การพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยการประยุกต์ใช้หลักธรรมอริยสัจสี่ สัมพันธ์กับโครงงานคุณธรรมนักเรียน
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อ 1) เพื่อศึกษาสภาพการจัดกิจกรรมการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 2) เพื่อสร้างและพัฒนาคู่มือปฏิบัติกิจกรรมการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน โดยการประยุกต์ใช้หลักธรรมอริยสัจสี่สัมพันธ์กับโครงงานคุณธรรมนักเรียน 3) เพื่อศึกษาผลการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน โดยใช้คู่มือปฏิบัติกิจกรรมพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนโดยการประยุกต์ใช้หลักธรรมอริยสัจสี่สัมพันธ์กับโครงงานคุณธรรม และ 4) เพื่อศึกษาผลการประเมินคู่มือปฏิบัติกิจกรรมพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน กลุ่มตัวอย่างเป็นครูผู้รับผิดชอบงานคุณธรรมจริยธรรม จำนวน 329 คน ได้มาโดยการสุ่มอย่างง่าย กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการทดลองคู่มือ เป็นครูผู้สอนจาก 6 โรงเรียน จำนวน 18 คน ได้มาโดยการสมัครใจ เครื่องมือที่ใช้ประกอบด้วย 1) แบบสอบถาม 2) แบบประเมินดัชนีความสอดคล้อง 3) แบบทดสอบความรู้ 4) แบบสอบถามความพึงพอใจ 5) แบบนิเทศติดตามผลการดำเนินการคุณธรรม 6) แบบประเมินมาตรฐานการประเมิน และ 7) คู่มือกิจกรรมพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน แล้วนำข้อมูลมาวิเคราะห์และประเมินผล
ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพการจัดกิจกรรมการคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง 2) คู่มือปฏิบัติกิจกรรมการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน โดยการประยุกต์ใช้หลักธรรมอริยสัจสี่สัมพันธ์กับโครงงานคุณธรรมนักเรียน ที่สร้างขึ้น ผ่านการจัดกลุ่มสนทนา การประเมินดัชนีความสอดคล้อง และการทดลองใช้ 3) เปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยผลการทดสอบก่อนและหลังการอบรม พบว่า คะแนนเฉลี่ยหลังการอบรมสูงกว่าก่อนการอบรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
ที่ระดับ .05 คู่มือปฏิบัติกิจกรรมการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน มีค่าดัชนีประสิทธิผล เท่ากับ 0.602 ผู้เข้าอบรมมีความพึงพอใจต่อการจัดอบรมโดยรวมอยู่ในระดับพึงพอใจมากที่สุด จากการนิเทศติดตามผลการนำความรู้ประประสบการณ์ไปใช้ในสถานศึกษา พบว่า โดยรวมมีการปฏิบัติอยู่ในระดับมากที่สุด 4) การตรวจสอบประเมินคู่มือปฏิบัติกิจกรรมพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน พบว่า โดยรวมมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กรมวิชาการ. (2546). แนวทางการประเมินผลด้วยทางเลือกใหม่ ตามกลุ่มสาระการเรียนรู้ 8 กลุ่มสาระ หลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์คุรุสภาลาดพร้าว.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร : กระทรวงศึกษาธิการ.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2545). คู่มือการจัดการสาระการเรียนรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้ วิทยาศาสตร์
ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544. กรุงเทพมหานคร : องค์กรรับส่ง
สินค้าและพัสดุภัณฑ์ (ร.ส.พ.).
โกสินทร์ รัวสยาพันธ์. (2530). ปรัชญาและคุณธรรมสำหรับครู. กรุงเทพมหานคร : ม.ป.ท.
จารุวรรณ มากอยู่. (2552). รายงานการพัฒนาและใช้คู่มือการพัฒนาโครงงานคุณธรรมจริยธรรมสำหรับครูที่ปรึกษาช่วงชั้นที่ 3-4. สืบค้นเมื่อ 26 มีนาคม 2561. จาก http://www.kroobannok.com/board_view.php?b_id=7313
จุมพล พูลภัทรชีวิน. (2549). รายงานการวิจัยเรื่องการวิจัยและพัฒนากระบวนการสร้างความดี มีคุณธรรม. กรุงเทพมหานคร : ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาพลังแผ่นดินเชิงคุณธรรม(ศูนย์คุณธรรม).
ทัศนีย์ จินาพร. (2553). รายงานการจัดทำคู่มือการจัดกิจกรรมสร้างเสริมคุณธรรมจริยธรรมสำหรับนักเรียน โรงเรียนวัฒนาวิทยาลัย. ปริญญานิพนธ์การศึกษามหาบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ทิศนา แขมมณี. (2553). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อการจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. พิมพ์ครั้งที่ 13. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
บุญเลี้ยง ทุมทอง. (2556). ทฤษฎีและการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ Theories and Development of Instructional Model. กรุงเทพมหานคร : เอส.พริ้นติ้งไทยแฟคตอรี่.
ประไพพรรณ บุญคง. (2556). รายงานการพัฒนาโครงงานคุณธรรมเยาวชนไทย ทำดีถวายในหลวง. โรงเรียนนราสิกขาลัย. สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษานราธิวาส เขต 1-3.
พระวีระ ศรีพรม และคณะ. (2558). ปัญหาการจัดกิจกรรมพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมในโรงเรียนสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์ เขต 3. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์. 6(1). 65-83.
พิริยะ โม้แพง และคณะ (2557). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมคุณธรรมจริยธรรมโดยใช้ไตรสิกขาเป็นฐานสำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์ คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. 15(2). 1-12.
สมใจ กงเติม. (2556). การศึกษาความพร้อมในการเข้าสู่ประชาคมอาเซียนของนักศึกษามหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์. คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์.
สันต์ ศูนย์กลาง. (2551). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมเสริมสร้างทักษะการปฏิบัติวิชาชีพเพื่อพัฒนาผู้เรียนแบบองค์รวม สำหรับครูระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
สุภัทรชัย กระสินหอม และคณะ. (2558). การพัฒนาคุณลักษณะสุจริต 5 ประการของนักเรียนโรงเรียนวัดเตาปูน โดยกิจกรรมโครงงานคุณธรรม. สระบุรี : สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสระบุรี เขต 2. เอกสารอัดสำเนา.
อมรา เขียวรักษา. (2548). การพัฒนาหลักสูตรการฝึกอบรมเรื่องการประเมนผลการเรียนรู้ตามสภาพจริง โดยใช้โรงเรียนเป็นฐาน สำหรับครูวิทยาศาสตร์ประถมศึกษา. ปริญญานิพนธ์. กรุงเทพมหานคร : มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.