การศึกษาไม้ยืนต้นริมถนนและริมคลอง ในเขตกรุงรัตนโกสินทร์ ในสมัยรัชกาลที่ 5

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นการรวบรวมข้อมูลแนวคิดการปลูกไม้ยืนต้นริมถนนและริมคลองในเขตกรุงรัตนโกสินทร์ เน้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ซึ่งมีการพัฒนาขยายเมืองการก่อสร้างถนน คลองและสาธารณูปโภคต่างๆ ตามอิทธิพลตะวันตก พื้นที่การศึกษา ได้แก่ เขตกรุงรัตนโกสินทร์ ริมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันออกถึงคลองบางลำพู

วิธีการศึกษาทำโดยการค้นคว้ารวบรวมข้อมูลจากเอกสารประวัติศาสตร์ แผนที่ ภาพถ่ายโบราณ จากเอกสารทางราชการ พระราชกระแสรับสั่งและพระราชหัตถเลขาของรัชกาลที่ 5 ทำให้ได้เรียนรู้ถึงพระราชดำริในเรื่องภูมิทัศน์เมืองและ การใช้ต้นไม้ในเมือง วัตถุประสงค์การใช้ต้นไม้เพื่อความร่มเย็นเพื่อความสวยงามของเมือง และการสร้างสภาพแวดล้อมธรรมชาติในเมือง ตัวอย่างชนิดต้นไม้ที่ใช้ มีทั้งไม้พื้นถิ่นและไม้ต่างถิ่น ไม้ดอกและไม้ผล ส่วนใหญ่เป็นไม้ยืนต้น ขนาดใหญ่ อายุยืนยาว เป็นไม้เนื้อแข็ง เช่น มะขาม มะฮอกกานี จามจุรี ขนุน นอกจากนี้ได้ค้นพบข้อมูลจำนวน วิธีการปลูก ระยะห่างการปลูก แหล่งต้นไม้ การเตรียมต้นไม้ และการดูแลรักษา

บทความได้วิเคราะห์แนวคิดการใช้ต้นไม้ในเมืองเพื่อเป็นแนวทางการอนุรักษ์ไม้ยืนต้นในเขตกรุงรัตนโกสินทร์หรือพื้นที่ประวัติศาสตร์อื่นๆ การใช้ไม้ยืนต้นเป็นการแสดงข้อมูลทางประวัติศาสตร์ และสามารถสื่อความหมายภูมิทัศน์เมืองเก่าให้สามารถรับรู้ได้