีและสุขภาพ คณะสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.
อดิศร ศักดิ์สูง, 2550. “ผู้หญิงในกฎหมายมังรายศาสตร์.” วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยทักษิณ 2 (1): 72-98.
อรุณ ภาคสุวรรณ์, 2504. “ลักเพศ.” จดหมายเหตุทางการแพทย์ 44 (7): 443-448.
ออสบอร์น, มิลตัน, 2544. เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ : สังเขปประวัติศาสตร์. มัทนา เกษกมล (บรรณาธิการ). พิมพ์ครั้งที่ 8. กรุงเทพฯ: ตรัสวิน.
อานันท์ กาญจนพันธุ์, 2543. ความคิดทางประวัติศาสตร์และศาสตร์ของวิธีคิด. กรุงเทพฯ: อมรินทร์ พริ้นติ้งแอนด์ พับลิชชิ่ง.
อุดม รุ่งเรืองศรี, 2534. พจนานุกรมล้านนา-ไทย ฉบับแม่ฟ้าหลวง เล่ม 1 (อักษร ก-ฝ). กรุงเทพฯ: อมรินทร์ พริ้นติ้ง กรุ๊พ.
เอนก นาวิกมูล, 2542. สิ่งพิมพ์สยาม. กรุงเทพฯ: River Books.
หนังสือพิมพ์
“30 กะเทย”, 2515. ไทยรัฐ, 29 ธันวาคม: 2, 16.
“กวาดล้างลักเพศครั้งใหญ่”, 2508. สยามนิกร, 23 ตุลาคม: 1.
“กะเทยโชว์ชุดราตรี มีค่า 2 หมื่น”, 2515. ไทยรัฐ, 28 ธันวาคม: 1, 16.
“กาญจนาเป็นตัวเก็งมงกุฎเพชรยอดกะเทยไทย”, 2515. ไทยรัฐ, 22 ธันวาคม: 1-2.
“ดารากะเทยดื่มยาพิษประท้วงแฟนนอกใจ หนุ่มรู้ข่าวฆ่าตัวตายตาม!”, 2510. เดลินิวส์, 17 พฤษภาคม: 1, 6.
“ตั้งซ่องโสเภณีเถื่อนอย่างวิตถาร โดยใช้เด็กชายเป็นผู้รับจ้างกระทำชำเรา”, 2478. ศรีกรุง, 20 มิถุนายน: 1, 24.
“เผยแหล่งรักร่วมเพศ ชายต่อชายจับคู่เต้นรำเล้าโลมกันในมุมมืด”, 2515. ไทยรัฐ, ตุลาคม: 1-2.
“วิจัยกะเทยแก้ปัญหารักร่วมเพศ”, 2508. สยามนิกรวันจันทร์, 18 ตุลาคม: 1-2.
วิชัย ปาลวัฒน์, 2495. “เมื่อ ข้าพเจ้าสัมภาษณ์ (เขา)-(หล่อน): กะเทย.” สยามนิกร, 25 กุมภาพันธ์: 3.
“ส่งยอดกะเทยรัชนก กับยศวดี ชิงนางสาวสยาม”, 2515. ไทยรัฐ, 21 ธันวาคม: 1-2.
“สารวัตรขา อย่าขังหนูนะคะ”, 2515. ไทยรัฐ, 27 ตุลาคม: 1-2.
“สาวเทียมยึดอาชีพเสริมสวยเกือบทุกร้าน”, 2515. ไทยรัฐ, 27 ธันวาคม: 9.
“เสริมสวยคึกคัก”, 2515. ไทยรัฐ, 24 ธันวาคม: 1, 16.
“หนุ่มรักร่วมเพศเปิดใจไม่ต้องการผู้หญิง คลั่งแต่เพศเดียวกัน”, 2515. ไทยรัฐ, 30 ตุลาคม: 1-2.
“ห้ามประกวดยอดกะเทย”, 2515. ไทยรัฐ, 26 ธันวาคม: 1-2.
ภาพยนตร์
ชาลี ศิลปี (ผู้กำกับ), 2497. กะเทยเป็นเหตุ [ภาพยนตร์]. พระนคร: ธนาคารมณฑล.
เว็บไซต์ออนไลน์
ทะเบียนมรดกภาพยนตร์ของชาติ ครั้งที่ 9 ประจำปี พ.ศ. 2562, 4 ตุลาคม 2562. เฟซบุ๊ก หอภาพยนตร์ (องค์การมหาชน). เข้าถึงเมื่อ 14 ตุลาคม 2562, จาก https://www.facebook.com/ThaiFilmArchivePage/photos/ms.c.eJ.
