การประยุกต์ใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน: กรณีศึกษาภาคกลางตะวันตก กรณีศึกษาภาคกลางตะวันตก
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินระดับความเป็นเศรษฐกิจพอเพียงขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และสังเคราะห์บทเรียนความสำเร็จในการยกระดับความเป็นเศรษฐกิจพอเพียง กลุ่มตัวอย่าง คือ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจำนวน 24 แห่ง จาก 11 จังหวัด ซึ่งเลือกอย่างเฉพาะเจาะจง เครื่องมือสำคัญในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย การวิเคราะห์เอกสาร การสนทนากลุ่ม การสัมภาษณ์เชิงลึก การสำรวจความคิดเห็น การสังเกตการณ์ การรับฟังอย่างรอบด้านและการใช้หลักฐานเชิงประจักษ์
ผลการประเมินระดับความเป็นเศรษฐกิจพอเพียง พบว่า องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 5 แห่ง ได้แก่ ทม.หัวหิน ทต.บางสีทอง อบต.บางคนที อบต.บ้านในดง และอบต.วัดแค สะท้อนการประยุกต์ใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในระดับ “เข้าถึง” 13 แห่งอยู่ในระดับ “เข้าใจ” 4 แห่ง “เข้าข่าย” และ 2 แห่ง “ไม่เข้าข่าย”
บทเรียนความสำเร็จของการยกระดับความเป็นเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน คือการมีนวัตกรรมที่พัฒนาอย่างมีส่วนร่วมจากปัญหาที่แท้จริงและส่งผลดีต่อเศรษฐกิจชุมชน ส่วนปัจจัยเกี่ยวกับกลไกและกระบวนการยกระดับ ประกอบด้วย 1) การใช้ตัวชี้วัดเป็นเครื่องมือในการพัฒนา 2) การสร้างเครือข่ายและบริหารเครือข่าย 3) การทำงานบนฐานข้อมูล ความรู้และการจัดการความรู้ 4) คุณลักษณะของผู้บริหารท้องถิ่น ซึ่งต้องมีความเป็นผู้นำ มีวิสัยทัศน์ มุ่งมั่น ตัดสินใจได้ บริหารจัดการดีและมีคุณธรรม และ 5) การมีผู้ประสานงานที่ดีในองค์กร
Article Details
1) เนื้อหาทั้งหมดของบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์และองค์การ เจ้าของผลงานมีการคิด ค้นคว้า ทบทวนวิเคราะห์ สรุป เรียบเรียงและอ้างอิงข้อมูลโดยผู้แต่งเอง กองบรรณาธิการไม่มีส่วนร่วมรับผิดชอบ
2) บทความที่ตีพิมพ์ในวารสารนี้ ต้องไม่เคยได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ที่ใดมาก่อน และไม่อยู่ระหว่างการเสนอเพื่อพิจารณาตีพิมพ์ในวารสารฉบับอื่น หากตรวจพบว่า มีการตีพิมพ์ซ้ำซ้อน ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้แต่งแต่เพียงผู้เดียวในการละเมิดลิขสิทธิ์
3) ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ ถือเป็นกรรมสิทธิ์ของวารสารห้ามนำข้อความทั้งหมดหรือบางส่วนไปพิมพ์ซ้ำ เว้นเสียแต่ว่าจะได้รับอนุญาตจากทางกองบรรณาธิการวารสารฯ
เอกสารอ้างอิง
กัลยาณี เสนาสุ และบงกช เจนจรัสสกุล. (2561). การบริหารราชการบนพื้นฐานหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง. รายงานการวิจัยเสนอต่อสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.
เกศินี ประทุมสุวรรณ, กมลทิพย์ คงประเสริฐอมร และพีรพัฒน์ พันศิริ. (2562). การประยุกต์ใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสู่การขับเคลื่อนประเทศไทย 4.0 โดยกลไกประชารัฐ: กรณีศึกษาชุมชนท้องถิ่นจังหวัดนครปฐม. วารสารวิชาการแสงอีสาน, 16(2), 423-437.
ชัยยนต์ ประดิษฐศิลป์, จำลอง แสนเสนาะ และอัศวิน แก้วพิทักษ์. (2561). การเมืองและการจัดการปกครองท้องถิ่นตามแนวปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและศาสตร์พระราชา. รายงานการวิจัยเสนอต่อสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.
