ความเชื่อและปัจจัย 4 ของมนุษย์ในนิทานพื้นบ้านไตยอง จังหวัดลำพูน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ความเชื่อและปัจจัย 4 ของมนุษย์ ที่ปรากฏในนิทานพื้นบ้าน
ไตยอง บ้านดอนหลวง อำเภอป่าซาง จังหวัดลำพูน โดยศึกษาจากนิทานพื้นบ้านไตยอง จำนวน 200 เรื่อง แล้ววิเคราะห์ความเชื่อจากนิทานที่คัดเลือกไว้ จำนวน 54 เรื่อง พบว่า มีความเชื่อ 6 ประเภท ได้แก่ ความเชื่อเรื่องศาสนาพุทธ บาป บุญ เวรกรรม นรก สวรรค์ ภพภูมิ ความเชื่อเรื่องไสยศาสตร์ เวทมนตร์/คาถา เครื่องราง ของขลัง ผี ความเชื่อเรื่องโหราศาสตร์ โชคลาง ฤกษ์ยาม ความฝัน ความเชื่อเรื่องศาสนาพราหมณ์ เครื่องเซ่นไหว้บูชา ความเชื่อเรื่องการเกิดของโลก และความเชื่อเรื่องป่าหิมพานต์ โดยความเชื่อที่พบมากที่สุด ได้แก่ ความเชื่อเรื่องไสยศาสตร์ เวทมนตร์ คาถา เครื่องราง ของขลัง ผี และความเชื่อที่พบน้อยที่สุด ได้แก่ ความเชื่อเรื่องการเกิดของโลกมนุษย์ ส่วนปัจจัย 4 ของมนุษย์ได้วิเคราะห์จากนิทานที่คัดเลือกแล้ว จำนวน 40 เรื่อง พบว่า มีปัจจัย 4 ของมนุษย์ 4 ประเภท ได้แก่ ปัจจัย 4 ของมนุษย์ด้านที่อยู่อาศัยหรืออาคาร ด้านอาหารการกินหรืออาหาร ด้านเครื่องนุ่งห่มหรืออาภรณ์ และด้านยารักษาโรคหรือโอสถ โดยปัจจัย 4 ของมนุษย์ ที่พบมากที่สุด ได้แก่ ด้านที่อยู่อาศัยหรืออาคาร และที่พบน้อยที่สุด ได้แก่ ด้านยารักษาโรคหรือโอสถ
Article Details
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงใหม่
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงใหม่ และคณาจารย์ท่านอื่นๆ ในมหาวิทยาลัยฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
References
เปรมวิทย์ วิวัฒนเศรษฐ์. (2543). ขึด: ข้อบัญญัติแห่งพฤติกรรมไทยยอง ลำพูน. เชียงใหม่: คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยพายัพ.
พระญาณวโรดม. (2533). หลักปัจจัยสี่ทางศาสนา. กรุงเทพฯ: ธารอักษร.
มณี พยอมยงค์. (2534). วัฒนธรรมล้านนา. เชียงใหม่: ล้านนาการพิมพ์.
เยาวลักษณ์ กิตติชัย. (2533). นิทานพื้นบ้านในคติชนวิทยา. กรุงเทพฯ: บรรณกิจ.
วิลักษณ์ ศรีป่าซาง. (2536). คนยองบ้านเหล่าดู่: ประวัติ ชีวิตความเป็นอยู่ ความเชื่อและเอกลักษณ์. รายงานการศึกษาล้านนาคดี สาขาวิชาภาษาไทยและวรรณกรรมล้านนา มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
ศิราพร ฐิตะฐาน ณ ถลาง. (2537). นิทานพื้นบ้าน. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์.
ศิราพร ฐิตะฐาน ณ ถลาง. (2548). ทฤษฎีคติชนวิทยา: วิธีวิทยาในการวิเคราะห์ตำนาน-นิทานพื้นบ้าน. กรุงเทพฯ: คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สนม ครุฑเมือง. (2545). โบราณอุบาย การวิเคราะห์ภูมิปัญญาไทยในความเชื่อ. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: ธารอักษร.
สนม ครุฑเมือง และคณะ. (2553). พจนานุกรมภาษาไตยอง-ไทย และไทย-ไตยอง ฉบับมหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง. ลำปาง: มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง.
โสภณ อ้นไชยะ และ คณะ. (2543). การใช้ภูมิปัญญาไทยเพื่อการดำรงชีวิต ตำบลแม่พูล จังหวัดอุตรดิตถ์. (วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยนเรศวร).