ข้อพิจารณาในการปรับใช้แนวคิดการอนุรักษ์มรดกวัฒนธรรมเมืองในระดับสากลกับการอนุรักษ์ในประเทศไทย
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
ธ.ค. 27, 2018
คำสำคัญ:
มรดกวัฒนธรรมเมือง แนวคิดการอนุรักษ์สถาปัตยกรรม หลักการและกฎบัตรการอนุรักษ์สากล
Main Article Content
บทคัดย่อ
แนวคิดการอนุรักษ์มรดกวัฒนธรรมเมืองในกฎบัตรและหลักการในระดับนานาชาติได้รับการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง การศึกษาพบว่าแนวคิดการอนุรักษ์สากล เปลี่ยนจากแนวคิดการรักษาอาคารประวัติศาสตร์ในพื้นที่ศูนย์กลางเมือง มาสู่แนวคิดการอนุรักษ์มรดกวัฒนธรรมเมือง ที่ครอบคลุมเนื้อหาอย่างกว้างขวาง บนฐานของการพิจารณาพื้นที่จากมุมมองในลักษณะภูมิทัศน์เมือง มีการให้ความสำคัญกับองค์ประกอบทางกายภาพ องค์ประกอบทางนามธรรม รวมถึงองค์ประกอบที่แสดงลักษณะเฉพาะของพื้นที่ รวมถึงมีการผนวกอนุรักษ์ให้เป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาที่ยั่งยืน ในการนำแนวคิดสากลมาปรับใช้กับแนวคิดการอนุรักษ์ในประเทศไทย การศึกษานี้เสนอให้ใช้นิยาม “ย่านชุมชนเก่า” ที่มีการใช้อยู่ในปัจจุบัน อย่างไรก็ตาม นิยามดังกล่าวควรได้รับการปรับ โดยเพิ่มประเด็นสำคัญในเรื่องต่าง ๆ ได้แก่ การพิจารณาคุณค่าที่ประชาชนให้ความสำคัญ และคุณค่าที่สัมพันธ์กับกระบวนการพัฒนาเมือง การให้ความเคารพต่อคุณลักษณะของย่านและชุมชนเก่าของไทย นอกจากนี้ การจัดการแหล่งมรดกที่ดีที่มีการเอื้อให้ประชาชนมีส่วนร่วม และการใช้เครื่องมือที่มีประสิทธิภาพควรได้รับการดำเนินการ
Article Details
ประเภทบทความ
Articles
เอกสารอ้างอิง
ICOMOS. 1987. “Washington Charter for the Conservation of Historic Towns and Urban Areas.” Accessed January 5, 2016. https://www.icomos.org/charters/towns_e.pdf.
ICOMOS. 1999. “Burra Charter The Australia ICOMOS Charter for Places of Cultural Significance.” Accessed January 5, 2016. http://australia.icomos.org/publications/charters/.
ICOMOS. 1964. “Venice Charter The International Charter for the Conservation and Restoration of Monuments and Site.” Accessed January 15, 2016. http://www.charta-von-venedig.de/venice-charter_congress-of-preservation_conservation_art.4-8_english.html.
ICOMOS. 2008. “Quibeq Declaration On Eco-Tourism.” Accessed January 15, 2016. http://www.gdrc.org/uem/eco-tour/quebec-declaration.pdf.
ICOMOS. 2011. “Valletta Principles for the Safeguarding and Management of Historic Cities, Towns and Urban Areas.” Accessed September 1, 2016. https://www.icomos.org/Paris2011/GA2011_CIVVIH_text_EN_FR_final_20120110.pdf.
ICOMOS. 2005a. “Seoul Declaration on Tourism in Asia’s Historic Towns and Areas.” Accessed November 10, 2015. https://www.icomos.org/xian2005/seoul-declaration.pdf.
ICOMOS. 2005b. “Vienna Memorandum on “World Heritage and Contemporary Architecture – Managing the Historic Urban Landscape.” Accessed September 1, 2015. http://whc.unesco.org/archive/2005/whc05-15ga-inf7e.pdf.
ICOMOS. 2005c. “Xi’an Declaration on the Conservation of the Setting of Heritage Structures, Sites and Areas.” Accessed September 1, 2015. https://www.icomos.org/xian2005/xian-declaration.htm.
ICOMOS. 2007. “Ename Charter: The ICOMOS Charter for the Interpretation and Presentation of Cultural Heritage Sites.” Accessed September 1, 2015. http://www.enamecharter.org.
ICOMOS. 2002. “Principles for the Conservation of Heritage Sites in China.” Accessed September 1, 2015. https://www.getty.edu/conservation/publications_resources/pdf_publications/pdf/china_prin_heritage_sites.pdf.
Jokilehto, J. 2010. “Notes on the Definition and Safeguarding of HUL.” City & Time 3,3: 41-51.
UNESCO. 2009. “Hoi An Protocols for the Best Conservation Practice in Asia.” Accessed January 15, 2016. http://unesdoc.unesco.org/images/0018/001826/182617e.pdf.
คณะอนุกรรมการที่ปรึกษาสิทธิมนุษยชนด้านเศรษฐกิจสังคมและวัฒนธรรม. 2558. “เอกสารการประชุมเพื่อประกอบการพิจารณากรณี ‘ย่านเก่ากับการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน.’” ห้องประชุม 709 ชั้น 7 สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ, กรุงเทพฯ, วันที่ 28 กรกฎาคม.
คณะอนุกรรมการอนุรักษ์และพัฒนาเมืองเก่า. 2560. “เอกสารประกอบการประชุมสัมมนาวิชาการ.” ณ โรงแรมรามา การ์เด้นส์, กรุงเทพฯ, วันที่ 8 มิถุนายน.
ปรานอม ตันสุขานันท์และวิทยา ดวงธิมา. 2555. แนวทางการพัฒนาความเป็นย่านหลากมิติของเมืองเชียงใหม่. เชียงใหม่: โรงพิมพ์ปู-เป้.
ปิ่นรัชฎ์ กาญจนัษฐิติ. 2552. การอนุรักษ์มรดกสถาปัตยกรรมและชุมชน. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปิยลดา ทวีปรังษีพร. 2554. คำ ความคิด สถาปัตยกรรม. กรุงเทพฯ: ลายเส้น.
ยงธนิศร์ พิมลเสถียร. 2556a. การปรับปรุงฟื้นฟูเมืองและการอนุรักษ์เมือง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ยงธนิศร์ พิมลเสถียร. 2556b. “ประเด็นวิกฤตเรื่องการอนุรักษ์ชุมชนประวัติศาสตร์ในเมืองสำหรับประเทศไทย.” หน้าจั่ว: ว่าด้วยประวัติศาสตร์สถาปัตยกรรม และสถาปัตยกรรม ไทย 9 (กันยายน 2555-สิงหาคม 2556): 101-119.
ศรีศักร วัลลิโภดม. 2554. “การศึกษาสังคมไทยผ่าน ‘ภูมิวัฒนธรรม.’” สืบค้น 15 มกราคม 2559. http://lek-prapai.org/home/view.php?id=84.
สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. 2559. “คู่มือการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมศิลปกรรมประเภทย่านชุมชนเก่า.” สืบค้น 15 มกราคม 2559. http://www.onep.go.th/nced/?p=747.
สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. 2554. “ชุดความรู้ด้านการอนุรักษ์ พัฒนาและบริหารจัดการเมืองเก่า.” สืบค้น 15 มกราคม 2559. http://lib.mnre.go.th/index.php/2012-04-30-03-57-01/2012-10-12-09-13-14/234-2012-10-29-07-15-05.
อิโคโมสไทย. 2553. “กฎบัตรประเทศไทยว่าด้วยการบริหารจัดการแหล่งมรดกวัฒนธรรม.” สืบค้น 15 มกราคม 2559. https://www.icomosthai.org/THcharter/Thailand%20Charter.pdf.
ICOMOS. 1999. “Burra Charter The Australia ICOMOS Charter for Places of Cultural Significance.” Accessed January 5, 2016. http://australia.icomos.org/publications/charters/.
ICOMOS. 1964. “Venice Charter The International Charter for the Conservation and Restoration of Monuments and Site.” Accessed January 15, 2016. http://www.charta-von-venedig.de/venice-charter_congress-of-preservation_conservation_art.4-8_english.html.
ICOMOS. 2008. “Quibeq Declaration On Eco-Tourism.” Accessed January 15, 2016. http://www.gdrc.org/uem/eco-tour/quebec-declaration.pdf.
ICOMOS. 2011. “Valletta Principles for the Safeguarding and Management of Historic Cities, Towns and Urban Areas.” Accessed September 1, 2016. https://www.icomos.org/Paris2011/GA2011_CIVVIH_text_EN_FR_final_20120110.pdf.
