แนวทางการพัฒนาหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของสำนักศาสนศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีประจำอำเภออาจสามารถ จังหวัดร้อยเอ็ด
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1)เพื่อศึกษาสภาพปัญหาของหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนของสำนักศาสนศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีประจำอำเภออาจสามารถ จังหวัดร้อยเอ็ด 2)เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนของสำนักศาสนศึกษา พระปริยัติธรรมแผนกบาลีประจำอำเภออาจสามารถ จังหวัดร้อยเอ็ด งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้วิธีการศึกษาเอกสาร การสัมภาษณ์ และการสนทนากลุ่ม
ผลการวิจัยพบว่า 1)ปัญหาในการจัดการเรียนการสอนของสำนักศาสนศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีประจำอำเภออาจสามารถ มี 6 ส่วน คือ ปัญหาด้านการบริหาร ปัญหาด้านเครื่องมือและอุปกรณ์การเรียน ปัญหาด้านระบบการเรียนการสอน ปัญหาด้านผู้สอน ปัญหาด้านผู้เรียน และปัญหาด้านอาคารสถานที่ ส่วนปัญหาด้านหลักสูตร จำแนกออกเป็น 5 ส่วน คือ สำนักเรียนไม่มีหลักสูตร เป็นของตัวเอง ตำราเรียนยังไม่เพียงพอต่อผู้เรียน หลักสูตรไม่สอดคล้องกับบริบทของผู้เรียน ตำราที่ใช้ในการเรียนการสอนบางเล่มเก่าเกินไป และขาดการพัฒนาหลักสูตรให้เหมาะสมกับผู้เรียน 2)แนวทางการพัฒนาหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของสำนักศาสนศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีประจำอำเภออาจสามารถ มีความสัมพันธ์กัน 8 ส่วน ดังนี้ (1)การบริหารและแผนการดำเนินงานมีทั้งระยะสั้นและระยะยาว (2)มีแผนในการสรรหาผู้เรียน (3)มีการคัดเลือกผู้สอนที่มีความเชี่ยวชาญ การนิเทศและการฝึกอบรม รวมทั้งพัฒนาครูสอนให้มีทั้งวิชาและจรณะ เพื่อเป็นแบบอย่างที่ดีแก่ผู้เรียน (4)มีการนิเทศผู้เรียนเพื่อให้เข้าใจระเบียบและกระบวนการเรียนการสอน การปรับทัศนคติเพื่อให้เข้าใจความสำคัญของการเรียนบาลีและสร้างแรงจูงใจในการเรียนบาลี (5)มีการพัฒนาหลักสูตร คู่มือและสื่อการเรียนการสอน (6)มีการออกแบบกิจกรรมการจัดการเรียนการสอนที่หลากหลายมีกิจกรรมเสริมทักษะแก่ผู้เรียน และจัดกิจกรรมการเรียนการสอนสอดคล้องกับสภาพปัญหาของผู้เรียน โดยเน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง (7)มีการจัดปัจจัยและสิ่งแวดล้อมเพื่อสนับสนุนการเรียนการสอน และ (8)มีการประเมินผลการจัดการเรียนการสอน ส่วนกระบวนการพัฒนาหลักสูตร มีการใช้หลักสูตรหลักตามแม่กองบาลีสนามหลวงเป็นแม่แบบ เพื่อพัฒนาให้เป็นคู่มือและสื่อการเรียนของสำนักเรียน โดยมีการจัดทำโครงสร้างหลักสูตรและคู่มือการเรียนการสอนที่ให้เข้าใจง่าย ผลิตสื่อการเรียนการสอนขึ้นมาใช้เอง ออกแบบเนื้อหาและรูปแบบคู่มือที่ดึงดูดความสนใจของผู้เรียนใช้ภาษาที่เข้าใจง่าย และสัมพันธ์กันทั้งความจำ ความรู้ ความเข้าใจ การคิดวิเคราะห์ การสังเคราะห์ และการประเมินค่าจากการเรียนรู้ เพื่อให้ผู้เรียนนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้
Article Details
เอกสารอ้างอิง
พระครูธรรมธรสุชาติ ฐิตวโร. (2558). บทบาทของพระสงฆ์ในประชาคมอาเซียน. พุทธจักร. 69(1). 16-26.
พระครูวิจิตรปัญญาภรณ์. (2561). แนวทางการพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรม คุณธรรม จริยธรรม สำหรับเด็กและเยาวชนของมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย. วารสารมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด. 7(2). 227-236.
พระมหาทองเติม อาจารสุโภ (สายคำ). (2556). ทัศนคติของสามเณรผู้เรียนพระปริยัติธรรมแผนกบาลี สำนักศาสนศึกษาวัดบูรพาภิราม อำเภอเมือง จังหวัดร้อยเอ็ด ที่มีต่อการศึกษาบาลี. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาธีรสุข ธมฺมสาโร (อุปไชย). (2554). การจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลี : กรณีศึกษาสำนักเรียนวัดโมลีโลกยาราม เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระมหาบุญชัย ปภสฺสรเมธี (จูแวน). (2551). ศึกษาสภาพการดำเนินงานการจัดการศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกบาลีของสำนักเรียนในเขตกรุงเทพมหานคร. วิทยานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
พระราชปริยัติโมลี (ไพบูลย์ วิปุโล). (2554). การบริหารกิจการคณะสงฆ์ของเจ้าอาวาสในเขตปกครองคณะสงฆ์ จังหวัดสุพรรณบุรี. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการ เชิงพุทธ. บัณฑิตวิทยาลัย : มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระอธิการมาวิน จนฺทธมฺโม(อ้วนจี), สมควร นามสีฐาน, ประยูร แสงใส. (2562). การพัฒนาชุดการจัดการเรียนรู้กลุ่มสาระสังคมศึกษาศาสนา และวัฒนธรรม โดยใช้พุทธวิธีการสอน เรื่อง เบญจศีล เบญจธรรม นักเรียนชั้นมัธยมศึกษา ปีที่ 3 โรงเรียนบ้านผึ้งวิทยาคม ตำบลบ้านผึ้ง อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม. วารสารมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด. 8(2). 261-270.
