การคุ้มครองบุคคลข้ามเพศในกระบวนการยุติธรรมทางอาญาชั้นสอบสวนของไทย : ศึกษาเปรียบเทียบประเทศออสเตรเลียและสหราชอาณาจักร

บทคัดย่อ

ความหลากหลายทางเพศเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นมาอย่างยาวนาน แต่ชุดข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ในอดีตได้กำหนดไว้เพียงว่ามนุษย์ประกอบด้วยเพศชายและหญิงเท่านั้น ในปัจจุบันความเป็นพลวัตของสังคมที่เปลี่ยนแปลงไปอย่างรวดเร็ว ทำให้ชุดข้อมูลดังกล่าวถูกตั้งคำถามและนำมาซึ่งข้อโต้แย้งคัดค้านว่า มนุษย์นั้นมีเพศที่หลากหลายและมีมากกว่าเพศชายและเพศหญิง จึงมีความจำเป็นอย่างยิ่ง ที่จะต้องบัญญัติกฎหมายที่มีอยู่ในปัจจุบันให้คุ้มครองไปถึงบุคคลกลุ่มหลากหลายทางเพศ เพื่อยืนยันถึง “การมีอยู่” ของเพศที่หลากหลายที่มีมาอย่างยาวนาน

บทความนี้มุ่งศึกษาปัญหาการคุ้มครองบุคคลข้ามเพศในกระบวนวิธีพิจารณาความอาญาชั้นสอบสวนเรื่องการค้นตัวผู้ต้องหาตามมาตรา 85 วรรคหนึ่ง การตรวจตัวผู้ต้องหาหรือผู้เสียหาย ตามมาตรา 132 (1) วรรคสอง และการถามปากคำผู้เสียหายกรณีเป็นความผิดเกี่ยวกับเพศตามมาตรา 133 ซึ่งมีเจตนารมณ์ในการรักษาสมดุลระหว่างการคุ้มครองสิทธิผู้เสียหาย และสิทธิของผู้กระทำความผิด อันเป็นหลักการพื้นฐานของวิธีพิจารณาความอาญา
ในปัจจุบัน โดยจะดำเนินการศึกษาเปรียบเทียบกับประเทศออสเตรเลีย และสหราชอาณาจักร เพื่อวิเคราะห์แนวทางและกำหนดแนวปฏิบัติต่อบุคคลข้ามเพศในกระบวนการชั้นสอบสวนที่เหมาะสมกับบริบทของประเทศไทยต่อไป