ICOMOS. 2005a. “Seoul Declaration on Tourism in Asia’s Historic Towns and Areas.” Accessed November 10, 2015. https://www.icomos.org/xian2005/seoul-declaration.pdf.
ICOMOS. 2005b. “Vienna Memorandum on “World Heritage and Contemporary Architecture – Managing the Historic Urban Landscape.” Accessed September 1, 2015. http://whc.unesco.org/archive/2005/whc05-15ga-inf7e.pdf.
ICOMOS. 2005c. “Xi’an Declaration on the Conservation of the Setting of Heritage Structures, Sites and Areas.” Accessed September 1, 2015. https://www.icomos.org/xian2005/xian-declaration.htm.
ICOMOS. 2007. “Ename Charter: The ICOMOS Charter for the Interpretation and Presentation of Cultural Heritage Sites.” Accessed September 1, 2015. http://www.enamecharter.org.
ICOMOS. 2002. “Principles for the Conservation of Heritage Sites in China.” Accessed September 1, 2015. https://www.getty.edu/conservation/publications_resources/pdf_publications/pdf/china_prin_heritage_sites.pdf.
Jokilehto, J. 2010. “Notes on the Definition and Safeguarding of HUL.” City & Time 3,3: 41-51.
UNESCO. 2009. “Hoi An Protocols for the Best Conservation Practice in Asia.” Accessed January 15, 2016. http://unesdoc.unesco.org/images/0018/001826/182617e.pdf.
คณะอนุกรรมการที่ปรึกษาสิทธิมนุษยชนด้านเศรษฐกิจสังคมและวัฒนธรรม. 2558. “เอกสารการประชุมเพื่อประกอบการพิจารณากรณี ‘ย่านเก่ากับการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน.’” ห้องประชุม 709 ชั้น 7 สำนักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ, กรุงเทพฯ, วันที่ 28 กรกฎาคม.
คณะอนุกรรมการอนุรักษ์และพัฒนาเมืองเก่า. 2560. “เอกสารประกอบการประชุมสัมมนาวิชาการ.” ณ โรงแรมรามา การ์เด้นส์, กรุงเทพฯ, วันที่ 8 มิถุนายน.
ปรานอม ตันสุขานันท์และวิทยา ดวงธิมา. 2555. แนวทางการพัฒนาความเป็นย่านหลากมิติของเมืองเชียงใหม่. เชียงใหม่: โรงพิมพ์ปู-เป้.
ปิ่นรัชฎ์ กาญจนัษฐิติ. 2552. การอนุรักษ์มรดกสถาปัตยกรรมและชุมชน. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปิยลดา ทวีปรังษีพร. 2554. คำ ความคิด สถาปัตยกรรม. กรุงเทพฯ: ลายเส้น.
ยงธนิศร์ พิมลเสถียร. 2556a. การปรับปรุงฟื้นฟูเมืองและการอนุรักษ์เมือง. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ยงธนิศร์ พิมลเสถียร. 2556b. “ประเด็นวิกฤตเรื่องการอนุรักษ์ชุมชนประวัติศาสตร์ในเมืองสำหรับประเทศไทย.” หน้าจั่ว: ว่าด้วยประวัติศาสตร์สถาปัตยกรรม และสถาปัตยกรรม ไทย 9 (กันยายน 2555-สิงหาคม 2556): 101-119.
ศรีศักร วัลลิโภดม. 2554. “การศึกษาสังคมไทยผ่าน ‘ภูมิวัฒนธรรม.’” สืบค้น 15 มกราคม 2559. http://lek-prapai.org/home/view.php?id=84.
สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. 2559. “คู่มือการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมศิลปกรรมประเภทย่านชุมชนเก่า.” สืบค้น 15 มกราคม 2559. http://www.onep.go.th/nced/?p=747.
สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. 2554. “ชุดความรู้ด้านการอนุรักษ์ พัฒนาและบริหารจัดการเมืองเก่า.” สืบค้น 15 มกราคม 2559. http://lib.mnre.go.th/index.php/2012-04-30-03-57-01/2012-10-12-09-13-14/234-2012-10-29-07-15-05.
อิโคโมสไทย. 2553. “กฎบัตรประเทศไทยว่าด้วยการบริหารจัดการแหล่งมรดกวัฒนธรรม.” สืบค้น 15 มกราคม 2559. https://www.icomosthai.org/THcharter/Thailand%20Charter.pdf.
