พัฒนาการการปรับปรุงรายวิชาการฝึกงานสถาปัตยกรรม ภาควิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มุ่งเผยแพร่งานวิจัยการเรียนการสอนรายวิชาการฝึกงานสถาปัตยกรรมของภาควิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึ่งเป็นวิชาที่มุ่งเน้นให้นิสิตได้เรียนรู้กระบวนการปฏิบัติงานจริง ตามกระบวนการให้บริการวิชาชีพสถาปัตยกรรม โดยการศึกษาสภาพและปัญหาของการฝึกงานในปัจจุบัน เพื่อหาแนวทางปรับปรุงให้เกิดประโยชน์สูงสุดต่อนิสิตและสำนักงานสถาปนิกที่รับนิสิตฝึกงาน โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงบรรยายหรือพรรณนา (Descriptive Research) โดยเก็บรวบรวมข้อมูลที่ใช้ในการวิจัยเป็นข้อมูลจากการวิจัยเอกสาร (Documentary Research) ที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติวิชาชีพ ข้อมูลจากการประเมินผลวิชาการฝึกงานสถาปัตยกรรม ซึ่งประกอบไปด้วยรายงานการฝึกงานของนิสิตฝึกงานและแบบประเมินผลการฝึกงานของสำนักงานที่รับนิสิตฝึกงาน ตั้งแต่ปีการศึกษา 2553 - 2557 และข้อมูลปฐมภูมิ (Primary Data) ซึ่งได้จากการสัมภาษณ์สถาปนิกผู้ควบคุมการฝึกงานของนิสิต พบว่าในการฝึกงานนิสิตได้รับมอบหมายให้ทำงานทั้งในขั้นตอนก่อนการออกแบบ ขั้นตอนการออกแบบ และขั้นตอนระหว่างการก่อสร้าง โดยในขั้นตอนการออกแบบ นิสิตได้รับมอบหมายให้ทำงานค้นคว้าหาข้อมูลประกอบการออกแบบ ในขั้นตอนการออกแบบได้รับมอบหมายให้ออกแบบแนวความคิด เขียนแบบด้วยคอมพิวเตอร์ และทำภาพด้วยคอมพิวเตอร์เพื่อนำเสนองาน (Computer Presentation) ในขั้นตอนหลังการออกแบบจะได้ร่วมไปตรวจงานก่อสร้างกับผู้รับผิดชอบการฝึกงานของนิสิต และงานอื่นๆ ที่ได้รับมอบหมายให้ทำมากที่สุดคือการทำหุ่นจำลอง ประโยชน์ที่นิสิตได้จากการฝึกงาน แบ่งเป็น 2 ด้าน คือ ด้านวิชาการ และ ด้านการปฏิบัติวิชาชีพ การประสานงานและการบริหารจัดการ ปัญหาในปัจจุบันของรายวิชาการฝึกงานสถาปัตยกรรม คือ การบริหารจัดการก่อนไปฝึกงานสถาปัตยกรรม การสุ่มตรวจสอบหรือนิเทศการฝึกงาน และ ระยะเวลาการฝึกงาน
ข้อเสนอแนะในการพัฒนารายวิชาการฝึกงานสถาปัตยกรรม มีดังนี้ เพิ่มระยะเวลาการฝึกงาน เป็น 320 ชั่วโมงหรือประมาณ 2 เดือน เพิ่มกิจกรรมเล่าประสบการณ์สู่กันฟัง และกิจกรรมอบรมก่อนเริ่มไปฝึกงาน เพิ่มระบบนิเทศการฝึกงานสถาปัตยกรรม เพื่อการติดตามและประเมินผล สร้างเครือข่ายวิชาชีพกับวิชาการเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดเห็น และนำข้อมูลที่ได้มาปรับปรุงการเรียนการสอนให้สอดคล้องกับความต้องการและความเปลี่ยนแปลงของวงการวิชาชีพ จัดทำคู่มือฝึกงาน และระบบฐานข้อมูลสำนักงานที่เคยรับนิสิตฝึกงานในรูปแบบเอกสารอิเล็กทรอนิกส์ หรือออนไลน์
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. สํานักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา. คณะอนุกรรมการส่งเสริมการพัฒนาสหกิจศึกษา ในสถาบันอุดมศึกษา. “แผนการดําเนินงานส่งเสริมสหกิจศึกษาในสถาบันอุดมศึกษาระหวางป พ.ศ. 2551- 2555.” สืบค้น 2 ธันวาคม 2557. http://www.arch.kmitl.ac.th/downloadFile/doc_curriculum09/ 011-dc09.pdf.
