ผลกระทบภายนอกของการปลูกพืชเศรษฐกิจ: ยางพารา

Abstract

การใช้ยางพาราเป็นวัตถุดิบมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง โดยเฉพาะประเทศจีนมีสัดส่วนการใช้ยางพาราเพื่ออุตสาหกรรมยานยนต์ สอดคล้องกับสัดส่วนการปลูกยางพาราในไทย ลาว และเวียดนาม เพิ่มขึ้นทั้งเพื่อส่งออกไปประเทศจีนและใช้ภายในประเทศ ทั้งนี้การปลูกยางพารามีผลดีเป็นการสร้างรายได้ให้กับชาวสวนยาง ส่วนผลเสียคือทำให้ดินเสื่อมเกิดการพังทลายของหน้าดิน ดินถล่มอันเกิดจากลักษณะของต้นยางที่มีรากสั้นไม่สามารถยึดดินได้ในระยะยาว จึงทำให้เกิดปัญหาดินถล่มบ่อยครั้ง ทั้งนี้ภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ส่วนใหญ่ปลูกยางพาราในเชิงเกษตรพันธสัญญาซึ่งเน้นคุณภาพของผลผลิตโดยกลุ่มนักลงทุน ซึ่งผลกระทบทางด้านสิ่งแวดล้อมถือเป็นต้นทุนทางสังคม ตลอดจนความเสียหายต่อชีวิตชาวสวนยาง ดังนั้นต้นทุนการปลูกยางพาราไม่เพียงเฉพาะค่ายา ค่าปุ๋ย ต้องคำนึงถึงค่าความเสื่อมโทรมของดิน ความเสียหายของสิ่งแวดล้อมด้วย หากมีการพิจารณาความเหมาะสมการลงทุน ผลกระทบทางด้านสิ่งแวดล้อม และการใช้ประโยชน์ที่ดิน อาศัยเครื่องมือต่าง ๆ ในการควบคุมจะสามารถหาระดับผลผลิตของยางพาราที่ไม่ก่อต้นทุนทางสังคมในอนาคตได้