กลยุทธ์การออกแบบสารเพื่อสื่อสารวัฒนธรรมไทยในรายการคุณพระช่วย

บทคัดย่อ

รายการคุณพระช่วยเป็นรายการโทรทัศน์ที่นำเสนอเกี่ยวกับวัฒนธรรมไทยและอยู่คู่คนไทยมากว่า 18 ปี ผ่านการออกแบบสารที่สร้างสรรค์ และการปรับเปลี่ยนรูปแบบรายการเพื่อขยายฐานกลุ่มผู้ชมที่เป็นกลุ่มวัยรุ่นจนเกิดเป็นกระแสที่น่าสนใจ จึงนำมาสู่บทความวิชาการชิ้นนี้ที่ผู้เขียนมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาว่า “รายการคุณพระช่วย” มีกลยุทธ์การออกแบบสารเพื่อสื่อสารวัฒนธรรมไทยอย่างไร จากการศึกษาข้อมูล 3 ส่วน ประกอบกัน คือ 1. การวิเคราะห์ตัวบท (Textual analysis) โดยศึกษารายการคุณพระช่วย ระหว่างเดือนมกราคม - เดือนเมษายน พ.ศ. 2565 จำนวนทั้งหมด 17 ตอน 2. การวิเคราะห์เอกสาร (Documentary analysis) โดยศึกษาจากหนังสือ เอกสารวิชาการ ข่าวจากเว็บไซต์ และสื่อออนไลน์ต่าง ๆ และ 3. การสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth interview) โดยศึกษาจากผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการผลิตรายการคุณพระช่วย

จากการศึกษาพบว่า กลยุทธ์การออกแบบสารเพื่อสื่อสารเนื้อหาด้านวัฒนธรรมไทยที่รายการคุณพระช่วยใช้ในการสื่อสารไปยังกลุ่มผู้ชม โดยเฉพาะการขยายฐานกลุ่มผู้ชมวัยรุ่นให้เข้ามารับชมเพื่อเรียนรู้วัฒนธรรมไทย โดยมี 4 กลยุทธ์ ได้แก่ 1. กลยุทธ์การออกแบบสารให้หลากมิติ 2. กลยุทธ์การออกแบบสารให้ทันกระแส 3. กลยุทธ์การออกแบบสารให้จับต้องได้ และ 4. กลยุทธ์การออกแบบสารให้สืบสานและต่อยอด โดยทั้ง 4 กลยุทธ์นั้นอยู่ภายใต้แนวคิดหลักของรายการที่ว่า “วัฒนธรรมวาไรตี้” ที่ผู้ชมทุกเพศ ทุกช่วงวัยสามารถรับชมและเข้าใจร่วมกันได้