ความรอบรู้ด้านสุขภาพและการปฏิบัติเพื่อป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรน่า ๒๐๑๙ ของผู้สูงอายุ ในชุมชนสะลวง-ขี้เหล็ก อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่
คำสำคัญ:
ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, การป้องกันการติดเชื้อ, ไวรัสโคโรน่า ๒๐๑๙, ผู้สูงอายุบทคัดย่อ
การระบาดใหญ่ของไวรัสโคโรน่า ๒๐๑๙ เป็นปัญหาด้านสาธารณสุขของทุกประเทศ การแพร่ระบาดจากคนสู่คนของไวรัสโคโรน่า๒๐๑๙ มีอัตราอุบัติการณ์และการเสียชีวิตของผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วมาก ทำให้ต้องมีมาตรการควบคุมอย่างเข้มงวด ได้แก่ การใส่หน้ากาก การล้างมือรวมถึงสุขอนามัยส่วนบุคคล การเว้นระยะห่างทางสังคม และการฉีดวัคซีน ผู้สูงอายุความเสี่ยงติดเชื้อไวรัสโคโรน่า ๒๐๑๙ แล้วมีอาการรุนแรงและเสี่ยงต่อการเสียชีวิตมากกว่าวัยอื่น งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจความรอบรู้ด้านสุขภาพและการป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรน่า ๒๐๑๙ ร่วมกับปัจจัยที่เกี่ยวข้องของผู้สูงอายุในชุมชนสะลวง-ขี้เหล็ก อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่ ผู้สูงอายุ ๓๐๐ คนที่ผ่านการคำนวณขนาดตัวอย่างและสุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้นตามสัดส่วนโดยการสำรวจแบบภาคตัดขวางเข้าร่วมในการวิจัยนี้จากพนักงานทั้งหมด ๒,๕๘๑ คน แบบสอบถามผ่านการตรวจคุณภาพโดยทดสอบในพยาบาล ๓๐ คนในโรงพยาบาลทุติยภูมิ ตติยภูมิ ได้ค่าความตรงเชิงพินิจจากผู้เชี่ยวชาญ ๓ คน เกิน ๐.๕ และค่าความเที่ยงเท่ากับ ๐.๗๘ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนา และเชิงอนุมาน คือ t-test โดยใช้โปรแกรม spss ผลการศึกษาพบว่า การปฏิบัติเพื่อป้องกันการติดต่อไวรัสโคโรน่า ๒๐๑๙ ของพนักงานอยู่ในระดับสูง ความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้สูงอายุอยู่ในระดับปานกลาง ปัจจัยที่สัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพ ได้แก่ การรับรู้ การสนับสนุนทางสังคม การเป็นสมาชิกชมรมผู้สูงอายุ ระดับการศึกษา และรายได้เทียบกับรายจ่าย ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการป้องกันการติดต่อไวรัสโคโรน่า ๒๐๑๙ ของผู้สูงอายุ ได้แก่ การรับรู้ ความรอบรู้ด้านสุขภาพ การสนับสนุนทางสังคม การเป็นสมาชิกชมรมผู้สูงอายุ ระดับการศึกษา และสถานภาพสมรส ข้อเสนอแนะจากการวิจัยนี้ คือหน่วยงานของรัฐ หน่วยบริการสุขภาพควรประชาสัทพันธ์ รณรงค์ เพิ่มช่องทางการเข้าถึงข้อมูล และครอบครัวควรสนับสนุนเพื่อสร้างการรรับรู้ และเสริมสร้างความรอบรู้ด้านสุขภาพ และควรสนับสนุนผู้สูงอายุสมัครเป็นสมาชิกชมรมผู้สูงอายุ
References
กู้เกียรติ ก้อนแก้ว ฐิติวรดา สังเกตุ และ ศยามล ภูพิศ (2562). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการป้องกัน โรคไวรัสซิกาในหญิงตั้งครรภ์อำเภอไทรงาม จังหวัดกำแพงเพชร. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 28 (2),255-262.
จารุวรรณ แหลมไธสง. (2559).ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมป้องกันโรคติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจของ ผู้ดูแลเด็กปฐมวัยในศูนย์เด็กเล็ก กรุงเทพมหานคร.วิทยานิพนธ์ปริญญาพยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการพยาบาลเวชปฏิบัติชุมชน คณะพยาบาลศาสตร์มหาวิทยาลัยบูรพา.
จุฑารัตน์ แสงทอง. (2560). สังคมผู้สูงอายุ (อย่างสมบูรณ์) : ภาวะสูงวัยอย่างมีคุณภาพ. วารสารรูสมิแล. 38(1). 6-28.
ฉันทพิชญา โพธิสาจันทร์ นาตยา เกรียงชัยพฤกษ์ บุญตา เจนสุขอุดม. (2551). พฤติกรรมการป้องกันโรค ไข้หวัดนกของเครือข่ายแกนนำสุขภาพ. ประมวลผลงานวิชาการสุขศึกษาและพฤติกรรมสุขภาพ. กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ, 76-91.
