โมเดลการส่งเสริมการเรียนรู้เพื่อเป็นผู้ประกอบการเกษตรของเกษตรกรรุ่นใหม่ ในกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง 1
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) สภาพการเรียนรู้และความต้องการการส่งเสริมการเรียนรู้เพื่อเป็นผู้ประกอบการเกษตรของเกษตรกรรุ่นใหม่ 2) การเรียนรู้ของเกษตรกรรุ่นใหม่ที่เป็นผู้ประกอบการเกษตรต้นแบบ 3) การส่งเสริมการเรียนรู้ให้กับเกษตรกรรุ่นใหม่เพื่อเป็นผู้ประกอบการเกษตรของนักส่งเสริมการเกษตร 4) ปัจจัยที่มีผลต่อการส่งเสริมการเรียนรู้เพื่อเป็นผู้ประกอบการเกษตรของเกษตรกรรุ่นใหม่ 5) สร้างและประเมินโมเดลการส่งเสริมเรียนรู้เพื่อเป็นผู้ประกอบการเกษตร ของเกษตรกรรุ่นใหม่
การวิจัยนี้เป็นงานวิจัยแบบผสมวิธี ศึกษากับประชากร 3 กลุ่ม ได้แก่ 1) เกษตรกรรุ่นใหม่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง ในจังหวัดนครราชสีมา ชัยภูมิ สุรินทร์ บุรีรัมย์ จำนวน 1,800 คน กำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สูตรทาโร ยามาเน ที่ค่าความคลาดเคลื่อน 0.05 ได้ จำนวน 327 คน สุ่มตัวอย่างแบบง่ายโดยวิธีจับสลาก 2) เกษตรกรรุ่นใหม่ที่เป็นผู้ประกอบการเกษตรต้นแบบ จังหวัดละ 2 คน รวม 8 คน เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์เชิงลึก วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา 3) นักส่งเสริมการเกษตรที่ทำงานกับเกษตรกรรุ่นใหม่ในกลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง 1 ประกอบด้วย นักส่งเสริมการเกษตรระดับจังหวัด คัดเลือกตัวแทนโดยเจาะจง จังหวัดละ 1 คน รวม 4 คน นักส่งเสริมการเกษตรระดับอำเภอ คัดเลือกตัวแทนโดยเจาะจงทุกอำเภอใน 4 จังหวัด รวมจำนวน 92 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติพรรณนา การวิเคราะห์การถดถอยเชิงพหุคูณ และการวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า 1) เกษตรกรรุ่นใหม่ ได้รับการส่งเสริมการเรียนรู้ และมีความต้องการการส่งเสริมการเรียนรู้ ด้านเนื้อหาความรู้ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก โดยมีความต้องการ ในระดับมาก ในด้านคุณภาพสินค้าเกษตรที่ปลอดภัย การจัดการธุรกิจและการตลาดผลผลิตทางการเกษตร การเพิ่มผลผลิต และการผลิตสินค้าเกษตรให้ได้มาตรฐาน 2) การเรียนรู้ของเกษตรกรรุ่นใหม่ที่เป็นผู้ประกอบการเกษตรต้นแบบ มีองค์ความรู้ ที่สำคัญในการเป็นผู้ประกอบการเกษตร ได้แก่ การเข้าถึงแหล่งเงินทุน การแปรรูปและการขออนุญาตสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) นวัตกรรมทางด้านการเกษตร และการทำตลาดออนไลน์ 3) สภาพการส่งเสริมการเรียนรู้ของนักส่งเสริมเกษตร พบว่า นักส่งเสริมการเกษตร ส่วนใหญ่มีการส่งเสริมการเรียนรู้ให้เกษตรกรรุ่นใหม่เพื่อเป็นผู้ประกอบการเกษตรในประเด็นการเชื่อมโยงการเรียนรู้ ให้สอดคล้องกับการทำงาน ให้สามารถนำความรู้ที่ได้รับไปใช้ได้จริง โดยส่วนใหญ่ส่งเสริมความรู้ในเรื่องการทำการเกษตร และมีวิธีการส่งเสริมผ่านช่องทางไลน์ซึ่งเป็นสื่อออนไลน์ 4) ปัจจัยที่มีผลต่อการส่งเสริมการเรียนรู้เพื่อเป็นผู้ประกอบการเกษตร เชิงบวก ได้แก่ ประสบการณ์ในการทำการเกษตร การเป็นสมาชิกกลุ่ม ความต้องการส่งเสริมด้านกระบวนการส่งเสริมการเรียนรู้ ความต้องการส่งเสริมด้านเนื้อหาความรู้ ปัจจัยเชิงลบ ได้แก่ การได้รับการส่งเสริมการเตรียมการส่งเสริมการเรียนรู้ และการประเมินผลการเรียนรู้ 5) โมเดลการส่งเสริมเรียนรู้เพื่อเป็นผู้ประกอบการเกษตรของเกษตรกรรุ่นใหม่ในกลุ่มจังหวัด ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง 1 ที่สร้างขึ้นประกอบด้วย 4 องค์ประกอบหลัก ได้แก่ (1) แหล่งข้อมูลการเรียนรู้ คือ สมาชิกในครัวเรือน สมาชิกเครือข่ายเกษตรกรรุ่นใหม่ ผู้เชี่ยวชาญ และสื่อเทคโนโลยีสารสนเทศ โดยส่งเสริมให้ผู้เรียน เกิดการรวมกลุ่มชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (2) เนื้อหาความรู้ เน้นการเรียนรู้ด้านการผลิตสินค้าเกษตรที่ปลอดภัย การจัดการธุรกิจและการตลาดผลผลิตทางการเกษตรการเพิ่มผลผลิต การผลิตสินค้าเกษตรให้ได้มาตรฐาน การเข้าถึงแหล่งเงินทุน การแปรรูปและการขออนุญาต อย. นวัตกรรมทางด้านการเกษตร และการทำตลาดออนไลน์ (3) กระบวนการส่งเสริมการเรียนรู้ เป็นการเรียนรู้แบบชี้นำตนเอง โดยเน้นให้เกษตรกรรุ่นใหม่รับผิดชอบการเรียนรู้ของตนเอง และการมีอิสระในการเรียนรู้ (4) ผลการส่งเสริมกับเกษตรกรรุ่นใหม่ คือการเป็นผู้ประกอบการเกษตร ที่มีความรู้และทักษะในการปฏิบัติด้านการผลิต ทางการเกษตรและด้านธุรกิจเกษตรและการตลาด และจากการประเมินความคิดเห็นต่อโมเดลที่สร้างขึ้นนี้ พบว่าโมเดล มีความเป็นประโยชน์ ความเหมาะสม และความเป็นไปได้ ในระดับมากที่สุด