ประชาไท, 9 ตุลาคม 2562. กะเทยเป็นเหตุ และ INSECTS IN THE BACKYARD ขึ้นทะเบียนมรดกภาพยนตร์ไทย. เข้าถึงเมื่อ 14 ตุลาคม 2562, จาก https://prachatai.com/journal /2019/10/84688
Davies, S. G., 2018. “The Transcendent Bissu.” Aeon. Retrieved from https://aeon.co/essays/the-west-can-learn-from-southeast-asias-transgender-heritage
Lamb, K., 2015. “Indonesia’s Transgender Priests Face Uncertain Future.” Al Jazeera America. Retrieved from http://america.aljazeera.com/articles/2015/5/12/indonesias-transgender-priests-face-uncertain-future.html
เอกสารภาษาต่างประเทศ
ສຳລິດ ບົວສີສະຫວັດ, 1994. ຄຳພີສຸວັນນະມຸກຂາ: ປະລິວັດຈາກພາສາລາວບູຮານເປັນພາສາລາວປັດຈຸບັນ. ກຸງເທບ: ມູນນິທິໂຕໂຍຕາ ປະເທດຍີ່ປຸ່ນ. (ເອກະສານຕົ້ນສະບັບເປັນພາສາລາວ)
Blackwood, E., 2005. “Gender Transgression in Colonial and Postcolonial Indonesia.” The Journal of Asian Studies 64 (4): 849-879.
Brac de la Perrière, Bénédicte, 1992. “La fête de Taunbyon: le grand rituel du culte des naq de Birmanie (Myanmar).” Bulletin de l’Ecole française d’Extrême-Orient 79 (N°2): 201-231.
Brac de la Perrière, Bénédicte, 2002. “Sibling Relationships in the Nat Stories of the Burmese Cult to the ‘Thirty-Seven’.” Moussons 5: 31-48.
Chonpairot, J., 2016. “Pwe Dramatic Performance in Mandalay.” Mekong-Salween Civilization Studies Journal 7 (1): 15-30.
Davies, S. G., 2002. “Sex, Gender, and Priests in South Sulawesi, Indonesia.” IAS Newsletter, November: 27.
Davies, S. G., 2007. Challenging Gender Norms: Five Genders among Bugis in Indonesia. Belmont: Thomson Wadsworth.
Davies, S. G., 2010. Gender Diversity in Indonesia: Sexuality, Islam and Queer Selves. London: Routledge.
Fitch, R., 1899. Ralph Fitch, England’s Pioneer to India and Burma: His Companions and Contemporaries, with His Remarkable Narrative Told in His Own Words. J. H. Ryley (Ed.). London: Unwin.
Foxeus, N., 2013. “Esoteric Theravada Buddhism in Burma/Myanmar”. In T. Ahlbäck & B. Dahla (Eds.), The Symposium on Digital Religion, Åbo/Turku, Finland, 13-15 June 2012 (pp. 55-79). Åbo: Donner Institute for Research in Religious and Cultural History.
Guthrie, E., 2004. “A Study of the History and Cult of the Buddhist Earth Deity in Mainland Southeast Asia.” Doctoral dissertation College of Arts, University of Canterbury.
Hobbs, C., & Spiro, M. E., 1969. “Burmese Supernaturalism.” The Journal of Asian Studies 28 (4): 903.
Jackson, A. P., 1989. Male Homosexuality in Thailand: An Interpretation of Contemporary Thai Sources. New York: Global Academic.
Jackson, A. P., 1995. Dear Uncle Go: Male Homosexuality in Thailand. Bangkok: Bua Luang Books.
Jackson, A. P., 2016. First Queer Voices from Thailand: Uncle Go’s Advice Columns for Gays, Lesbians and Kathoeys. Sai Wan: Hong Kong University Press.
Morris, R. C., 1994. “Three Sexes and Four Sexualities: Redressing the Discourses on Gender and Sexuality in Contemporary Thailand.” Positions 2 (1): 15-43.
Spiro, M. E., 1967. Burmese Supernaturalism. Philadelphia: Institute for the Study of Human Issues.
Temple, R. C., Sir., 1906. The Thirty-Seven Nats: A Phrase of Spirit-Worship Prevailing in Burma/ by Sir R. C. Temple, with full-page and other illustrations. London: W. Griggs (Printer of plates).
Thamrin, U., 2015. How Economy Matters to Indigenous Identity of Bissu, Transgender Priests of South Sulawesi, Indonesia. Singapore: Asia Research Institute, National University of Singapore.
Downloads
Published
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Damrong Journal of The Faculty of Archaeology Silpakorn University
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความนี้เป็นผลงานของข้าพเจ้าแต่เพียงผู้เดียว และ/หรือเป็นผลงานของข้าพเจ้าและผู้ร่วมงาน ตามชื่อที่ระบุในบทความจริง และเป็นผลงานที่มิได้ถูกนำเสนอหรือตีพิมพ์ที่ใดมาก่อน
