ผลของโปรแกรมการสร้างเสริมพลังอำนาจต่อศักยภาพด้านความเข้าใจ ความสามารถ และความพอใจของอาสาสมัครสาธารณสุข ในการป้องกันโรคไข้เลือดออกในชุมชน จังหวัดปัตตานี

ผู้แต่ง

  • อะหลี หมานมานะ นักศึกษาปริญญาโท สาขาการวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
  • เพชรน้อย สิงห์ช่างชัย ดร.(ประชากรศาสตร์) รองศาสตราจารย์, ภาควิชาการบริหารการศึกษาและบริการการพยาบาล คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
  • สาวิตรี ลิ้มชัยอรุณเรือง ดร. (พยาบาลศาสตร์) ผู้ช่วยศาสตราจารย์, อาจารย์สาขาการวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ คณะพยาบาลศาสตร มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

คำสำคัญ:

โปรแกรมการสร้างเสริมพลังอำนาจ, ศักยภาพ, ความเข้าใจ, ไข้เลือดออก, อสม

บทคัดย่อ

 

การวิจัยนี้การวิจัยเชิงทดลองนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อเปรียบเทียบความเข้าใจ ในการป้องกันไข้เลือดออก ของ อสม. ระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม 2) เพื่อเปรียบเทียบความสามารถของ อสม.ในการป้องกันโรคไข้เลือดออก ระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม และ3)เพื่อศึกษาความพึงพอใจการจัดโปรแกรมการพัฒนาศักยภาพของ อสม. ในการป้องกันโรคไข้เลือดออกของ อสม.ในกลุ่มทดลอง  กลุ่มตัวอย่าง เป็น อสม. ที่คัดเลือกโดยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง เพื่อคัดเลือกอำเภอที่เป็นกลุ่มทดลองและอำเภอที่เป็นกลุ่มควบคุม และการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย ด้วยการจับฉลากแบบง่ายจับชื่อตำบลที่เป็นกลุ่มทดลองและตำบลที่เป็นกลุ่มควบคุม ได้ อสม. ทั้งสองกลุ่มจำนวน 100 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 50 คน  เครื่องมือที่ใช้เป็นโปรแกรมการพัฒนาศักยภาพ และแบบสอบถาม  หาค่าความเที่ยงรายข้อตามวิธีของKuder - Richardson (KR-20) ได้ค่าสัมประสิทธิ์ความเที่ยง 0.80ในส่วนความพึงพอใจ หาความเที่ยงแบบสอดคล้องภายในโดยใช้สูตรสัมประสิทธิ์แอลฟ่า (coefficient alpha) ได้ความเที่ยง  0.70 วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปด้วยค่าสถิติร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติ Paired t-testและสถิติ independent t-test  ผลการวิจัย พบว่า

1.ค่าเฉลี่ย คะแนนความเข้าใจ ในการป้องกันไข้เลือดออกระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม พบว่าคะแนนกลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้เท่ากับ 15.36 ซึ่งสูงกว่ากลุ่มควบคุมที่มีค่าเฉลี่ยคะแนนเท่ากับ 12.28 คะแนน และพบว่ามีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ(p<.05)

2.ค่าเฉลี่ย คะแนนความสามารถ อสม. ในการป้องกันไข้เลือดออกระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมพบว่า คะแนนกลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนความสามารถในการป้องกันไข้เลือดออก   เท่ากับ 53.24 ซึ่งสูงกว่ากลุ่มควบคุมที่มีค่าเฉลี่ยคะแนนในการป้องกันไข้เลือดออกเท่ากับ 47.76 คะแนนและพบว่า มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ(p<.05)

               3.ความพึงพอใจในการจัดโปรแกรมการพัฒนาศักยภาพของอสม. ในการป้องกันโรคไข้เลือดออก ผลการประเมินความพึงพอใจเกี่ยวกับลักษณะทั่วไปของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ของ อสม.ในการป้องกันโรคไข้เลือดออก คือ พึงพอใจชื่อหัวข้อแต่ละหัวข้อ ร้อยละ 100  พึงพอใจขนาดตัวอักษร ร้อยละ 100 พึงพอใจสีสันของสื่อ ร้อยละ 84 และพึงพอใจภาพประกอบของสื่อ ร้อยละ 86

          โปรแกรมการพัฒนาศักยภาพอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน(อสม.) ในการป้องกันไข้เลือดออกก่อให้เกิดประโยชน์ในด้านการป้องกันไข้เลือดออกในชุมชน และควรมีการพัฒนาโปรแกรมให้ขยายไปในกลุ่มอื่นๆเพื่อเพิ่มศักยภาพอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน(อสม.) ได้อย่างต่อเนื่อง

เอกสารอ้างอิง

กระทวงสาธารณสุข . 2548 .แนวทางการวินิจฉัยและรักษาโรคไข้เลือดออกในระดับโรงพยาบาลศูนย์/โรงพยาบาลทั่วไป .กรุงเทพฯ.กระทรวงสาธารณสุข

สนับสนุนบริการสุขภาพ. 2552. การอบรมฟื้นฟูความรู้อาสาสมัครสาธาธารณสุข(อสม.) กรุงเทพฯ.กระทรวงสาธารณสุข

นภาภรณ์ อินทรสฺทธิ์. 2550. การป้องกันและควบคุมไข้เลือดออกโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนที่บ้านบ่อคำ ตำบลคำตากล้อง อำเภอคำตากล้า จังหวักสกลนคร ข่อนแก่น : มหาวิทยาลัยข่อนแก่น

Cohen,J. 1977.The statistical power of abnormal-social psychological research: A review .Journal of Abnormal and Social Psychology ,65 ,145-153

Kreisberg ,S 1992. Transforming power: Domination, empowerment and education . Albany,NY:State of University of New York Press.

Lamore,R. 1989. Community Empowerment : The need for political analysis. Canadian Research on Social Policy, 26, 64-75.

Polit,D.F.& Hungler,B.P.2003. Essentials of nursing research methods, appraisal and utilization (5nd ed.).Philadelphia

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2018-04-18

รูปแบบการอ้างอิง

หมานมานะ อ., สิงห์ช่างชัย เ., & ลิ้มชัยอรุณเรือง ส. (2018). ผลของโปรแกรมการสร้างเสริมพลังอำนาจต่อศักยภาพด้านความเข้าใจ ความสามารถ และความพอใจของอาสาสมัครสาธารณสุข ในการป้องกันโรคไข้เลือดออกในชุมชน จังหวัดปัตตานี. วารสาร อัล-ฮิกมะฮฺ, 4(7), 11–21. สืบค้น จาก https://so01.tci-thaijo.org/index.php/HIKMAH/article/view/115196