ผลตอบแทนทางสังคมจากการลงทุนและแนวทางการดำเนินงานในการบำบัดน้ำเสีย คลองลำผักชี กรณีศึกษาตลาดยิ่งเจริญ

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาปัจจัยบริบทหลักที่มีอิทธิพลต่อการบำบัดน้ำเสียคลองลำผักชี โดยใช้ตลาดยิ่งเจริญเป็นกรณีศึกษา (2) ศึกษาและประเมินผลตอบแทนทางสังคมจากการลงทุน (SROI) ของโครงการคิดจากคลอง และ (3) พัฒนาแนวทางการปฏิบัติสำหรับ การบำบัดน้ำเสีย ที่มีประสิทธิภาพและให้ผลลัพธ์ที่ต้องการ ในพื้นที่คลองลำผักชีตลาดยิ่งเจริญ โดยผสมผสานเทคนิคการวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยเชิงปริมาณในการเก็บรวบรวมข้อมูล โดยการวิจัยเชิงคุณภาพประกอบด้วยการสัมภาษณ์แบบกึ่งมีโครงสร้างและการอภิปรายกลุ่มกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ 5 ราย ในขณะที่ข้อมูลเชิงปริมาณรวบรวมจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย 400 รายโดยใช้การสุ่มแบบมีจุดประสงค์ ดำเนินการวิเคราะห์เนื้อหาเพื่อประเมินปัจจัยนำเข้า กิจกรรม ผลผลิต ผลลัพธ์ ผู้ใช้ และผลกระทบโดยรวมของโครงการคลองลำผักชี การคำนวณ SROI ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลัก 4 ประการ ได้แก่ (1) สัดส่วนของผลลัพธ์ที่ไม่ควรนำมาคำนึงถึง (Deadweight) (2) สัดส่วนของผลลัพธ์ที่เกิดจากโครงการ (Attribution) (3) สัดส่วนของผลลัพธ์ที่ไม่ได้เกิดจากโครงการและส่งผลกระทบทางลบต่อโครงการ (Displacement) และ (4) การลดลงของผลลัพธ์หรือผลประโยชน์ (Drop-off) ที่อัตราส่วนลดร้อยละ 3.5 ผลการศึกษาพบว่าระหว่างปี 2564 ถึง 2567 ผลตอบแทนจากการลงทุนด้านสังคมของโครงการคิดจากคลอง กรณีศึกษา คลองลำผักชี บริเวณตลาดยิ่งเจริญ อยู่ที่ 5.2260 แสดงให้เห็นว่าการลงทุน 1 บาทในการบำบัดน้ำเสียให้ผลตอบแทนทางสังคมประมาณ 5.2260 บาทในแง่ของผลประโยชน์ทางสังคมและความยั่งยืน งานวิจัยนี้เน้นย้ำถึงความสามารถในการปรับใช้ผลตอบแทนจากการลงทุนด้านสังคมเป็นเครื่องมือวัด โดยแสดงให้เห็นถึงการประยุกต์ใช้ในองค์กร บริบทการลงทุน และสกุลเงินที่แตกต่างกัน กรอบการทำงานที่เสนอสามารถปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมกับโครงการที่เฉพาะเจาะจงโครงการอื่นได้ จึงเป็นเครื่องมือที่มีค่าสำหรับผู้ที่มีอำนาจตัดสินใจและต้องการเพิ่มผลลัพธ์เชิงบวกทางสังคมตลอดจนคำนึงถึงสิ่งแวดล้อม