ทุนทางสังคมกับการจัดการสุขภาพชุมชนตำบลย่อ อำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์ทุนทางสังคมที่เอื้อต่อการจัดการ
สุขภาพชุมชน และ 2) พัฒนาแนวทางการประยุกต์ใช้ทุนทางสังคมในการจัดการสุขภาพชุมชน
ตำบลย่อ อำเภอคำเขื่อนแก้ว จังหวัดยโสธร กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยคือ ตัวแทนครัวเรือน จำนวน 322 ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 24 คน และเครือข่ายด้านสุขภาพที่เข้าร่วม
สนทนากลุ่ม จำนวน 10 คน เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วยแบบสัมภาษณ์ แบบสอบถาม และแบบสนทนากลุ่ม สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูลประกอบด้วย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบน
มาตรฐาน การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจ และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า
1) ทุนทางสังคมที่เอื้อต่อการจัดการสุขภาพชุมชนตำบลย่อ ประกอบด้วย (1) องค์ความรู้
และภูมิปัญญาด้านสุขภาพ (2) ด้านความไว้วางใจ (3) ด้านเครือข่ายสุขภาพ และ
(4) ด้านบรรทัดฐาน สภาพเดิมของการจัดการระบบสุขภาพชุมชน ยังเป็นรูปแบบที่รัฐจัดให้ 2) กระบวนการนำทุนทางสังคมมาประยุกต์ใช้ในการจัดการระบบสุขภาพชุมชน ประกอบด้วย (1) การรับรู้และตระหนักถึงปัญหาสุขภาพชุมชน (2) การจัดทำแผนปฏิบัติการ
(3) การพัฒนาเครือข่ายด้านสุขภาพ (4) การระดมทุน (5) การปฏิบัติกิจกรรมตามแผนปฏิบัติการ
และ (6) การสรุปและประเมินผล และ 3) แนวทางการประยุกต์ใช้ทุนทางสังคมในการจัดการ
สุขภาพชุมชนตำบลย่อ ประกอบด้วย (1) การส่งเสริมสุขภาพ (2) การป้องกันโรคและการบาดเจ็บ (3) การดูแลรักษาและการซ่อมแซมสุขภาพ และ 4) การฟื้นฟูสุขภาพ ทั้ง 4 ด้านมีความเหมาะสม มีความเป็นไปได้ในการนำไปสู่การปฏิบัติ และเป็นประโยชน์ในระดับมากที่สุด ส่วนผล
การนำแนวทางที่พัฒนาขึ้นไปใช้ในชุมชนพบว่า สามารถนำไปปฏิบัติได้จริง