กวิศ ปานม่วง. สัมภาษณ์โดยผู้เขียน. 5 มกราคม 2558.
คณะกรรมการพัฒนาหลักสูตรและจัดทําชุดฝึกอบรมสหกิจศึกษา. ประมวลสาระชุดฝึกอบรมสหกิจศึกษา. กรุงเทพฯ : สมาคมสหกิจศึกษาไทย, 2552.
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์. ภาควิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์. เอกสารประมวลรายวิชา 2501 401 ฝึกงานสถาปัตยกรรม (PRAC ARCH TRAINING) ปีการศึกษา 2547-2557. กรุงเทพฯ : คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์, 2558.
เดชา บุญค้ำ. “การพัฒนาวิชาชีพต่อเนื่อง.” สืบค้นวันที่ 2 ธันวาคม 2557. http://www.gotarch.com/article.html.
พรพรหม แม้นนนทรัตน์. รายงานวิจัยการฝึกงานสถาปัตยกรรม. กรุงเทพฯ : คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2548.
พีรพร จรูญชัยคณากิจ. สัมภาษณ์โดยผู้เขียน. 10 มกราคม 2558.
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์. เอกสารนิเทศการฝึกปฏิบัติงานนิสิต ภาคฤดูร้อน 2557. กรุงเทพฯ : คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, 2557.
มหาวิทยาลัยขอนแก่น. คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์. งานบริการการศึกษา. เอกสารรายงานสรุปผลนักศึกษาฝึกงาน ปีงบประมาณ 2556. ขอนแก่น : งานบริการการศึกษา คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์, 2557.
มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์. เอกสารโครงการฝึกงานวิชาชีพ ปีการศึกษา 2555. เชียงใหม่ : คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์, 2556.
มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ผังเมืองและนฤมิตศิลป์. เอกสารรายงานสรุปเรื่องการฝึกงาน สาชาสถาปัตยกรรม ปีการศึกษา 2555. มหาสารคาม : คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ผังเมืองและนฤมิตศิลป์, 2556.
มัลลิกา จงศิริ. “แนวทางการพัฒนาสหกิจศึกษาหลักสูตรสถาปัตยกรรมหลัก Development guidelines for Cooperative Education for Architecture Major Program.” สืบค้น 12 ธันวาคม 2557. http://th.wikipedia.org/wiki/สหกิจศึกษา.
วิษณุ แสงศิริ. สัมภาษณ์โดยผู้เขียน. 10 มกราคม 2558.
สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง. คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์. สาขาวิชาสถาปัตยกรรมและการวางแผน. สมุดฝึกงานภาคปฏิบัติ หลักสูตรสถาปัตยกรรมศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาสถาปัตยกรรม กลุ่มวิชาสถาปัตยกรรม ปีการศึกษา 2557. กรุงเทพฯ : คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์, 2557.
สมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์. คู่มือสถาปนิก 2547. กรุงเทพมหานคร : คณะกรรมาธิการวารสาร และสิ่งพิมพ์ สมาคมสถาปนิกสยามฯ, 2547.
มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์. สำนักวิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ. สมุดบันทึกการฝึกงาน ของวิชา การฝึกงานทางสถาปัตยกรรม ปีการศึกษา 2557. นครศรีธรรมราช : สำนักวิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ, 2557.
มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์. สำนักวิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ. เอกสารประมวลการสอนรายวิชา ARC-412 การฝึกงานทางสถาปัตยกรรม ภาคการศึกษาที่ 3 ปีการศึกษา 2557. นครศรีธรรมราช : สำนักวิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ, 2557.