The การพัฒนาสมรรถนะผู้บริหารสถานศึกษาและครูตามแนวคิดการจัดการศึกษาทางเลือก ของโรงเรียนสังกัดเทศบาลนครเชียงใหม่
คำสำคัญ:
สมรรถนะ, ผู้บริหารสถานศึกษา, ครู, การจัดการศึกษาทางเลือก, เทศบาลนครเชียงใหม่บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อศึกษาองค์ประกอบสมรรถนะของผู้บริหารสถานศึกษาและครู ตามแนวคิดการจัดการศึกษาทางเลือกของโรงเรียนในสังกัดเทศบาลนครเชียงใหม่ (2) เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนาสมรรถนะของผู้บริหารสถานศึกษาและครู ตามแนวคิดการจัดการศึกษาทางเลือกของโรงเรียนในสังกัดเทศบาลนครเชียงใหม่ (3) เพื่อตรวจสอบและประเมินแนวทางการพัฒนาสมรรถนะผู้บริหารสถานศึกษาและครู ตามแนวคิดการศึกษาทางเลือกของโรงเรียนสังกัดเทศบาลนครเชียงใหม่ ขั้นตอนการวิจัยประกอบด้วย (1) การศึกษาองค์ประกอบสมรรถนะผู้บริหารสถานศึกษาและครูตามแนวคิดการจัดการศึกษาทางเลือก ด้วยการสังเคราะห์เอกสาร (2) การศึกษาแนวทางการพัฒนาสมรรถนะของผู้บริหารและครูตามแนวคิดการจัดการศึกษาทางเลือกของโรงเรียนสังกัดเทศบาลนครเชียงใหม่โดยใช้แบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า 4 ระดับซึ่ง ประชากรที่ใช้ในการศึกษาวิจัย ประกอบด้วยผู้บริหารสถานศึกษาจำนวน 22 คนและ ครูจำนวน 241 คน ควบคู่กับการสัมภาษณ์ โดยใช้ แบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง ผู้บริหารสถานศึกษาและครู จำนวน 8 คน (3) การตรวจสอบและประเมินความเป็นไปได้และมีประโยชน์ของแนวทางการพัฒนาสมรรถนะผู้บริหารสถานศึกษาและครู ตามแนวคิดการจัดการศึกษาทางเลือก กลุ่มตัวอย่างผู้ประเมินแนวทางที่มีส่วนได้ส่วนเสีย 68 คน สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลได้แก่ ร้อยละ ความถี่ของค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัย พบว่า องค์ประกอบสมรรถนะของผู้บริหารสถานศึกษาตามแนวคิดการจัดการศึกษาทางเลือก จำนวน 6 สมรรถนะ คือ (1) ด้านการคิดเชิงกลยุทธ์ (2) การบริหารจัดการสถานศึกษา (3) ภาวะผู้นำทางวิชาการ (4) การสร้างเครือข่ายและการมีส่วนร่วม (5) การดูแลช่วยเหลือนักเรียน และ (6) การสร้างนวัตกรรมและการใช้เทคโนโลยี ส่วนองค์ประกอบของสมรรถนะครู จำนวน 6 สมรรถนะ คือ (1) ความเป็นครู (2) การออกแบบหลักสูตรการศึกษาทางเลือก (3) การออกแบบการจัดการเรียนรู้ (4) การใช้สื่อและเทคโนโลยี (5) การดูแลเด็กกลุ่มเป้าหมายเฉพาะ และ (6) การสร้างความสัมพันธ์กับชุมชน ส่วนวิธีการพัฒนาผู้บริหารสถานศึกษาและครู ที่มีความเป็นประโยชน์และความเป็นไปได้สูงสุด ได้แก่ การจัดการความรู้และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ การประเมินและพัฒนาตนเอง การสร้างเครือข่ายความร่วมมือ ในขณะที่กิจกรรมที่มีความเป็นประโยชน์และความเป็นไปได้ต่ำที่สุด คือ การใช้ระบบพี่เลี้ยง การโค้ช และการศึกษาดูงาน
เอกสารอ้างอิง
กัญญาพัชญ์ กานต์ภูวนันต์ และ วีระวัฒน์ อุทัยรัตน์. (2562). รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ของครูโรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดใหญ่พิเศษ สังกัดสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วารสารครุศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย,47(2), 1-17.
กองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา. (2566). หน่วยปฏิบัติการวิจัยเพื่อการพัฒนาด้านเด็กและเยาวชนโครงการต้นแบบการพัฒนาสมรรถนะครูนอกระบบการศึกษา. พรรณีพริ้นติ้งเซ็นเตอร์.