ณัฎฐวรรณ คำแสน. (2564). ความรู้ ทัศนคติ และพฤติกรรมในการป้องกันตนเองจากการติดเชื้อไวรัสโควิด-19 ของประชาชนในเขตอำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี. วารสารวิทยาลัยพยาบาลพระจอมเกล้า จังหวัดเพชรบุรี, 4 (1), 33-48.
ที่ทําการปกครอง จังหวัดเชียงใหม่. (2564). วิเคราะห์และสรุปสถานการณ์ผู้สูงอายุจังหวัดเชียงใหม่. สืบค้นเมื่อ 3 มีนาคม 2564.สืบค้นจาก http://164.115.25.139/mischm2018/analysis/6_Analyze_elderly.pdf
ปาณิสรา ส่งวัฒนายุทธ. (2559) ผลของโปรแกรมการมีส่วนร่วมของครอบครัวและอาสาสมัครสาธารณสุขประจำ หมู่บ้านต่อพฤติกรรมการส่งเสริมสุขภาพและความดันโลหิตสูงของกลุ่มเสี่ยงความดันโลหิตสูง. วารสารวิชาการ Veridian E-Journal, Silpakorn University. 3 (3). 1-14.
ประทานพร อารีราชการัณย์ กรพินท์ มหาทุมะรัตน์ ณัชชา มหาทุมะรัตน์ กีรติกา วงษ์ทิม และ ชนิศา หวงวงษ์ . (2561). การสำรวจความรู้ทัศนคติและการปฏิบัติเกี่ยวกับสุขอนามัยมือของทันตแพทย์ไทย. J DENT ASSOC THAI, 68(3), 218-229
วรรษมน จันทรเบ็ญจกุล.(2563). การป้องกันการติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 (COVID-19). เอกสาร ประกอบการบรรยายเวทีจุฬาเสวนาครั้งที่ 23 เรื่อง ตระหนักดีกว่าตระหนก เรียนรู้และป้องกัน โคโรน่าไวรัส 2019. ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศูนย์ปฏิบัติการภาวะฉุกเฉิน กรมควบคุมโรค. (2563). “ข้อมูลสำหรับการป้องกันตนเองจากโรค COVID-19” . เอกสารเผยแพร่สำหรับประชาชน . กระทรวงสาธารณสุข. สืบค้นเมื่อ 9 ตุลาคม 2563. จาก ddc.moph.go.th/viralpneumonia/file/int-pretection 03.pdf. วันที่28 มกราคม 2563.
ศูนย์ปฏิบัติการด้านข่าวโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 กรมควบคุมโรค. (2564). รายงานข่าวกรณีติดเชื้อไวรัสโคโรน่า 2019 วันที่ 15 มิถุนายน 2564.กระทรวงสาธารณสุข. สืบค้นเมื่อ 15 มิถุนายน 2564 จาก https//www.moph.go.th.
สัญญา สุปัญญาบุตร. (2554). ปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติตนเพื่อป้องกันโรคไข้หวัดใหญ่ชนิด A (2009 H1N1) ของประชาชน อำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่6 ขอนแก่น, 18 (2),1-10.
สํานักงานสาธารณสุขจังหวัดเชียงใหม่. (2564). ข้อมูลประชากร. สืบค้นเมื่อ 3 มีนาคม 256ภ. สืบค้นจาก https://www.chiangmaihealth.go.th/cmpho_web/index.php
Abdollahi, E., et al. (2020). Simulating the effect of school closure during COVID-19 outbreaks in Ontario, Canada. BMC Med. 18, 230-238.
Angela, L., et al. (2014). Health literacy and its association with perception of teratogenic risks and health behavior during pregnancy. Journal of Patient Education and Counseling. 96, 171-178.
Aristovnik, A. (2020). Impacts of the COVID-19 Pandemic on Life of Higher Education Students. A Global Perspective. Sustainability, 12, 8438-8472.
Auger, K.A., et al., 2020. Association between statewide school closure and COVID-19 incidence and mortality in the US. JAMA. 324, 859–870.
Centers for Disease Control and Prevention. (2019).Novel coronavirus, Wuhan, China. https://www.cdc.gov/ coronavirus/2019-nCoV/summary.html. Accessed August, 1, 2020.
Chen, X., et al., 2020. Hand hygiene, mask-wearing behaviors and its associated factors during the COVID-19 epidemic: a cross-sectional study among primary school students in Wuhan, China. Int. J. Environ. Res. Public Health. 17, 2893-2899.
Chu, D.K., et al. (2020). Physical distancing, face masks, and eye protection to prevent person-to-person transmission of SARS-CoV-2 and COVID-19: a systematic review and meta-analysis. Lancet. 395, 1973–1987.
