รูปแบบการเรียนรู้ของผู้สูงอายุเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนรู้ของผู้สูงอายุ เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต กลุ่มตัวอย่างคือสมาชิกชมรมผู้สูงอายุในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จำนวน 330 คน และ
ผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 34 คนเครื่องมือที่ใช้เก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ แบบบันทึกการสนทนากลุ่ม แบบประเมินรูปแบบสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่
การวิเคราะห์เนื้อหาค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานค่า t–test, F–test และการทดสอบรายคู่ตามวิธีการของเชฟเฟ่ ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพการเรียนรู้ และความต้องการเกี่ยวกับการเรียนรู้
ของผู้สูงอายุ อยู่ในระดับมากทุกด้าน 2) รูปแบบการเรียนรู้ของผู้สูงอายุ เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต
ที่พัฒนาขึ้นมี 3 ส่วน คือ ส่วนที่ 1 หลักการและเหตุผลวัตถุประสงค์ และสาระการเรียนรู้
ของผู้สูงอายุส่วนที่ 2 องค์ประกอบของรูปแบบซึ่งมี 6 องค์ประกอบ คือ (1) วิธีการเรียนรู้เป็นวิธีการที่ผู้เรียนเป็นผู้กำหนดเองที่สอดคล้องกับการดำเนินชีวิต (2) เงื่อนไขการเรียนรู้เป็นปัจจัย
ที่ทำให้เกิดการเรียนรู้ (3) เนื้อหาการเรียนรู้ เป็นสาระและกระบวนการที่เป็นสื่อให้เกิดการเรียนรู้
(4) สื่อการเรียนรู้เป็นปัจจัยส่งเสริมการเรียนรู้ (5) กิจกรรมการเรียนรู้เป็นกิจกรรมตามสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อวิถีชีวิตอย่างไม่เป็นทางการตามศักยภาพและความต้องการของผู้สูงอายุ
(6) ปัจจัยเกื้อหนุนเป็นส่วนที่เอื้อให้ได้เรียนรู้อย่างต่อเนื่องตลอดชีวิตที่สอดคล้องกับบริบทสังคมไทยและส่วนที่ 3 เงื่อนไขความสำเร็จ ที่สอดคล้องกับบริบทสังคมไทยและแนวทางการใช้
รูปแบบโดยผลการทดลองใช้รูปแบบ พบว่าผู้สูงอายุมีพฤติกรรมการเรียนรู้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และ 3) ผลการประเมินรูปแบบ ด้านความสอดคล้อง ความเป็นประโยชน์
ความเป็นไปได้และความเหมาะสม พบว่า อยู่ในระดับมากทุกด้าน