โครงสร้างรายได้รายจ่ายของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวในเขตภาคเหนือตอนบน

Abstract

สรุป

            จากการศึกษาโครงสร้างรายได้และรายจ่ายของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวทั้งในจังหวัดเชียงรายและเชียงใหม่พอจะสรุปได้ดังนี้

1. รายได้ของเกษตรกรทั้งสองจังหวัดจะได้มาจากการประกอบอาชีพนอกภาคการเกษตรเป็นสำคัญ ในขณะที่รายได้ในภาคการเกษตรโดยเฉพาะรายได้จากการปลูกข้าวนั้นไม่ได้ปลูกไว้เพื่อการค้าแต่อย่างใด

2. เกษตรกรสร้างฐานะทางเศรษฐกิจของตนเองให้ดีขึ้น โดยอาศัยรายได้จากภาคนอกการเกษตรเป็นสำคัญ เพราะผลการศึกษาจะเห็นได้ว่า รายได้ในภาคการเกษตรต่ำมากไม่พอเพียงต่อการยังชีพได้ และจากผลการศึกษายังพบว่าไม่มีเกษตรกรรายได้ที่สามารถสร้างฐานะทางเศรษฐกิจโดยไม่พึ่งพารายได้จากนอกภาคการเกษตร

3. ทัศนคติในการประกอบอาชีพทำนาของเกษตรกรเปลี่ยนแปลงไป เกษตรกรมาสนับสนุนให้บุตรประกอบอาชีพดังกล่าว ด้วยเหตุนี้เกษตรกรทุกรายจึงพยายามจะให้บุตรศึกษาต่อในระดับสูงขึ้นเพื่อจะได้ประกอบอาชีพอื่นที่มีความมั่นคงด้านรายได้ รวมถึงรายได้ที่ได้รับจะสูงกว่าการประกอบอาชีพด้านการเกษตรและยังเป็นที่ยอมรับของคนในสังคม ค่านิยมดังกล่าวจึงส่งผลทำให้เกษตรกรส่วนใหญ่ประสงค์ที่จะขายที่ดินของตนเอง ซึ่งหากเป็นเช่นนี้พื้นที่ทำการเกษตรลดลง และสุดท้ายอาชีพการทำนาอาจจะเป็นตำนานหนึ่งที่เล่าขานกันในอนาคต

            จากผลการศึกษาและข้อสรุปดังกล่าวหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องจึงน่าจะให้ความสนใจในเรื่องดังกล่าว เช่น จัดทำแผนแม่บทที่สามารถนำไปปฏิบัติได้เพื่อช่วยเหลือเกษตรกรผู้ปลูกข้าวที่ยังคงประกอบอาชีพดังกล่าวอยู่อย่างแท้จริง เพราะที่ผ่านมาต้องยอมรับว่ารัฐเองไม่เคยมีแผนแม่บทในด้านการเกษตรกรรมโดยเฉพาะการทำนาอย่างแท้จริง หากรัฐยังคงปล่อยให้เกษตรกรประกอบอาชีพของตนเองให้เป็นไปตามยถากรรม ผลที่จะเกิดในระยะยาวก็คือ ประเทศไทยอาจจะเป็นประเทศแรกที่เปลี่ยนจากลักษณะประเทศผู้ส่งออกข้าวเป็นอันดับหนึ่งของโกมาเป็นผู้นำเข้าข้าวอันดับหนึ่งของโลก