ฐิติมา พูลเพชร, วิโรจน์ เจษฎาลักษณ์ และจันทนา แสนสุข. (2561). การสร้างวัฒนธรรมนวัตกรรมในองค์การ: ปัจจัยเชิงสาเหตุและผลลัพธ์. วารสารวิชาการศิลปศาสตร์ประยุกต์, 11(2), 127-141.
ณัฏฐพงศ์ ทองภักดี. (2550). ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง: ความเป็นมาและความหมาย. วารสารพัฒนบริหารศาสตร์, 47(1), 1-25.
นิศาชล ฉัตรทอง. (2561). บริบทภาครัฐไทยกับการก้าวเข้าสู่องค์กรแห่งนวัตกรรม. วารสารสารสนเทศ, 17(1), 25-35.
นีรนาท แก้วประเสริฐ ระฆังทอง, สมจินตนา คุ้มภัย, จินตนีย์ รู้ซื่อ, วชรวรรษ พรหมมา และชวพงษ์ นุ้ยสุข. (2561). การขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียงขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในภาคใต้: กรณีศึกษาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรายรอบมหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์. รายงานการวิจัยเสนอต่อสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม.
ประเวศ วะสี. (2562). ปาฐกถาพิเศษในพิธีเปิดงาน มหกรรมชุมชนสุขภาวะ ครั้งที่ 1. เมื่อวันที่ 7 มกราคม 2562 ณ ศูนย์ราชการเฉลิมพระเกียรติฯ อาคารรัฐประศาสนภักดี ถนนแจ้งวัฒนะ กรุงเทพฯ.
ปรียานุช พิบูลสราวุธ. (2554). วิกฤต 2540 กับความเป็นมาของเศรษฐกิจพอเพียง. ใน ณัฏฐพงศ์ ทองภักดี (บรรณาธิการ), ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับสังคมไทย (น.67-102). กรุงเทพฯ: ศูนย์ศึกษาเศรษฐกิจพอเพียง สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
มยุรี ทรัพย์เที่ยง และวาสิตา เกิดผล ประสพศักดิ์. (2559). การค้นหานวัตกรรมท้องถิ่นในจังหวัดภาคกลางตามภารกิจการกระจายอำนาจของไทย. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 5(1), 137-148.
วรรณา ประยุกต์วงศ์, ศศิธร มารัตน์, ลัดดาวัลย์ โพธิวิจิตร, บัณฑิต กองทรัพย์, สุริยะ หาญพิชัย, จรรยา กลัดล้อม, จันทร์ฉาย จันทร์ลา และชุติกาญจน์ เศรษฐโสภณพงศ์. (2563). การประยุกต์ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อการขับเคลื่อนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในภาคกลาง. ใน การขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั่วประเทศไทย (น.219-250). กรุงเทพฯ: สถาบันการจัดการเพื่อชนบทและสังคม.
วิทยา จิตนุพงศ์. (2559). นวัตกรรมการบริการสาธารณะโดยองค์การบริหารส่วนตำบล อำเภอดอนสัก จังหวัดสุราษฎร์ธานี. วารสารนวัตกรรมการจัดการภาครัฐและภาคเอกชน, 4(1), 55-61.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2544). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 9 พ.ศ.2544-2549. สืบค้นเมื่อ 5 ธันวาคม 2563, จากhttps://www.nesdc.go.th/ewt_w3c/ewt_dl_link.php?nid=3784
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 12 พ.ศ.2560-2564. สืบค้นเมื่อ 5 ธันวาคม 2563, จาก https://www.nesdc.go.th/ewt_dl_link. php?nid=6422
สุเมธ ตันติเวชกุล. (2551). เศรษฐกิจพอเพียง. วารสารศึกษาศาสตร์, 19(3), 1-6.
อนุจิตร ชิณสาร, กิจฐเชต ไกรวาส และประภาส ปิ่นตบแต่ง. (2557). นวัตกรรมการบริหารขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารราชพฤกษ์, 12(3), 80-90.
อภิชัย พันธเสน. (2560). เศรษฐกิจพอเพียง: พระอัจฉริยภาพและพระกรุณาธิคุณของในหลวง รัชกาลที่ 9. ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยรังสิต.
