การพัฒนารำโทนร่วมสมัยสะท้อนอัตลักษณ์ของสตรี จังหวัดชัยภูมิ

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1)เพื่อศึกษาประวัติและพัฒนาการรำโทนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 2)สร้างสรรค์การละเล่นรำโทนร่วมสมัยสะท้อนอัตลักษณ์ของสตรี จังหวัดชัยภูมิ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพและวิจัยเชิงสร้างสรรค์ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ ผู้รู้จำนวน 5 คน ผู้ปฏิบัติ จำนวน 10 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ การศึกษาภาคเอกสาร การศึกษาภาคสนาม และรวบรวมข้อมูลจากการสังเกต สัมภาษณ์ และนำเสนอผลงานวิจัยสร้างสรรค์ด้วยวิธีการพรรณนาวิเคราะห์

         ผลการวิจัยพบว่า  1. รำโทนเผยแพร่เข้าสู่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือครั้งแรกโดยกลุ่มพ่อค้าชาวลาวเวียงจันทน์ที่อพยพหนีภัยสงครามจากประเทศลาวเข้ามาอาศัยอยู่ ณ จังหวัดสระบุรี โดยรับวัฒนธรรมรำโทนจากกรุงเทพมหานครและนำมาเผยแพร่ต่อ ณ จังหวัดนครราชสีมา เมื่อปี พ.ศ. 2460 ต่อมาชาวนครราชสีมาจึงนำรำโทนไปเผยแพร่สู่จังหวัดชัยภูมิ 2. กระบวนการสร้างสรรค์ผลงานชุดนี้ ได้นำลักษณะท่าทางการตีกลอง และความสนุกสนาน อันเป็นอัตลักษณ์ของชาวบ้านมาสร้างสรรค์ และได้นำจังหวะกระสวนกลองมาเป็นดนตรีประกอบ กระบวนการสร้างสรรค์การแสดงประกอบด้วย 1)กรอบความคิด 2)กำหนดขอบเขต 3)กำหนดรูปแบบ 4)ออกแบบนาฏยประดิษฐ์ 5)นาฏยประดิษฐ์ 6)เก็บรายละเอียด 7)นำเสนอผลงานโดยกระบวนการออกแบบการแสดงรำโทนร่วมสมัยสะท้อนอัตลักษณ์สตรีชัยภูมิ ใช้กรอบความรู้จากท่าแม่บทฟ้อนอีสาน