วาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์นโยบายการพัฒนาพลังงานแห่งชาติ : โครงการโรงไฟฟ้าถ่านหินกระบี่-เทพา
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1)เพื่อวิเคราะห์ความขัดแย้งที่เกิดขึ้นจากภาคปฏิบัติในนโยบายพลังงานภาครัฐ โดยใช้กรอบแนวคิดวาทกรรมเชิงวิพากษ์ 2)เพื่อเสนอแนวทางการบริหารจัดการและพัฒนานโยบายพลังงานภาครัฐอย่างเหมาะสม โดยเป็นการวิจัยเชิงคุณภาพซึ่งอาศัยทฤษฎีแนววิพากษ์และใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกร่วมกับการสังเกตการณ์ผู้กำหนดนโยบาย ภาคประชาชน องค์กรเอกชนในพื้นที่ กลุ่มนักวิชาการทั่วไปและองค์กรอิสระจำนวน 18 คน ผู้วิจัยดำเนินการศึกษาวิจัยรวมระยะเวลา 1 ปี 11 เดือน
ผลการวิจัยพบว่า 1. เกิดความขัดแย้ง โดยเฉพาะผลกระทบทางด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพของประชาชนอันสะท้อนถึงอำนาจจากการผลิตนโยบายและภาคปฏิบัติที่ไม่ตรงกับปัญหาข้อเท็จจริงในพื้นที่ 2. เกิดผลกระทบต่ออารมณ์ ความรู้สึกและฐานคิดจากชุมชนจากการย้ายถิ่นฐานที่อยู่ และยังส่งผลกระทบต่อพื้นที่ชุ่มน้ำ รวมถึงความสมบูรณ์ของป่าชายเลน 3. พลังงานทางเลือกเป็นแนวทางบริหารจัดการของภาครัฐ ตามเป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืนแต่ยังคงมีข้อกำหนดที่เป็นอุปสรรค 4. การสร้างความสมดุลระหว่างการพัฒนาเศรษฐกิจกับการรักษาสิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศควบคู่กัน โครงการก่อสร้างโรงไฟฟ้าถ่านหินกระบี่-เทพายืดเยื้อมานานหลายปี เกิดจุดแตกหักทางสังคมเมื่อความเห็นไม่ลงรอย ต่างฝ่ายต่างมีเหตุผลสนับสนุนกลุ่มของตนเอง โดยเฉพาะฝ่ายต่อต้านที่มาจากภาคประชาชน จึงเข้าสู่พลวัตรของการประท้วงเรียกร้องที่ไม่ใช่สนองต่อกลุ่มของตนเองหรือชุมชนเท่านั้น หากแต่เป็นการรณรงค์วาระสำคัญแห่งชาติด้านพลังงานของประเทศไทย
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน กระทรวงพลังงาน. (2563). แผนพัฒนาพลังงานทดแทนและพลังงานทางเลือก พ.ศ.2561-2580. สืบค้นเมื่อ 15 ตุลาคม 2563. จาก https:// www.dede.go.th/download/Plan_62/20201021_TIEB_AEDP2018.pdf
กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. (2563). ความตกลงปารีส (Paris Agreement). สืบค้นเมื่อ 17 ตุลาคม 2563. จาก https://www.deqp. go.th/ new/B8%AA-paris-agreement
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. (2555). แนวทางการประเมินผลกระทบต่อสุขภาพโครงการโรงไฟฟ้า. นนทบุรี : กองประเมินผลกระทบต่อสุขภาพ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข.
กระทรวงต่างประเทศ. (2558). ถ้อยแถลงนายกรัฐมนตรีในการประชุม UN Sustainable Development Summit 2015 วันที่ 27 กันยายน 2558 ณ สำนักงานใหญ่สหประชาชาติ นครนิวยอร์ก. สืบค้นเมื่อ 17 ตุลาคม 2563. จาก http://m.mfa.go.th/main/th/media-center/28/60617
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. (2553). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพิธีสารโตเกียว. กรุงเทพมหานคร : สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.
กรีนพีซ. (2551). ถ่านหิน มหันตภัยโลกร้อนหมายเลขหนึ่ง. กรุงเทพมหานคร : กรีนพีซ.
