ความยั่งยืนเชิงพื้นที่อย่างเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมของสวนสาธารณะในเมือง กรณีศึกษาเทศบาลนครลำปาง
Main Article Content
บทคัดย่อ
การพัฒนาสิ่งแวดล้อมเมืองด้วยการส่งเสริมให้มีพื้นที่สีเขียวและสวนสาธารณะ เป็นจุดยืนหนึ่งของยุทธศาสตร์การพัฒนาเมือง ในการพัฒนาสิ่งแวดล้อมให้เป็นเมืองน่าอยู่อย่างยั่งยืนของเทศบาลนครลำปาง การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ความยั่งยืนเชิงพื้นที่ของสวนสาธารณะในเขตเทศบาลนครลำปาง จากความสัมพันธ์ของการให้บริการเชิงพื้นที่ของสวนสาธารณะ ได้แก่ การใช้อาคารและสิ่งก่อสร้างของเมือง ที่ตั้งและพื้นที่ให้บริการสวนสาธารณะ โครงข่ายสัญจรและศักยภาพการเข้าถึงพื้นที่สวนสาธารณะระดับเมือง และการใช้บริการพื้นที่สวนสาธารณะของประชาชน ได้แก่ องค์ประกอบของสวนสาธารณะ การเดินทางมาใช้บริการและกิจกรรมในสวนสาธารณะ วิธีวิจัยใช้การวิเคราะห์เอกสารสำรวจพื้นที่ สัมภาษณ์ ระบบภูมิสารสนเทศและแบบจำลองสเปซ ซินแท็กซ์ ผลวิจัยพบว่า เทศบาลนครลำปางมีสวนสาธารณะละแวกบ้าน 5 แห่ง สวนสาธารณะชุมชนและย่าน 3 แห่ง ความยั่งยืนเชิงพื้นที่อย่างเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม จากความสัมพันธ์ของการให้บริการเชิงพื้นที่ของสวนสาธารณะ และการใช้บริการพื้นที่สวนสาธารณะของประชาชน คือ กลุ่มสวนสาธารณะที่มีค่าศักยภาพการเข้าถึงสูง ระหว่าง 0.975690 – 0.8824835 มีลักษณะสอดคล้องกับบริบทการใช้อาคารประเภทพาณิชยกรรมและอยู่อาศัย องค์ประกอบภายในสวนสาธารณะเป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน มีความหลากหลายของผู้ใช้และกิจกรรมมาก กลุ่มสวนสาธารณะที่มีค่าศักยภาพการเข้าถึงปานกลางและน้อย ระหว่าง0.8496436 – 0.5730965 มีที่ตั้งในย่านอยู่อาศัย องค์ประกอบภายในสวนสาธารณะเป็นไปตามเกณฑ์มาตรฐาน มีความหลากหลายของผู้ใช้และกิจกรรมน้อย ผู้ใช้สวนสาธารณะในเมืองร้อยละ 33.04 ใช้การสัญจรอย่างเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมของการเดินเท้าและจักรยานเข้าถึงสวนสาธารณะ นอกจากนั้นที่ตั้งและพื้นที่ให้บริการของสวนสาธารณะเทศบาลนครลำปางยังเอื้อต่อโอกาสในการพัฒนาเชื่อมโยงได้กับโครงข่ายสัญจร ที่ว่างสาธารณะ และพื้นที่ริมแม่น้ำวัง สำหรับพัฒนาโครงข่ายสีเขียวอย่างครอบคลุมพื้นที่เมืองเพื่อการใช้ประโยชน์ได้ต่อไปในอนาคต
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมโยธาธิการและผังเมือง. (2551). โครงการศึกษาตัวแบบมาตรฐานที่ใช้ในการวิเคราะห์เพื่อการวางผังเมืองรวม. กรุงเทพฯ: บริษัท พิฆเณศ พริ้นติ้ง เซ็นเตอร์ จำกัด.
ไขศรี ภักดิ์สุขเจริญ. (2562). พื้นที่เมืองและความเป็นสาธารณะ Urban space and publicness. กรุงเทพฯ: บริษัท ลายเส้น พับบลิชชิ่ง จำกัด.
ดวงจันทร์ อาภาวัชรุตม์ เจริญเมือง. (2542). เมืองในสังคมไทย กำเนิด พัฒนาการ และแนวโน้ม. เชียงใหม่: สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
เทศบาลนครลำปาง. (2561). ข้อมูลพื้นฐานเทศบาลนครลำปาง. สืบค้นเมื่อ 15 พฤษภาคม 2563, จาก http://w w w . l a m p a n g c i t y . g o . t h / m a i n s /information?category=9
ศูนย์ออกแบบและพัฒนาเมือง. (2562). Let’s walk พาบางกอกออกเดิน. กรุงเทพฯ: ศูนย์ออกแบบและพัฒนาเมือง จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ระวิวรรณ โอฬารรัตน์มณี. (2557). แนวคิดพื้นที่สาธารณะในมุมมองตะวันตกและตะวันออก. ใน สันต์ สุวัจฉราภินันท์, บรรณาธิการ, ว่าด้วยทฤษฎีทางสถาปัตยกรรม: พื้นที่สาธารณะและพื้นที่ทางสังคม. (น.30-53). เชียงใหม่: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
อภิรดี เกษมศุข. (2561). สเปซซินแท็กซ์ หนึ่งการศึกษาสัณฐานวิทยาเมือง. กรุงเทพฯ: เมจิค พับบลิเคชั่น.
Al_Sayed, Kinda. (2018). Space syntax methodology. London: UCL Publication.
Gehl, Jan. (2011). Life between building using public space. Washington: Island Press.
Hillier, Bill. (1999). Centrality as a process: Accounting for attraction in equalities in deform grid. Urban Design International. Retrieved 2020, May 14, from https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/135753199350036
Project for Public Space. (2012). How PPS drive change. Retrieved 2020, May 14, from https://www.pps.org/article/how-pps-drives-change
Whittick, Arnold. (1974). Encyclopaedia of urban planning. New York: McGraw-Hill Book.