ความเป็นศูนย์กลางที่มีชีวิตของพื้นที่ย่าน ตลาดการค้า ในแขวงวังบูรพาภิรมย์ กรุงเทพฯ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้เป็นการศึกษาเปรียบเทียบความเป็นศูนย์กลางที่มีชีวิตของพื้นที่ย่านตลาดการค้า 3 แห่งในแขวงวังบูรพาภิรมย์ กรุงเทพฯ ได้แก่ พื้นที่ย่านตลาดบ้านหม้อ พื้นที่ย่านตลาดพาหุรัด และพื้นที่ย่านตลาดปากคลองตลาด โดยมีวิธีวิจัย ได้แก่ การนับด่าน (gate method) การสะกดรอย (movement trace) และการจับภาพต่อเนื่อง (serial snapshot) เพื่อเก็บข้อมูลรูปแบบการใช้พื้นที่ที่แสดงความหลากหลายของกลุ่มคนที่มาทำหลากหลายกิจกรรมในหลากหลายช่วงเวลาในพื้นที่ย่านตลาด เพื่อพิสูจน์หาพื้นที่ที่มีความเป็นศูนย์กลางที่มีชีวิตในแขวงวังบูรพาภิรมย์ตามนิยามของ Hillier (1999) ผลการศึกษาพบว่า พื้นที่ที่มีความเป็นศูนย์กลางที่มีชีวิตจะต้องเป็นพื้นที่ที่มีการฝังตัวกับเมืองได้ดี โดยวัดจากรูปแบบการใช้พื้นที่ของกลุ่มคนทั่วไปในช่วงตลาดปิด ซึ่งพื้นที่ย่านตลาดบ้านหม้อนั้น เป็นพื้นที่ที่มีอัตราการสัญจรผ่านที่คงที่เท่ากับช่วงตลาดเปิด โดยกลุ่มคนทั่วไปนิยมสัญจรผ่านพื้นที่ตลาดบ้านหม้อแม้ในช่วงตลาดปิดมากกว่าในพื้นที่ย่านตลาดอื่น ๆ ในช่วงเวลาเดียวกัน รวมถึงรูปแบบกิจกรรมของพื้นที่ย่านตลาดบ้านหม้อนั้น มีความหลากหลายมากกว่าพื้นที่อื่น ๆ ทำให้พื้นที่ย่านตลาดบ้านหม้อมีความอเนกประโยชน์สอดคล้องกับนิยามศูนย์กลางที่มีชีวิตของ Hillier ผลการศึกษานี้สามารถนำไปเป็นแนวทางในการพิจารณาความเป็นศูนย์กลางที่มีชีวิตกับพื้นที่ย่านตลาดการค้าอื่น ๆ
ต่อไปได้
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กิตติพร ใจบุญ. (2549). ตลาดในสังคมไทย. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยทักษิณ.
เกียรติ จิวะกุล, สุวัฒนา ธาดานิติ, ชมพูนุท นาคีรักษ์, จาตุรนต์ วัฒนผาสุก, ขวัญสรวง อติโพธิ และ เนตรนภิศ นาควัชระ. (2525). ตลาดในกรุงเทพมหานคร: การขยายตัวและพัฒนาการ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ไขศรี ภักดิ์สุขเจริญ. (2554). เอกสารคำสอนรายวิชา 2503690 Urban Morphology. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
พชร สูงเด่น. (2562). ‘ตลาดชุมชน’ เป็นกระจกสะท้อน คุณภาพชีวิตและประตูต้อนรับผู้มาเยือน. สืบค้นเมื่อ 11 มีนาคม 2564, จาก https://adaybulletin.com/life-citytales-public-markets/42305
พัลยมล หางนาค. (2557). รูปแบบพื้นที่และการใช้พื้นที่ของย่านพาหุรัด กรุงเทพมหานคร. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย).
ศรีศักร วัลลิโภดม. (2556). สามชุก ตลาดมีชีวิต พิพิธภัณฑ์ มีชีวา มองผ่านสายตา รศ.ศรีศักร วัลลิโภดม. สืบค้นเมื่อ 11 มีนาคม 2564, จาก https://ref.codi.or.th/2015-08-03-14-52-29/8385-2013-06-16-13-47-50
Conzen, M. R. G. (1981). The urban landscape: Historical development and management. London: Academic Press.
Hillier, B. (1996). Space is the machine: A configurational theory of architecture. London: Space Syntax.
Hillier, B. (1999). Centrality as a process: Accounting for attraction inequalities in deformed grids. Urban Design International, 4(3-4), 107-127.
Hillier, B., & Hanson, J. (1984). The social logic of space. Cambridge: Cambridge University Press.
Hillier, B., Penn, A., Hanson, J., Grajewski, T., & Xu J. (1993). Natural movement: Or, configuration and
attraction in urban pedestrian movement. Environment and Planning B: Planning and Design, 20, 29-66.
Husserl, E., & Gibson, W. R. B. (1962). Ideas: General introduction to pure phenomenology. New York: Collier Books.
Jacobs, J. (1961). The death and life of Great American cities. New York: Vintage.