กรีนพีซ. (2558). ต้นทุนชีวิตโรงไฟฟ้าถ่านหินกับภัยคุกคามต่อสุขภาพของคนไทย. กรุงเทพมหานคร : กรีนพีซ.
กรีนพีซ. (2561). รายงาน Krabi Goes Green : สู่เมืองต้นแบบพลังงานหมุนเวียนเกินร้อย. กรุงเทพมหานคร : กรีนพีซ.
การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย. (2558). โครงการโรงไฟฟ้าถ่านหินกระบี่. นนทบุรี : ฝ่ายสื่อสารองค์การ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย.
การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย. (2558). ทุกคำถามมีคำตอบโครงการโรงไฟฟ้าถ่านหินเทพาและท่าเทียบเรือสำหรับโรงไฟฟ้าถ่านหินเทพา. นนทบุรี : ฝ่ายสื่อสารองค์การ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย.
การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย. (2558). รายงานผลการปฏิบัติตามมาตรการป้องกันและแก้ไขผลกระทบสิ่งแวดล้อมและมาตรการติดตามตรวจสอบผลกระทบสิ่งแวดล้อมโรงไฟฟ้าพลังความร้อนกระบี่อำเภอเหนือคลองจังหวัดกระบี่. นนทบุรี : ฝ่ายสื่อสารองค์การการไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย.
การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย. (2559). แผนพัฒนากำลังผลิตไฟฟ้า (Power Development Plan : PDP2015) ในช่วงปี พ.ศ.2558-2579. นนทบุรี : การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย.
จังหวัดกระบี่. (2557). วิสัยทัศน์กระบี่ ปี 2020. สืบค้นเมื่อ 15 ตุลาคม 2563. จาก http://www. krabi.go.th/krabi2015/m_file/KrabiVision2020.pdf
ชาตรี เพ็ญศรี. (2543). วาทกรรมการพัฒนาของรัฐไทย : พ.ศ. 2504-2539. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
นาตยา แท่นนิล. (2555). รูปแบบของกระบวนการนโยบายสาธารณะแบบมีส่วนร่วมในการจัดการเกษตรและอาหารปลอดภัยในจังหวัดสงขลา. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการสิ่งแวดล้อม. คณะการจัดการสิ่งแวดล้อม : มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.
บุญรอด สัจจกุลนุกิจ และคณะ. (2556). รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาจัดทำแผนที่นำทางและศักยภาพในการวิจัย และพัฒนาเทคโนโลยีถ่านหินสะอาดในภาคอุตสาหกรรมของประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร : สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม.
ประชาชาติธุรกิจ. (2561). “นิด้า” คว้าศึกษา SEA โรงไฟฟ้าถ่านหินกระบี่-เทพา ธ.ค.นี้. สืบค้นเมื่อ 19 ตุลาคม 2563. จาก https://www.prachachat.net/economy/news-252596
โพสต์ทูเดย์. (2556). กรีนพีชเผยโรงไฟฟ้าถ่านหินคุกคามระบบนิเวศ. สืบค้นเมื่อ 19 ตุลาคม 2563. จาก https://www.posttoday.com/social/general/212769
สัญญา เคณาภูมิ. (2559). กรอบแนวคิดการศึกษานโยบายสาธารณะ. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏนครสวรรค์. 11(33). 43-68.
สามชาย ศรีสันต์. (2559). วาทกรรมแนววิพากษ์และการศึกษาการพัฒนาในสังคมไทย. วารสารสำนักบัณฑิตอาสาสมัคร. 13(1). 261-293.
Greenpeace. (2018). Renewable Energy Job Creation in Thailand. Bangkok : Greenpeace.
International Energy Agency. (2010). Power Generation from Coal: Measuring and Reporting Efficiency Performance and Carbon Dioxide Emissions. Paris : IEA Coal Industry Advisory Board.
Stufflebeam,D.L.&Shinkfield, A. J. (2007). Evaluation: Theory, Models and Applications. San Francisco : Jossey-Bass.
United Nations Development Programme. (2021). What are the Sustainable Development Goals?. Retrieved 15 October 2020. From https://www.undp.org/sustainable-development-goals