รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ตามแนวพุทธวิธี สำหรับผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยเรื่อง “รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ตามแนวพุทธวิธี สำหรับการศึกษาวิจัยเรื่อง “รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ตามแนวพุทธวิธี สำหรับผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน” โดยมีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ตามแนวพุทธวิธีสำหรับผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน 2) เพื่อพัฒนารูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ตามแนวพุทธวิธีสำหรับผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน 3) เพื่อเสนอรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ตามแนวพุทธวิธีสำหรับผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ระเบียบวิธีวิจัยเป็นการวิจัยแบบผสานวิธี (Mixed method) ด้วยการวิจัยเชิงปริมาณและการวิจัยเชิงคุณภาพโดยการวิจัยเชิงปริมาณ เก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามจากผู้บริหารและครูสอนจำนวน 220 คน และการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลจากการสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 9 รูป/คน และการสนทนากลุ่ม ผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 7 รูป/คน ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์สำหรับผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 5 ด้าน โดยภาพรวม มีการปฏิบัติอยู่ในระดับ มาก เมื่อพิจารณาในแต่ละด้านสามารถเรียงลำดับจากมากไปหาน้อย ได้ดังนี้ ด้านการกำหนดวิสัยทัศน์ รองลงมา ด้านกิจกรรมที่ใช้ความคิดความเข้าใจระดับสูง รองลงมาด้านมีความสามารถในการรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ มากำหนดกลยุทธ์ได้ รองลงมาด้านความคิดเชิงปฏิวัติ และอันดับสุดท้ายคือ ด้านความสามารถในการพยากรณ์และกำหนดอนาคต 2. การพัฒนารูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ตามแนวพุทธวิธีสำหรับผู้บริหารในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน มีดังนี้ 2.1 การพัฒนารูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ แบ่งออกเป็น 5 ด้าน 1) ด้านมีกิจกรรมที่ใช้ความคิดความเข้าใจในระดับสูง 2) ด้านมีความสามารถในการรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ มากำหนดกลยุทธ์ได้ 3) ด้านมีความสามารถในการพยากรณ์และกำหนดอนาคตได้4) ด้านมีความคิดเชิงปฏิวัติ 5) ด้านมีการกำหนดวิสัยทัศน์2.2 หลักพุทธวิธีที่นำมาบูรณาการในการการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ 5 ด้าน ได้แก่1) หลักอปริหานิยธรรม 7 2) หลักอิทธิบาท 4 3) หลักสัปปุริสธรรม 7 4) หลัก สุ จิปุ ลิ 5) หลักพละ 5 ในการพัฒนารูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ตามแนวพุทธวิธีผู้บริหารต้องให้ความสำคัญในการตรวจสอบเบื้องต้น 5 ด้าน คือ 1) การตรวจสอบเบื้องต้นของปัญหา (Survey analysis) 2) การวางแผนงานจากวัตถุประสงค์ (Plan) 3) การปฏิบัติตามขั้นตอนในแผนงานที่กำหนดไว้ (Do) 4) การตรวจสอบผลการดำเนินงานในแต่ละขั้นตอนของแผนงานว่ามีปัญหาอะไรเกิดขึ้นบ้าง (Check) 5) การปรับปรุงแก้ไขส่วนที่มีปัญหา (Act) 3. ผลการนำเสนอรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ตามแนวพุทธวิธีสำหรับผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยนำหลักพุทธวิธี 5 ด้าน มาพัฒนาภาวะผู้นำเชิงกลยุทธ์ 5 ด้าน ดังนี้ 1) ใช้หลักธรรม อปริหานิยธรรม 7 ในการพัฒนา ด้านมีกิจกรรมที่ใช้ความคิดความเข้าใจในระดับสูง 2) ใช้หลักธรรม อิทธิบาท 4 ในการพัฒนา ด้านมีความสามารถในการรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ มากำหนดกลยุทธ์ได้ 3) ใช้หลัก สัปปุริสธรรม 7 ในการพัฒนา ด้านมีความสามารถในการพยากรณ์และกำหนดอนาคตได้ 4)ใช้หลักธรรม สุ จิ ปุ ลิ ในการพัฒนา ด้านมีความคิดเชิงปฏิวัติ 5) ใช้หลักธรรม พละ 5 ในการพัฒนา ด้านมีการกำหนดวิสัยทัศน์