การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียน โรงเรียนขยายโอกาส สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาฬสินธุ์ เขต 3
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบและตัวชี้วัดความรับผิดชอบของนักเรียน 2) ศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ ด้านความรับผิดชอบของนักเรียน 3) ศึกษาวิธีการเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียน และ 4) พัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียน โรงเรียนขยายโอกาส สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาฬสินธุ์ เขต 3 การวิจัยครั้งนี้แบ่งออกเป็น 4 ระยะ คือ ระยะที่ 1 การศึกษาองค์ประกอบและตัวชี้วัดความรับผิดชอบของนักเรียน กลุ่มผู้ให้ข้อมูลซึ่งตรวจสอบความเหมาะสมขององค์ประกอบและตัวชี้วัดในการเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียน คือ ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน ระยะที่ 2 การศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ด้านความรับผิดชอบของนักเรียน กลุ่มตัวอย่างได้แก่ ครูและบุคลากรในโรงเรียนขยายโอกาส สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากาฬสินธุ์ เขต 3 ปีการศึกษา 2562 รวมจำนวน 285 คน ใช้เทคนิคการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.92 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ระยะที่ 3 การศึกษาวิธีเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียน วิธีดำเนินการคือนำผลการวิเคราะห์ค่าดัชนีความต้องการ (PNImodified)มาสร้างแบบสัมภาษณ์เพื่อศึกษาวิธีการเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียนจากโรงเรียนที่มีการปฏิบัติที่เป็นเลิศในด้านการเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียน จำนวน 3 โรงเรียน เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ ระยะที่ 4 การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียน การตรวจสอบความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของโปรแกรมการเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียน โดย ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 7 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบประเมิน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการวิจัยพบว่า 1. องค์ประกอบและตัวชี้วัดความรับผิดชอบของนักเรียน ประกอบด้วย 2 องค์ประกอบ 24 ตัวชี้วัด ระดับความเหมาะสมขององค์ประกอบ โดยการตรวจสอบจากผู้ทรงคุณวุฒิโดยรวม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก ระดับความเหมาะสมของตัวชี้วัดด้านความรับผิดชอบของนักเรียน โดยการตรวจสอบจากผู้ทรงคุณวุฒิโดยรวม มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก 2. สภาพปัจจุบัน ด้านความรับผิดชอบของนักเรียน โดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง ส่วนสภาพที่พึงประสงค์ด้านความรับผิดชอบของนักเรียน โดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด 3. ผลการวิเคราะห์ ค่าดัชนีความต้องการ (PNImodified) ในการเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียน เรียงลำดับจากมากไปหาน้อย ได้แก่ ความรับผิดชอบต่อตนเอง และความรับผิดชอบต่อสังคม และหลักการเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียน 4. โปรแกรมเสริมสร้างความรับผิดชอบของนักเรียน แบ่งออกเป็น 2 โมดูล(Module) คือ โมดูลที่ 1 การเสริมสร้างความรับผิดชอบต่อตนเอง โมดูลที่ 2 การเสริมสร้างความรับผิดชอบต่อสังคมและผลการประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของโปรแกรมในการนำไปใช้ โดยผู้ทรงคุณวุฒิ อยู่ในระดับมาก
Article Details
เอกสารอ้างอิง
จินตนา พราวศรี. (2555). ผลการการใช้กิจกรรมกลุ่มพัฒนาความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาที่ 4 โรงเรียนยโสธรพิทยาคม จังหวัดยโสธร. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาจิตวิทยาการศึกษา. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
จินตนา โฮมวงศ์. (2552). การพัฒนาการดำเนินงานเสริมสร้างวินัยในตนเองด้านความรับผิดชอบของนักเรียนโรงเรียนบ้านบอนสหราษฎร์บำรุง อำเภอเมือง จังหวัดสกลนคร. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิตสาขาวิชาการบริหารการศึกษา.มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
เชษฐา ค้าคล่อง. (2557). การพัฒนาโปรแกรมเสริมสร้างภาวะผู้นำแบบมุ่งบริการของผู้บริหารสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
บุญเลิศ บุญไชโย. (2547). การพัฒนาการเสริมสร้างวินัยนักเรียนด้านความรับผิดชอบ โรงเรียนบ้านสี่แยกสมเด็จ อำเภอสมเด็จ จังหวัดกาฬสินธุ์. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิตสาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
เพ็ญประภา โคตรบาล. (2552). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความรับผิดชอบในการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาหนองบัวลำภู เขต 1. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการวิจัยการศึกษา. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
ราตรี เรืองทอง. (2557). การพัฒนาความรับผิดชอบในการเรียนด้วยชุดฝึกอบรมที่เน้นกิจกรรมกลุ่มสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาวิจัยและประเมินผลการศึกษา. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2550). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (ฉบับที่ 10). กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สุกัญญา กลางสุข. (2551). การเปรียบเทียบความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่มีเชาว์ปัญญาและเชาว์อารมณ์แตกต่างกัน. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิตสาขาวิชาการวิจัยการศึกษา. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
สุมาลี สาชิน. (2553). การพัฒนาการดำเนินงานเสริมสร้างวินัยในตนเองด้านความรับผิดชอบของนักเรียนโรงเรียนบ้านสวัสดี อำเภอน้ำโสม จังหวัดอุดรธานี. วิทยานิพนธ์ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต. มหาสารคาม : มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.