ศึกษาศิลปะสื่อผสมพหุสัมผัส โดยใช้วัสดุจากเศษผ้าเพื่อออกแบบพื้นที่สุขภิรมย์

บทคัดย่อ

สังคมผู้สูงอายุจะเป็นวัยที่มีการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นหลายด้าน ทั้งด้านร่างกาย จิตใจและสังคม ปัญหาทางด้านสุขภาพจิตที่มักมีภาวะซึมเศร้า ไม่มีความสุข จิตใจหม่นหมอง หดหู่ หมดความกระตือรือร้น การสร้างคุณภาพจิตใจที่ดีให้ผู้สูงอายุนั้น สามารถสร้างกิจกรรมสำหรับผู้สูงอายุ เพื่อเปิดประสบการณ์และสร้างพื้นที่การส่งเสริมทางจิตใจจากการรับรู้ด้วยการกระตุ้นประสาทสัมผัส ผู้วิจัยเล็งเห็นถึงความสำคัญของการสร้างสุขภาพจิตที่ดีในวัยผู้สูงอายุ การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาศิลปะด้านสื่อผสมแนวพหุสัมผัส โดยใช้วัสดุจากเศษผ้ามาสร้างสรรค์ ซึ่งผู้วิจัยได้กำหนดขอบเขตของการวิจัย และเป็นไปตามวัตถุประสงค์ของการวิจัยที่ได้กำหนดไว้ ประกอบด้วย ศึกษาศิลปะด้านสื่อผสมแนวพหุสัมผัส โดยใช้วัสดุจากเศษผ้ามาสร้างสรรค์ผลงาน ประชากรที่ใช้ศึกษาเป็นบุคคลที่มีอายุ 60 ปีบริบูรณ์ขึ้นไป เป็นผู้ให้ข้อมูลด้านการรับรู้ เพื่อหาแนวทางการเล่าเรื่องในการสร้างสรรค์ต้นแบบ จำนวน 100 คน เครื่องมือวิจัยใช้เป็นแบบสอบถามมีโครงสร้าง ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ผู้ทรงคุณวุฒิตรวจสอบเครื่องมือแบบประเมินค่าความเที่ยงของแบบสอบถาม จำนวน 3 ท่าน ผลการศึกษา พบว่า การศึกษาศิลปะด้านสื่อผสม แนวพหุสัมผัส โดยใช้วัสดุจากเศษผ้าเพื่อออกแบบพื้นที่สุขภิรมย์ สามารถสรุปผลได้ว่า ด้านความงามและบรรยากาศโดยรวมของสภาพแวดล้อม ในพื้นที่สุขภิรมย์ เนื้อหาเกี่ยวกับค่านิยมทางสังคมที่เกิดขึ้นในสังคม ปีคศ. 1970-1990 (พ.ศ.2513 ถึง พ.ศ.2533) แบ่งออกเป็น 3 รูปแบบ ตามระดับของความสนุก โดยกำหนดขนาดของพื้นที่ขนาดห้องละ 4x2 เมตร ได้แก่ รูปแบบโซนที่ 1 มนต์ภิรมย์ เป็นรูปแบบของการนำวัสดุเศษผ้ามาสร้างสรรค์เป็นทุ่งดอกไม้ธรรมชาตินานาพรรณ เมื่อผู้สูงอายุเดินผ่านจะได้กลิ่นน้ำมันหอมระเหยตามจุดที่ ออกแบบไว้ เปิดประสบการณ์การรับรู้ด้านประสาทสัมผัสทางการดมกลิ่น รูปแบบโซนที่ 2 สุขทรงจำ เป็นรูปแบบผนังเศษผ้าสัมผัส เมื่อผู้สูงอายุใช้มือสัมผัสผลักที่ผนังผ้า จะปรากฏเห็นภาพถ่ายเหตุการณ์สำคัญ ในปี พ.ศ.2513 ถึง พ.ศ.2533 เปิดประสบการณ์การรับรู้ด้านประสาทสัมผัสด้วยมือและการมองเห็น รูปแบบโซนที่ 3 ดิสโก้สถาน เป็นรูปแบบของการนำวัสดุเศษผ้ามาผสมผสานกับแสงจากหลอดไฟผ่านเสียงเพลง ผู้สูงอายุสามารถเลือกเพลงได้ที่ตู้เพลงและเคลื่อนไหวร่างกายได้ตามจังหวะเพลง เป็นการรับรู้ด้านประสาทสัมผัสทางการมองเห็นและด้านการได้ยิน จากผลการวิจัย สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการออกแบบพื้นที่สุขภิรมย์สำหรับผู้สูงอายุเพื่อสร้างเสริมสุขภาพจิตที่ดีได้ในอนาคต