Downloads
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความ ข้อความ ภาพประกอบ ตารางประกอบ ที่ตีพิมพ์ในวารสารเป็นความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนแต่เพียงผู้เดียว ไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชแต่อย่างใด
บทความที่เสนอพิจารณาในวารสาร e-JODIL ต้องเป็นบทความที่ไม่เคยส่งไปลงพิมพ์ เผยแพร่ หรืออยู่ระหว่างการพิจารณาของวารสารอื่น
กองบรรณาธิการขอสงวนสิทธิ์ในการพิจารณาและตัดสินการตีพิมพ์บทความในวารสาร
เอกสารอ้างอิง
Boonyeam, P. (2021). An Extension Model for Smart Farming for Vegetable Production by Young Smart Farmers in Eastern Region of Thailand (Doctoral Dissertation). Sukhothai Thammathirat Open University. Nonthaburi.
Covin, J. G., & Slevin, D. P. (1990). New Venture Strategic Posture, Structure, and Performance: An Industry Life Cycle Analysis. Journal of Business Venturing, 5(2), 123-135.
Department of Agricultural Extension. (2023). Annual Action Plan 2024, Department of Agricultural Extension. Bangkok: Department of Agricultural Extension.
Integrated Provincial Administration Committee, Lower Northeastern Region Provincial Group 1. (2024). Lower Northeastern Region Provincial Group Development Plan 1. Lower Northeastern Region Provincial Group Strategy Management Office 1.
Kusol, K., & Samienpetch, T. (2015). Self-directed Learning Ability as a Learning Outcomes of Problem-based Learning of Walailak University Nursing Students. Journal of Nursing and Education, 8(3), 127-138.
Low, M., & MacMillan, I. (1988). Entrepreneurship: Past Research and Future Challenges. Journal of Management, 14, 139-161
Malairat, P. (2018). Guidelines for Farmer Development Based on the Concept of Young Smart Farmers in Ongkharak District Nakhon Nayok Province (Master’s thesis). Kasetsart University. Bangkok.
Paenthongkam, S. (2002). A Comparison of Learning Achievement in Marketing Principles of the Diploma Level Students Taught by Group Process Instruction and Conventional Approach (Master’s thesis). Silpakorn University. Retrieved from https://sure.su.ac.th/xmlui/handle/123456789/7315?attempt=2&&locale-attribute=en
Rattanathongkham, S. (2013). Teaching Publications, Systematic Teaching Design. Retrieved March 19, 2024, from https://ams.kku.ac.th/aalearn/resource/edoc/tech/56web/11system56.pdf
Schollhammer, H. (1982) Internal Corporate Entrepreneurship. United States: Prentice Hall.
Stevenson, H. H., & Jarillo-Mossi, J. C. (1986). Preserving Entrepreneurship as Companies Grow. Journal of Business Strategy, 11, 10–23.
Tanunchailert, A. (2015). Guideline for Developing of New Generation Farmers to be Agricultural Entrepreneurs in Phayao Province (Master’s thesis). Sukhothai Thammathirat Open University. NonthaBuri.
Tumhiran, C. (2017). Techniques Methods and Communication in Agricultural Extension and Development.
In Agricultural Extension for Development Course Summary (Unit 5). Nonthaburi: Department of Agriculture and Cooperatives Sukhothai Thammathirat Open University.
Yoprasit, B. (2022). Community of Practice and Professional Learning Community in Knowledge Management for Agricultural Extension and Development. In The Practice Exercise set of Knowledge Management and Knowledge Transfer in Agricultural Extension and Development. Nonthaburi: Department of Agriculture and Cooperatives Sukhothai Thammathirat Open University
