ผลของโปรแกรมการสร้างเสริมพลังอำนาจต่อศักยภาพด้านความเข้าใจ ความสามารถ และความพอใจของอาสาสมัครสาธารณสุข ในการป้องกันโรคไข้เลือดออกในชุมชน จังหวัดปัตตานี
คำสำคัญ:
โปรแกรมการสร้างเสริมพลังอำนาจ, ศักยภาพ, ความเข้าใจ, ไข้เลือดออก, อสมบทคัดย่อ
การวิจัยนี้การวิจัยเชิงทดลองนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อเปรียบเทียบความเข้าใจ ในการป้องกันไข้เลือดออก ของ อสม. ระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม 2) เพื่อเปรียบเทียบความสามารถของ อสม.ในการป้องกันโรคไข้เลือดออก ระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม และ3)เพื่อศึกษาความพึงพอใจการจัดโปรแกรมการพัฒนาศักยภาพของ อสม. ในการป้องกันโรคไข้เลือดออกของ อสม.ในกลุ่มทดลอง กลุ่มตัวอย่าง เป็น อสม. ที่คัดเลือกโดยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง เพื่อคัดเลือกอำเภอที่เป็นกลุ่มทดลองและอำเภอที่เป็นกลุ่มควบคุม และการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย ด้วยการจับฉลากแบบง่ายจับชื่อตำบลที่เป็นกลุ่มทดลองและตำบลที่เป็นกลุ่มควบคุม ได้ อสม. ทั้งสองกลุ่มจำนวน 100 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 50 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นโปรแกรมการพัฒนาศักยภาพ และแบบสอบถาม หาค่าความเที่ยงรายข้อตามวิธีของKuder - Richardson (KR-20) ได้ค่าสัมประสิทธิ์ความเที่ยง 0.80ในส่วนความพึงพอใจ หาความเที่ยงแบบสอดคล้องภายในโดยใช้สูตรสัมประสิทธิ์แอลฟ่า (coefficient alpha) ได้ความเที่ยง 0.70 วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปด้วยค่าสถิติร้อยละ ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติ Paired t-testและสถิติ independent t-test ผลการวิจัย พบว่า
1.ค่าเฉลี่ย คะแนนความเข้าใจ ในการป้องกันไข้เลือดออกระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม พบว่าคะแนนกลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้เท่ากับ 15.36 ซึ่งสูงกว่ากลุ่มควบคุมที่มีค่าเฉลี่ยคะแนนเท่ากับ 12.28 คะแนน และพบว่ามีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ(p<.05)
2.ค่าเฉลี่ย คะแนนความสามารถ อสม. ในการป้องกันไข้เลือดออกระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมพบว่า คะแนนกลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนความสามารถในการป้องกันไข้เลือดออก เท่ากับ 53.24 ซึ่งสูงกว่ากลุ่มควบคุมที่มีค่าเฉลี่ยคะแนนในการป้องกันไข้เลือดออกเท่ากับ 47.76 คะแนนและพบว่า มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ(p<.05)
3.ความพึงพอใจในการจัดโปรแกรมการพัฒนาศักยภาพของอสม. ในการป้องกันโรคไข้เลือดออก ผลการประเมินความพึงพอใจเกี่ยวกับลักษณะทั่วไปของชุดกิจกรรมการเรียนรู้ ของ อสม.ในการป้องกันโรคไข้เลือดออก คือ พึงพอใจชื่อหัวข้อแต่ละหัวข้อ ร้อยละ 100 พึงพอใจขนาดตัวอักษร ร้อยละ 100 พึงพอใจสีสันของสื่อ ร้อยละ 84 และพึงพอใจภาพประกอบของสื่อ ร้อยละ 86
โปรแกรมการพัฒนาศักยภาพอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน(อสม.) ในการป้องกันไข้เลือดออกก่อให้เกิดประโยชน์ในด้านการป้องกันไข้เลือดออกในชุมชน และควรมีการพัฒนาโปรแกรมให้ขยายไปในกลุ่มอื่นๆเพื่อเพิ่มศักยภาพอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน(อสม.) ได้อย่างต่อเนื่อง
เอกสารอ้างอิง
สนับสนุนบริการสุขภาพ. 2552. การอบรมฟื้นฟูความรู้อาสาสมัครสาธาธารณสุข(อสม.) กรุงเทพฯ.กระทรวงสาธารณสุข
นภาภรณ์ อินทรสฺทธิ์. 2550. การป้องกันและควบคุมไข้เลือดออกโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนที่บ้านบ่อคำ ตำบลคำตากล้อง อำเภอคำตากล้า จังหวักสกลนคร ข่อนแก่น : มหาวิทยาลัยข่อนแก่น
Cohen,J. 1977.The statistical power of abnormal-social psychological research: A review .Journal of Abnormal and Social Psychology ,65 ,145-153
Kreisberg ,S 1992. Transforming power: Domination, empowerment and education . Albany,NY:State of University of New York Press.
Lamore,R. 1989. Community Empowerment : The need for political analysis. Canadian Research on Social Policy, 26, 64-75.
Polit,D.F.& Hungler,B.P.2003. Essentials of nursing research methods, appraisal and utilization (5nd ed.).Philadelphia