คณะกรรมการอิสระเพื่อการปฏิรูปการศึกษา. (2562). แผนการปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา. สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. http://nscr.nesdc.go.th/wp-content/uploads/2022/03/แผนการปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา.pdf (สืบค้นเมื่อ 23 มิถุนายน 2567)
ชนันภรณ์ อารีกุล.(2562).การศึกษาทางเลือก.สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ชนันภรณ์ อารีกุล,(2563). การศึกษาและการเรียนรู้ตลอดชีวิต แนวคิด หลักการและสาระสำคัญ. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
ชัยยนต์ เพาพาน (2559).แนวคิดและทฤษฎีพื้นฐานการเป็นผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษาในศตวรรษที่ 21.วารสารบริหารการศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น,12(1),1-9.
เทศบาลนครเชียงใหม่ (2566).แผนพัฒนาท้องถิ่นเทศบาลนครเชียงใหม่ (2566 – 2570).เทศบาลนครเชียงใหม่.
ธนกฤต อั้งน้อย (2562).รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะครูใหม่ในศตวรรษที่ 21 ตามแนวคิดโรงเรียนเป็นองค์การแห่งการเรียนรู้.[วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต].มหาวิทยาลัยนเรศวร
ธีระ รุญเจริญ. (2562). การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษากับการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 30(2), 15-28.
ธีรศักดิ์ อุปไมยอธิไชย, พิทยา แสงสว่าง และน้ำทิพย์ องอาจวาณิชย์.(2567). การประเมินกรอบสมรรถนะครูเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ซี-ทีซีเอฟ). วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์ศรีนครินทรวิโรฒ, 25(1), 189-202.
บุญชม ศรีสะอาด. (2556). วิธีการทางสถิติสำหรับการวิจัย (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงทอง การพิมพ์.
พศุ เดชะรินทร์ (2546). กลยุทธ์ใหม่ในการจัดการ. ผู้จัดการ
พรใจ ลี่ทองอิน.(2559). การศึกษาทางเลือก. สารานุกรมศึกษาศาสตร์, 51(2559), 22- 30.
ล้วน สายยศ และ อังคณา สายยศ. (2536). เทคนิคการวิจัยทางการศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 3). ศูนย์ส่งเสริมวิชาการ
วีระเทพ ปทุมเจริญวัฒนา. (2564). การศึกษาทางเลือก.สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2553). คู่มือการประเมินสมรรถนะครู (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2553). สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
สำนักงานเลขาธิการคุรุสภา (2565) การพัฒนาสมรรถนะครูและองค์ความรู้ตามมาตรฐานวิชาชีพครูสำหรับผู้ประกอบวิชาชีพครู ในยุคศตวรรษที่ 21. สำนักงานเลขาธิการคุรุสภา.
สุพรรณี มาตรโพธิ์. (2563). ภาวะผู้นำทางวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษาที่ส่งผลต่อประสิทธิผลของโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 8 [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยราชภัฏกาญจนบุรี.
Bass, B. M., & Riggio, R. E. (2006). Transformational leadership (2nd ed.). Lawrence Erlbaum Associates
Publishers.
Bronfenbrenner, U. (1979). The ecology of human development: Experiments by nature and design. Harvard University Press.
Darling-Hammond, L., & Hyler, M. E. (2020). Preparing educators for the time of COVID and beyond. European Journal of Teacher Education, 43(4), 457-465.
Division of Education Elementary and secondary education. (2023). Competencies for teachers: alternative learning grades K-12. Retrieved March 26, 2024, From https://dese.ade.arkansas.gov/Files/Alternative_Learning_K12_Teacher_Competencies_final_2023_EEF.pdf
Donnelly, J. A. (2021). Alternative education: A different way of thinking, learning, and being. In L. Wellner & K. Pierce-Friedman (Eds.), Supporting early career teachers with research-based practices (pp. 272–292). IGI Global.
McClelland D. C. (1973). Testing for competence rather than for Intelligence. American Psychologist, 28(1), 1-14.
Ministry of Education, New Zealand. (2023). Alternative education guidelines. Retrieved January 26,2024, from
https://alternativeeducation.tki.org.nz/Alternative-education
OECD. (2023). The resilience of education systems, schools and students figures and tables. In PISA 2022 Results (Volume II): Learning During and From Disruption. OECD Publishing.
Sanders, M. G. (2018). Crossing boundaries: A qualitative exploration of relational leadership in three full-service community schools. Teachers College Record, 12(4), 1-36.
Sahlberg, P. (2021). Finnish lessons 3.0: What can the world learn from educational change in Finland? (3rd ed.). Teachers College Press.
Weise, M. R. (2020). Long life learning: Preparing for jobs that don't even exist yet. Wiley.
UNESCO. (2011). Leadership and education. UNESCO: Geneva.
UNICEF.(2022). A strategic framework on alternative education for out-of-school adolescents in Latin America and the Caribbean. UNICEF Latin America and Caribbean Regional Office.
Zambas. J (2020). 25 Essential skill and quality every teacher need. Retrieved from https//www.Greeraddict.com/Teacher-Skills.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 ภาควิชาการบริหารการศึกษา คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Copyright@HRD Journal, Burapha University