อภิชัย พันธเสน. (2563ก). กรอบวิจัยกลาง. ใน การขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั่วประเทศไทย (น.39-73). กรุงเทพฯ: สถาบันการจัดการเพื่อชนบทและสังคม.
อภิชัย พันธเสน. (2563ข). ผลการประเมินระดับความเป็นเศรษฐกิจพอเพียงขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและข้อเสนอแนะ. ใน การขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั่วประเทศไทย (น.265-272). กรุงเทพฯ: สถาบันการจัดการเพื่อชนบทและสังคม.
Bergsteiner, H., & Dharmapiya, P. (2016). The sufficiency economy philosophy process. In G.C. Avery & H. Bergsteiner (Eds.), Sufficiency thinking: Thailand’s gift to an unsustainable world (pp.32-52). Sydney: Allen & Unwin.
Jaskyte, K., & Dressler, W.W. (2005). Organizational culture and innovation in nonprofit human service organizations. Administration in Social Work, 29(2), 23-41.
Kantabutra, S. (2016). From philosophy to business practice. In G.C. Avery & H. Bergsteiner (Eds.), Sufficiency thinking: Thailand’s gift to an unsustainable world (pp.216-232). Sydney: Allen & Unwin.
West, M.A., & Farr, J.L. (1990). Innovation at work. In M.A. West & J.L. Farr (Eds.), Innovation and creativity at work: Psychological and organizational strategies (pp.3-13). Chichester: John Wiley & Sons.
World Bank. (2019). Taking the Pulse of Poverty and Inequality in Thailand. Retrieved 25 March 2020, from http://pubdocs.worldbank.org/en/149501583303319716 /pdf/WB-Poverty-Report-Thailand-2020-Low-res.pdf
แปลงเอกสารอ้างอิงภาษาไทยเป็นภาษาอังกฤษ (Translated Thai References)
Senasu, K., & Janejaras-sakul, B. (2018). Kan borihan ratchakan bon phunthan lak pratya khong setthakit phophiang [Public Administration based on the Sufficiency Economy Philosophy]. Research report submitted to Thailand Science Research and Innovation (TSRI).
Pratumsuwan, K., Kongprasertarmorn, K., & Phansiri, P. (2019). Kan prayuk chai pratya khong setthakit phophiang khong ongkon pokkhrong suan thongthin su kan khapkhluan prathet Thai duai konkai pracha rat: Korani suksa chumchon thongthin changwat Nakhon Pathom [Application of the sufficiency economy philosophy (SEP) of local administrative organization (LAO) to “Thailand 4.0” through the “Pracha Rath” strategy: A case study of LAOs in Nakhon Pathom province]. Saeng Isan Academic Journal, 16(2), 423-437.
PraditSil, C., Saensanoh, C., & Kaewpitak, U. (2018). Kanmuang lae kanchatkan pokkhrong thongthin tam naeo pratya khong setthakit phophiang lae sat phraracha [Politics and local government management according to the sufficiency economy philosophy and king science]. Research report submitted to Thailand Science Research and Innovation (TSRI).
Pulpetch, T., Jadesadalug, V., & Sansook, J. (2018). Kansang watthanatham nawattakam nai ongkan: Patchai choeng sahet lae phonlap [Innovative cultural construction of organization: Antecedents and consequences]. The Journal of Faculty of Applied Arts, 11 (2), 127-141.
Thongpakdee, N. (2007). Pratya khong setthakit phophiang: khwampenma lae khwammai [Sufficiency economy philosophy: Historical background and interpretation]. NIDA Development Journal, 47(1), 1-25.
Chatthong, N. (2018). Boribot phak rat Thai kap kan kao khao su ongkon haeng nawattakam [Context Thailand government to step into an innovative organization]. Journal of Information, 17(1), 25-35.
Rakungthong, N. K., Koompai, S, Rusue, J., Promma, W., & Nui-Suk, C. (2018). Kan khapkhluan setthakit phophiang khong ongkon pokkhrong suan thongthin nai phak tai: Korani suksa ongkon pokkhrong suan thongthin rai rop mahawitthayalai Walai Lak [Driving the sufficiency economy philosophy of local administrative organization in the South: A case study of LAOs surrounding Walailak University]. Research report submitted to Thailand Science Research and Innovation (TSRI).
