พระพุทธรูปที่สร้างตามอย่างมัณฑเลในเมืองเชียงใหม่ช่วงพุทธศตวรรษที่ 25

บทคัดย่อ

การสร้างพระพุทธรูปในศิลปะแบบมัณฑเลพบความนิยมสืบเนื่องตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 25 จนถึงปัจจุบัน นอกจากในละแวกมัณฑเลแล้ว ยังพบความแพร่หลายในท้องถิ่นอื่นๆ ของพม่า รวมทั้งหลายพื้นที่ในประเทศไทยด้วย ซึ่งในแต่ละพื้นที่มักแสดงรูปแบบทางศิลปกรรมที่แตกต่างกันจนเป็นลักษณะเฉพาะ เมืองเชียงใหม่เป็นอีกพื้นที่หนึ่งที่พบพระพุทธรูปศิลปะแบบมัณฑเลได้แพร่หลาย บทความนี้จึงมุ่งนำเสนอการตรวจสอบรูปแบบศิลปกรรมของพระพุทธรูปที่สร้างตามอย่างศิลปะมัณฑเลซึ่งพบในเมืองเชียงใหม่ช่วงพุทธศตวรรษที่ 25 โดยใช้กระบวนการทางประวัติศาสตร์ศิลปะในการศึกษา เพื่อให้ทราบถึงลักษณะสำคัญทางศิลปกรรมของพระพุทธรูปตัวอย่างในพื้นที่ศึกษานี้ซึ่งอาจต่างจากศิลปะต้นแบบในพม่า โดยผลการศึกษาพบว่าพระพุทธรูปที่สร้างตามอย่างศิลปะมัณฑเลที่พบในเชียงใหม่ส่วนใหญ่มีการผสมผสานกับศิลปะล้านนาในหลายรายละเอียด สอดคล้องกับพื้นฐานของพื้นที่ที่เป็นศูนย์กลางทางวัฒนธรรมสำคัญของล้านนา ข้อค้นพบดังกล่าวจึงแสดงให้เห็นว่าพระพุทธรูปตัวอย่างในพื้นที่ศึกษานี้ไม่ใช่ฝีมือช่างจากละแวกมัณฑเลแต่เป็นช่างในพื้นที่เชียงใหม่