ปัญหาการใช้สิทธิเลือกตั้งของคนพิการในประเทศไทย

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงเอกสาร มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา ปัญหาการใช้สิทธิเลือกตั้งของคนพิการในประเทศไทย ภายใต้กฎหมายไทยและกฎหมายระหว่างประเทศด้านสิทธิมนุษยชน รวมถึงศึกษากฎหมาย มาตรการ การอำนวยความสะดวกในการใช้สิทธิเลือกตั้งของคนพิการในประเทศออสเตรเลียและประเทศแคนาดา เพื่อนำมาพัฒนาข้อเสนอแนะมาตรการทางกฎหมาย แนวทางที่เหมาะสมในการขจัดอุปสรรคและอำนวยความสะดวกให้คนพิการในประเทศไทยสามารถใช้สิทธิเลือกตั้งได้อย่างทั่วถึงและเท่าเทียม ผลการศึกษาในคราวเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2562 พบว่า ประการที่หนึ่ง เว็บไซต์สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้งไม่ปรากฏนโยบายที่เกี่ยวกับการอำนวยความสะดวกในการใช้สิทธิเลือกตั้งของคนพิการไว้โดยเฉพาะ ประการที่สองการใช้สิทธิเลือกตั้งของคนพิการ กรณีการลงทะเบียนเพื่อใช้สิทธิออกเสียงลงคะแนนก่อนวันเลือกตั้ง คนพิการพบอุปสรรคข้อจำกัดในการลงทะเบียนเพื่อขอใช้สิทธิดังกล่าว เนื่องจากปัญหาการกำหนดช่องทางการลงทะเบียนที่ไม่หลากหลาย ประการที่สาม คนพิการหรือองค์กรคนพิการขาดโอกาสเข้ามามีส่วนร่วมเป็นเจ้าหน้าที่ประจำหน่วยเลือกตั้ง ประการที่สี่ คณะกรรมการการเลือกตั้งขาดการสร้างความรู้ความเข้าใจ การฝึกอบรม ให้แก่กรรมการประจำหน่วยเลือกตั้งเกี่ยวกับการให้ความช่วยเหลือคนพิการเป็นการเฉพาะ ประการที่ห้า ข้อมูลจากกรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการพบว่า คนพิการส่วนใหญ่อาศัยอยู่ในชนบทหรือในพื้นที่ห่างไกลที่การอำนวยความสะดวกการบริการขนส่งสาธารณะยังไม่ครอบคลุมทั่วถึง จึงเป็นอุปสรรคสำคัญในการไปใช้สิทธิเลือกตั้งของคนพิการโดยเฉพาะคนพิการทางการเคลื่อนไหวหรือทางร่างกาย ประการหก สังคม ชุมชน ครอบครัวหรือแม้แต่ตัวคนพิการขาดความตระหนักรู้เรื่องสิทธิของคนพิการ โดยมีทัศนคติมองคนพิการเป็นบุคคลที่มีเวรกรรม น่าเวทนา กรมส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการควรเร่งสร้างความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสิทธิของคนพิการที่ได้รับการรับรองตามกฎหมายทั้งในระดับประเทศและระหว่างประเทศ หากสังคมรวมถึงคนพิการมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสิทธิคนพิการที่ได้รับการรับรองโดยกฎหมายภายในและระหว่างประเทศจะทำให้เกิดการมีส่วนร่วมทางการเมืองโดยเฉพาะการใช้สิทธิเลือกตั้งของคนพิการมากยิ่งขึ้น ทำให้สังคมมีความรู้ความเข้าใจและมีมุมมองต่อคนพิการบนฐานสิทธิมากขึ้น