Dong, L., Bouey, J., 2020. Public mental health crisis during COVID-19 pandemic, China. Emrging Infect. Dis. 26, 1616–1618.
Edwards, M., Wood, F., Davies, M., & Edwards, A. (2012). The development of health literacy in patients with a long – term health condition: the health literacy pathway model. BMC Public Health, 12, 130-136.
Espino-Díaz, L., et al. (2020). Analyzing the Impact of COVID-19 on Education Professionals. Toward a Paradigm Shift: ICT and Neuro-education as a Binomial of Action. Sustainability, 12, 5646-5660.
Ginggeaw, S., Prasertsri, N. (2015). The relationship between health literacy and health behaviors among older adults who have multi-morbidity. Nursing Journal of Ministry of Public Health. 25(3), 43-54. (in Thai).
Goh, Y., et al. (2020). The face mask: how a real protection becomes a psychological symbol during Covid-19?. Brain Behav. Immun. 88, 1–5.
Ishikawa, H. & Takeuchi, T. (2008). Measuring Functional, Communicative, and Critical Health Literacy Among Diabetic Patients. Diabetes Care. 31(5), 874-879.
Janette, E., et al. (2012). The Role of Health Literacy and Social Networks in Artritis Patients’ Health Information-Seeking Behavior: A Qualitative Study. Journal of Family Medicine. 36(10), 1-6.
Jordan, J.E., Buchbinder, R., & Osborne, R.H. (2010). Conceptualizing health literacy from the patient perspective. Journal of Patient Education and Counseling. 79, 36-42
Koo, J.R., et al. (2020). Interventions to mitigate early spread of SARS-CoV-2 in Singapore: a modelling study. Lancet Infect. Dis. 20, 678–688.
Li, Q., et al. (2020) Early transmission dynamics in Wuhan, China, of novel coronavirus-infected pneumonia. N Engl J Med. 20 (3). 253-264.
Smith, S.K. et al. (2009). Exploring patient involvement in healthcare decision making across different education and functional health literacy groups. Journal of Social Science & Medicine, 69, 1805-1812.
Szepietowski, J.C., et al. (2020). Face mask-induced itch: a self-questionnaire study of 2,315 responders during the COVID-19 pandemic. Acta Dermato Venereologica. 100, 152-160.
Wang, C., et al. (2020). Immediate psychological responses and associated factors during the initial stage of the 2019 coronavirus disease (COVID-19) epidemic among the general population in China. Int. J. Environ. Res. Public Health. 17, 1729-1738.
Wang, C., et al. (2020). A novel coronavirus outbreak of global health concern. Lancet. 395, 470–473.
WHO. (2020). Novel Coronavirus–China. https://www.who.int/csr/don/12- january-2020-novel-coronavirus-china/en/. Accessed 21 June 2020.
WHO. (2020). Novel Coronavirus-Japan (ex-China). https://www.who.int/csr/ don/17-january-2020-novel-coronavirus-japan-ex-china/en/. Accessed 21 June 2020.
WHO. (2020). WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard. https://www.who. int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019. Accessed 21 June 2020.
Wu, J., Bhuyan, S.S., Fu, X. (2020). Enhancing global health engagement in 21st century China. BMJ Glob. Health. 5, 2194-2199.
Zhang, J., et al. (2020). Changes in contact patterns shape the dynamics of the COVID-19 outbreak in China. Science. 368, 1481–1486.
Zhu, N., et al. (2020). A novel coronavirus from patients with pneumonia in China, 2019. N Engl J Med. 20 (1). 54-66.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ตีพิมพ์ในวารสาร ถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เชียนบทความโดยตรง ซึ่งวารสารไม่มีส่วนเกี่ยวข้อง นอกจากนั้น ผู้เขียนทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์เผยแพร่นั้น จะต้องไม่เป็นบทความที่กำลังอยู่ในการพิจารณาเพื่อตีพิมพ์ในวารสารอื่นหรือเคยตีพิมพ์เผยแพร่มาแล้ว หากมีการใช้ภาพ ข้อความหรือตารางของผู้เขียนหรือผู้นิพนธ์ท่านอื่น ผู้เขียนจะต้องอ้างแหล่งที่มาหรือเจ้าของลิขสิทธ์
Publication Ethic:
The detail published in Saeng Isan Journal is opinion and responsibility of the authors, and it is not relevant with the jouranl. Besides, the authors must certify that the original manuscript is not in the process to publish in other journals or used to publish in other journals. If the authors use paragraphs, pictures or tables from others, the athours must refer to the original sources.
Article Consideration:
Each article will be published by a panel three journalists with expertise in relevant fields, and get the editorial approval before publishing. The review is in the form of The article's double blind.
To comply with copyright law. The author must sign the copy of the article submission form to the journal. In addition, the author must confirm that the original article submitted to the journal is only one publication in Saeng Isan Journal. If the images or tables of other authors appearing in other publications are used, the author must ask permission of the copyright owner before publishing.