Wasi, P. (2019). Pathakatha phiset nai phithi poet ngan Mahakam chumchon suk phawa khrang thi 1 [Speech at the Opening Ceremony on Community Health Exhibition 1st] on January 7, 2019, The Government Complex Commemorating His Majesty, Chaeng Watthana Road, Bangkok.
Pibulsarawut, P. (2011). Wikrit 2540 kap khwampenma khong setthakit phophiang [1997 crisis and the background of the sufficiency economy]. In N. Thongpakdee (Ed.), Pratya khong setthakit phophiang kap sangkhom Thai [Philosophy of Sufficiency Economy and Thai Society] (pp.67-102). Bangkok: Center of the Study of Sufficiency Economy, National of Development Administration.
Sapthiang, M., & Prasopsak, W.K. (2016). Kan khonha nawattakam thongthin nai changwat phak klang tam phanthakit kan krachai amnat khong Thai [Searching for local innovation the region according to mission decentralization of Thailand]. Journal of MCU Social Science Review, 5(1), 137-148.
Prayukvong, W., Marat, S., Potivijit, L., Kongsup, B., Hanphichai, S., Kladlom, J., Janla, J., & Sethasophonpong, C. (2020). Kan prayuk pratya khong setthakit phophiang phuea kan khapkhluean ongkon pokkhrong suan thongthin nai phakklang [Application of the sufficiency economy philosophy to drive local administrative organizations in the central region]. In Kan khapkhluan pratya khong setthakit phophiang kap ongkon pokkhrong suan thongthin thua prathet thai [Driving the sufficiency economy philosophy with local administrative organizations throughout Thailand] (pp.219-250). Bangkok: Rural and social management institute.
Chitnuphong, V. (2016). Nawattakam kan borikan satharana doi ongkan borihansuantambon amphoe Donsak changwat Suratthani [Public service innovation by subdistrict administrative organization, Donsak sistrict, Surat Thani province]. Journal of Public and Private Management Innovation, 4(1), 55-61.
Office of the national economic and social development council. (2001). Phaen phatthana setthakit lae sangkhom haeng chat chabap thi 9 (2002-2006) [The ninth national economic and social development plan (2002-2006)]. Retrieved December, 5, 2020, from https://www.nesdc.go.th/ewt_w3c/ewt_dl _link.php?nid=3784
Office of the national economic and social development council. (2016). Phaen phatthana setthakit lae sangkhom haeng chat chabap thi 12 (2017-2021) [The twelfth national economic and social development plan (2017-2021)]. Retrieved December, 5, 2020, from https://www.nesdc.go.th/ewt_dl_link.php?nid=6422
Tantivechakul, S. (2008). Setthakit phophiang [Sufficiency economy]. Journal of Education, 19(3), 1-6.
Chinasan, A., krivart, K., & Pintobtang, P. (2014). Nawattakam kan borihan khong ongkon pokkhrong suan thongthin nai phak tawan ok chiang nua [Administrative innovation of local government organization in the Northeast]. Ratchaphruek Journal, 12(3), 80-90.
Puntasen, A. (2017). Setthakit phophiang: Phra atchariyaphap lae phrakarunathikhun khong nai luang ratchakan thi 9 [Sufficiency economy: Genius and kindness of His Majesty King Rama IX Sufficiency economy: Genius and kindness of His Majesty King Rama IX]. Pathumthani: Rangsit University.
Puntasen, A. (2020a). Krop wichai klang [Central research framework]. In Kan khapkhluan pratya khong setthakit phophiang kap ongkon pokkhrong suan thongthin thua prathet thai [Driving the sufficiency economy philosophy with local administrative organizations throughout Thailand] (pp.39-73). Bangkok: Rural and social management institute.
Puntasen, A. (2020b). Phon kan pramoen radap khwam pen setthakit phophiang khong ongkon pokkhrong suan thongthin lae khosanoenae [The results of the assessment on level of sufficiency economy philosophy of the local administrative organizations and recommendations]. In Kan khapkhluan pratya khong setthakit phophiang kap ongkon pokkhrong suan thongthin thua prathet thai [Driving the sufficiency economy philosophy with local administrative organizations throughout Thailand] (pp.265-272). Bangkok: Rural and social management institute.
