เศรษฐศาสตร์พอเพียง : แนวคิดทฤษฎีตะวันออก

Abstract

สรุป

การที่วิชาเศรษฐศาสตร์เกิดขึ้นจากความต้องการมีไม่จำกัดและทรัพยากรมีจำกัดนั้น จริงอยู่ในระดับธรรมดาเท่านั้น เพราะแม้แต่ในพระพุทธศาสนายังกล่าวว่าแม่น้ำเสมอเหมือนตัณหาเป็นไม่มี และการมีทรัพยากรจำกัดทำให้ต้องหาทางเลือกที่จะใช้อย่างมีประสิทธิภาพแต่ทั้ง 2 ข้อยังไม่ดูไปไกลและกว้างในบริบทที่สูงกว่านั่นคือ ตัณหาสามารถลดโดยสมถะได้และละได้โดยวิปัสสนา การอยู่เพราะกินข้าว เฒ่าเพราะอยู่นาน นั้นเพราะไม่รู้ว่า การบริโภคแค่เป็น “มรรค” ไม่ใช่ “ผล” การอยู่ต่อไปเพื่อยังประโยชน์ท่านด้วย การพัฒนาตนคือการลดความเห็นแก่ประโยชน์ส่วนตนจนไม่มีตัวตนให้เห็นประโยชน์อีกเป็นระดับที่สูงกว่า การที่มีเศรษฐกิจพอเพียง ไม่แค่เพื่อหลุดพ้นจากพันธนาการของทฤษฏีตะวันตกที่เขาคิดแก้ปัญหาของเขา เหมาะสมในสมัยหนึ่งๆเท่านั้น (จะเห็นได้ว่าแม้ทฤษฏีเศรษฐศาสตร์ จะมีรากฐานมาจากอดัม สมิธ แต่ก็วิวัฒนาการมาเรื่อยๆ จนปัจจุบันมาเน้นส่วนหนึ่งคือ ทฤษฏีเกมและการคาดการณ์อย่างมีเหตุผล) แต่เป็นการเริ่มศักราชใหม่ที่จะนำเอาหลักปรัชญาตะวันออกไปแสดงกว่าชาวโลกกว่า นี่คือทางออกจากภาวะเศรษฐกิจของไทยในปัจจุบันที่เป็นชาติเล็กๆมีประชากรราว 60 ล้านเทียบกับประมาณ 6000 ล้านคนทั้งโลก และเป็นทางออกของมนุษยชาติในระยะยาวอีกด้วย มรดกไทยที่รักษามานานแล้ว จึงมอบให้แก่โลกได้อย่างทันท่วงที