การพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างคุณลักษณะของผู้สูงอายุ ตามแนวคิดจิตตปัญญาศึกษาในโรงเรียนผู้สูงอายุ

Main Article Content

นิคม สุวพงษ์
สุเทพ เมยไธสง
สกล คามบุศย์
อาวรณ์ เชาว์ชาญ

บทคัดย่อ

           บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1)เพื่อศึกษาสภาพคุณลักษณะของผู้สูงอายุ 2)เพื่อสร้างและพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างคุณลักษณะ 3)เพื่อศึกษาผลการเสริมสร้างคุณลักษณะ และ 4)เพื่อประเมินรูปแบบการเสริมสร้างคุณลักษณะของผู้สูงอายุตามแนวคิดจิตตปัญญาศึกษา กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วย ผู้อำนวยการ ครูในโรงเรียนผู้สูงอายุ ตัวแทนผู้สูงอายุ 525 คน กลุ่มตัวอย่างการทดลองรูปแบบเป็นผู้สูงอายุในโรงเรียนผู้สูงอายุ 101 คน เครื่องมือประกอบด้วย 1)แบบสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับสภาพการดำเนินการโรงเรียนผู้สูงอายุ 2)รูปแบบการเสริมสร้างคุณลักษณะของผู้สูงอายุ      3)แบบทดสอบวัดคุณลักษณะของผู้สูงอายุ 4)แบบสัมภาษณ์หลังการร่วมจัดกิจกรรม 5)แบบสอบถามความพึงพอใจ 6)แบบตรวจสอบประเมินรูปแบบการเสริมสร้างคุณลักษณะของผู้สูงอายุ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าความถี่ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน


           ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพการดำเนินการเสริมสร้างคุณลักษณะของผู้สูงอายุในโรงเรียนผู้สูงอายุในภาคตะวันออกเฉียงเหนือโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง 2. รูปแบบการเสริมสร้างคุณลักษณะของผู้สูงอายุตามแนวคิดจิตตปัญญาศึกษา มีเนื้อหาประกอบด้วย ความตระหนักรู้ในตนเองการฟังอย่างลึกซึ้งสุนทรียสนทนาจิตอาสา/จิตสาธารณะและความรักและเมตตา ผ่านการจัดกลุ่มสนทนาการประเมินดัชนีความสอดคล้อง และผ่านการการทดลองใช้ 3. ผลการทดลอง ผู้สูงอายุมีคะแนนเฉลี่ยหลังร่วมกิจกรรม คิดเป็นร้อยละ 81.65 เมื่อเปรียบเทียบคะแนนเฉลี่ยก่อนและหลังเข้าร่วมกิจกรรม คะแนนเฉลี่ยหลังเข้าร่วมกิจกรรมสูงกว่าก่อนเข้าร่วมกิจกรรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 รูปแบบการเสริมสร้างคุณลักษณะของผู้สูงอายุตามแนวคิดจิตตปัญญาศึกษามีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 82.20/81.65 ผู้สูงอายุมีความพึงพอใจต่อการเข้าร่วมกิจกรรมอยู่ในระดับพึงพอใจมากที่สุด 4. รูปแบบการเสริมสร้างคุณลักษณะของผู้สูงอายุ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
สุวพงษ์ น., เมยไธสง ส., คามบุศย์ ส., & เชาว์ชาญ อ. (2022). การพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างคุณลักษณะของผู้สูงอายุ ตามแนวคิดจิตตปัญญาศึกษาในโรงเรียนผู้สูงอายุ. วารสารมหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตร้อยเอ็ด, 11(1), ึ701–715. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/AJMBU/article/view/256392
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2553). แผนผู้สูงอายุแห่งชาติ ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2545-2564) ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 1 พ.ศ. 2552. สืบค้นเมื่อ 1 สิงหาคม 2562. จาก https://www.dop.go.th/ download/ laws/law_th_20152309144546_1.pdf

กุลยา ตันติผลาชีวะ. (2553). การสอนแบบจิติปัญญา แนวการใช้ในการสร้างแผนการสอนระดับอนุบาลศึกษา. กรุงเทพมหานคร : เอดิสิน เพลสโปรดักส์.

ทิศนา แขมมณี. (2553). ศาสตร์การสอน : องค์ความรู้เพื่อการจัดการกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ธนา นิลชัยโกวิทย์. (2551). “การเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลงและจิตตปัญญาศึกษา” จิตตปัญญาศึกษา : การศึกษาเพื่อการพัฒนามนุษย์. พิมพ์ครั้งที่ 2. นครปฐม : มหาวิทยาลัยมหิดล.

บุญเลี้ยง ทุมทอง. (2556). ทฤษฎีและการพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์เอสพริ้นติ้ง ไทย แฟคตอรี่.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2549). สุขภาวะองค์รวมแนวพุทธ. พิมพ์ครั้งที่ 10. นนทบุรี : กองการแพทย์ทางเลือกกรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก กระทรวงสาธารณสุข.

พระมหาไชยา หัดประกอบ. (2560). การพัฒนารูปแบบการจัดการศึกษาตลอดชีวิตให้กับผู้สูงอายุโดยใช้วัดเป็นฐาน. วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

พิชชาดา สุทธิแป้น. (2559). การวิจัยและพัฒนาโปรแกรมการจัดการตนเองที่มีต่อพฤติกรรมการดำเนินชีวิตอย่างมีสุขภาวะที่ดีและผลลัพธ์สุขภาพ สำหรับผู้สูงอายุที่มีความดันโลหิตสูง. วิทยานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

พิมพ์ใจ ทายะติ. (2560). รูปแบบการจัดการเรียนรู้สำหรับผู้สูงอายุประเทศไทยเพื่อการรู้เท่าทันเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร. วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.

มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. (2553). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2552. กรุงเทพมหานคร : บริษัททีคิวพี จำกัด.

มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. (2559). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2558. กรุงเทพมหานคร : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง จำกัด (มหาชน).

ราชบัณฑิตยสถาน. (2551). พจนานุกรมศัพท์ศึกษาศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. กรุงเทพมหานคร :ราชบัณฑิตยสถาน.

ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาพลังแผ่นดินเชิงคุณธรรม(ศูนย์คุณธรรม). (2551). การสังเคราะห์งานวิจัยเกี่ยวกับคุณธรรมในประเทศและต่างประเทศ. กรุงเทพมหานคร : พริกหวานกราฟฟิก.

สุปราณี ศรีฉัตราภิมุข. (2558). ยุทธศาสตร์การพัฒนาคุณภาพจิทิตและการเรียนรู้ของคนพิการ ผู้สูงอายุ และผู้ด้อยโอกาสในยุคการหลอมรวมเทคโนโลยี. กรุงเทพมหานคร : สถาบันวิจัยและให้คำปรึกษาแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุปรียส์ กาญจน์พิศศาล. (2562). เอกสารประกอบการสอนรายวิชา จศจศ 528 แนวคิดชีวิตและความตาย. นครปฐม : จิตตปัญญาศึกษา มหาวิทยาลัยมหิดล.

Battistich; et al. (1997). Caring school communities. Educational Psychologist. 32(2). 137-151.