แนวทางการปรับปรุงภูมิทัศน์เพื่อส่งเสริมคุณค่าและความสำคัญด้านมรดกทางวัฒนธรรม วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช สู่การเสนอชื่อเป็นแหล่งมรดกโลก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
พระบรมธาตุเจดีย์ เป็นเจดีย์ทรงลังกาหรือทรงระฆังอยู่ภายในวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีในหลายมิติ เช่น การเผยแผ่พระพุทธศาสนาในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ รูปแบบทางสถาปัตยกรรมที่เป็นต้นแบบ และคติความเชื่อที่ถ่ายทอดมาเป็นประเพณีที่สืบทอดตั้งแต่อดีตถึงปัจจุบัน
เนื่องด้วยจังหวัดนครศรีธรรมราช ส่วนราชการ และภาคเอกชนได้ร่วมกันเสนอให้วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราชขึ้นบัญชีเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม สำนักวิชาสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ได้ศึกษาและออกแบบปรับปรุงภูมิทัศน์พื้นที่อนุรักษ์สำคัญ (core zone) บริเวณภายในวัด โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเสนอรูปแบบการปรับภูมิทัศน์พื้นที่อนุรักษ์สำคัญ โดยศึกษาจากเกณฑ์การพิจารณาในการขึ้นบัญชีแหล่งมรดกโลกทางวัฒนธรรมของยูเนสโก กฎหมายต่างๆ ที่ควบคุมในพื้นที่ แนวคิดในการอนุรักษ์แหล่งมรดก ประวัติศาสตร์ ปรัชญาคติความเชื่อ ขนบธรรมเนียมประเพณีและกิจกรรมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง และนำผลการวิเคราะห์ทางด้านกายภาพในแต่ด้าน ซึ่งประกอบด้วย การใช้ประโยชน์ที่ดิน เส้นทางสัญจร ที่เปิดโล่ง มุมมอง และรูปแบบการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม เพื่อนำไปสู่แนวทางในการปรับปรุงภูมิทัศน์และการกำหนดมาตรการควบคุมในด้านต่างๆ โดยสร้างความสำคัญเพื่อให้วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร เป็นโบราณสถานที่มีคุณค่า และมีความสอดคล้องกับเกณฑ์ตัวชี้วัด ในการประกาศคุณค่าโดดเด่นอันเป็นสากล (Outstanding Universal Value: OUV) ของแหล่งมรดกทางวัฒนธรรม
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. การเตรียมการขึ้นทะเบียนแหล่งมรดกโลก. กรุงเทพฯ : บริษัท โมโนกราฟ สตูดิโอ จำกัด, 2556.
เกษตรศาสตร์, มหาวิทยาลัย. “ประเพณีแห่ผ้าขึ้นธาตุ.” สืบค้น 18 กันยายน 2557. http://pirun.ku.ac.th/~b5411050651/page3.html.
ปิ่นรัชฎ์ กาญจนัษฐิติ. การอนุรักษ์มรดกสถาปัตยกรรมและชุมชน. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2552.
ประทุม ชุ่มเพ็งพันธ์. ประวัติศาสตร์อารยธรรมภาคใต้. กรุงเทพฯ : สวีริยสาสน์, 2544.
เมืองคอนดอทคอม. “แผนที่เมืองเก่านครศรีธรรมราช.” สืบค้น 30 พฤศจิกายน 2556. http://www.gotonakhon.com/?p=12368.
วิเชียร ณ นคร และคณะ. นครศรีธรรมราช. กรุงเทพฯ : อักษรสัมพันธ์, 2521.
ศิลปากร, มหาวิทยาลัย. รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการจัดทำแผนการอนุรักษ์และปรับปรุงสภาพแวดล้อมเมืองเก่านครศรีธรรมราช. กรุงเทพฯ : คณะสถาปัตยกรรม-ศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2539.
สำนักงานโบราณคดี และพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติที่11 นครศรีธรรมราช. ประวัติศาสตร์โบราณคดีนครศรี-ธรรมราช. กรุงเทพฯ : บริษัทเอ.พี. กราฟิก ดีไซน์ และการพิมพ์ จำกัด, 2543.
สำนักงานปลัดกระทรวงวัฒนธรรม. การเตรียมการนำเสนอแหล่งมรดกเพื่อขึ้นบัญชีมรดกโลก. กรุงเทพฯ : บริษัท สหมิตรพริ้นติ้งแอนด์พับลิสชิ่ง จำกัด, 2555.
สำนักงานโยธาธิการและผังเมืองจังหวัดนครศรีธรรมราช. ผังเมืองรวมนครศรีธรรมราช (ปรับปรุงครั้งที่ 2). นครศรีธรรมราช : (ม.ป.ท.), 2551.
สนอดกราส, เอเดรียน. สัญลักษณ์แห่งพระสถูป. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : อัมรินทร์ปริ้นติ้งแอนด์พับลิซซิ่ง, 2542.
Cullen, G. Vision of Urban Design. London: Academy Edition, 1996.
Hedman, R., and Jaszewki, A. Fundementals of Urban Design. New York: McGraw-Hill, 1979.
Kostof, S. The City Assembled. London: Thames and Hudson, 1992.
Lynch, K. The Image of the City. Cambridge, MA.: The MIT Press, 1960.
Moughin, C. Urban Design: Street and Square. Oxford: Butterworth-Heinemann, 1992.
UNESCO. “Operational Guidance for the Implementation of the World Heritage Convention.” Accessed August 25, 2012.http://whc.unsco.org/en/guidelines/.
