พลวัตสังคมวัฒนธรรมกับมิติการพัฒนามนุษย์องค์รวมในสังคมไทย
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
ธ.ค. 20, 2019
คำสำคัญ:
พลวัตทางสังคม การเปลี่ยนแปลงสังคมวัฒนธรรม การพัฒนามนุษย์แบบองค์รวม
Main Article Content
บทคัดย่อ
สังคมทุกแห่งในโลกล้วนต้องผ่านกระบวนการเปลี่ยนแปลงทางสังคมวัฒนธรรม แต่ที่ผ่านมาเป็นที่น่าสังเกตว่าสังคมวัฒนธรรมได้วิวัฒน์ไปในทิศทางเดียวกันแทบทั้งสิ้น เน้นเศรษฐกิจเป็นแกนหลักในการขับเคลื่อนเพื่อนำสังคมไปสู่ภาวะการพัฒนาที่ถูกนิยามด้วยแนวคิดการทำให้เป็นตะวันตก ประกอบกับกระแสโลกาภิวัตน์ที่เข้ามาปะทะสังสรรค์ ให้ความสำคัญกับระบบทุนนิยม โดยละเลยประเด็นปัญหาการพัฒนาทางด้านสังคมและวัฒนธรรมอย่างจริงจัง เหล่านี้เป็นระบบคิด และอุดมการณ์ที่เป็นตัวกำหนดกรอบการกระทำของมนุษย์ จึงมิน่าแปลกใจเลยว่าในสังคมปัจจุบันมีการหันกลับมามอง คน ซึ่งเป็นทั้งทุนมนุษย์และผู้กระทำการที่สำคัญ อันจะก่อให้เกิดกิจกรรมอื่นในสังคมตามมา อย่างไรก็ตามการพัฒนาทุนมนุษย์ต้องพัฒนาแบบองค์รวมควบคู่ไปกับการพัฒนาสังคมที่มีความยั่งยืน ทั้งระบบชีววิทยา จิตวิทยา และระบบสังคม เพื่อสร้างคนที่มีประสิทธิภาพ พร้อมนำพาประเทศไปสู่การพัฒนาเศรษฐกิจเพื่อความอยู่เย็นเป็นสุขของประชาชนผู้เป็นศูนย์กลางในการพัฒนา และก้าวทันต่อการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในอนาคตอย่างแท้จริง
Article Details
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ
1) เนื้อหาทั้งหมดของบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์และองค์การ เจ้าของผลงานมีการคิด ค้นคว้า ทบทวนวิเคราะห์ สรุป เรียบเรียงและอ้างอิงข้อมูลโดยผู้แต่งเอง กองบรรณาธิการไม่มีส่วนร่วมรับผิดชอบ
2) บทความที่ตีพิมพ์ในวารสารนี้ ต้องไม่เคยได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ที่ใดมาก่อน และไม่อยู่ระหว่างการเสนอเพื่อพิจารณาตีพิมพ์ในวารสารฉบับอื่น หากตรวจพบว่า มีการตีพิมพ์ซ้ำซ้อน ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้แต่งแต่เพียงผู้เดียวในการละเมิดลิขสิทธิ์
3) ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ ถือเป็นกรรมสิทธิ์ของวารสารห้ามนำข้อความทั้งหมดหรือบางส่วนไปพิมพ์ซ้ำ เว้นเสียแต่ว่าจะได้รับอนุญาตจากทางกองบรรณาธิการวารสารฯ
เอกสารอ้างอิง
จามมะรี เชียงทอง. (2549). สังคมวิทยาการพัฒนา. กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์.
จิรประภา อัครบวร. (พฤศจิกายน 2553). รายงานฉบับสมบูรณ์เรื่อง ‘ตัวแบบการพัฒนาคนบนฐานของความหลากหลายเพื่อความสมดุลและยั่งยืน’. กรุงเทพฯ: คณะพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติมนุษย์ นิด้า.
จุฑารัตน์ แสงทอง. (2560). สังคมผู้สูงอายุ (อย่างสมบูรณ์): ภาวะสูงวัยอย่างมีคุณภาพ. วารสารรูสมิแล, 38(1), 6-28.
ฉัตรทิพย์ นาถสุภา. (2553). การเป็นสมัยใหม่กับแนวคิดชุมชน. กรุงเทพฯ: สร้างสรรค์บุ๊คส์.
ไชยรัตน์ เจริญสินโอฬาร. (2560). วาทกรรมการพัฒนา: อำนาจ ความรู้ ความจริง เอกลักษณ์และความเป็นอื่น (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: ศูนย์วิจัยและผลิตตำรา มหาวิทยาลัยเกริก.
ณรงค์วิทย์ แสนทอง. (2560). บริหารทรัพยากรมนุษย์แบบเข้าใจง่าย. กรุงเทพฯ: ธิงค์ บียอนด์ บุ๊คส์.
ทรงพันธ์ เจิมประยงค์. (2562). มนุษย์กับ AI ใครวิ่งนำ ใครตาม. สืบค้นเมื่อ มกราคม 2562, จาก http://web.tcdc.or.th.
นิเทศ ติณณะกุล. (2544). การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ประเวศ วะสี. (2546). วิถีมนุษย์ในศตวรรษที่ 21 สู่ภพภูมิใหม่แห่งการพัฒนา. วารสารหมออนามัย, 12(4), 7-21.
ประเวศ วะสี. (2557). เครื่องมือเสริมพลัง สร้างคุณภาพ สู่สุขภาวะ. นิตยสารสุขศาลา สำนักวิจัยสังคมและสุขภาพ, 22(6), 17.
ปราโมทย์ ประสาทกุล และปัทมา ว่าพัฒนวงศ์. (2553). นิยามผู้สูงอายุด้วยช่วงชีวิตข้างหน้า. นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล.
ผ่องพันธุ์ มณีรัตน์. (2521). การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
พัชรพร ลีพิพัฒน์ไพบูลย์ และนันทนิตย์ ทองศรี. (2561). หุ่นยนต์ในภาคอุตสาหกรรม: กระแสใหม่ที่แรงงานต้องกังวลจริงหรือ?. สืบค้นเมื่อ 1 มิถุนายน 2562, จาก https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/EconomicConditions/AAA/
3AutomationLobur16Aug2017.pdf.
ยศ สันตสมบัติ. (2559). คน พรมแดน รัฐชาติ. กรุงเทพฯ: สำนักงานสนับสนุนกองทุนการวิจัย.
ยศ สันตสมบัติ. (2559). มนุษย์กับวัฒนธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
รณรงค์ จันใด. (2561). แนวทางการพัฒนาระบบการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุแบบองค์รวมในเขตเทศบาลนนทบุรี. วารสารสถาบันพระปกเกล้า, 16(1), 96-110.
วสันต์ ปัญญาแก้ว. (2559). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับสังคมวิทยา. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
วินัย วีระวัฒนานนท์. (2541). สิ่งแวดล้อมและการพัฒนา. กรุงเทพฯ: คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2562). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม. สืบค้นจาก http://www.nesdb.go.th.
สุริยัน หวันแก้ว. (2547). การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.
เสน่ห์ จามริก. (2542). สังคมไทยกับการพัฒนาที่ก่อปัญหา (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: โครงการจัดพิมพ์คบไฟ.
อัมพร สุคันธวณิช และศรีรัฐ โกวงศ์. (2557). มนุษย์กับสังคม (พิมพ์ครั้งที่ 11). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
Benedict, R. (1989). Patterns of culture. Boston: Mariner Books.
Boas, F. (1940). Race, language and culture. New York: Macmillan.
Case, S. (2017). The third wave: An entrepreneur's vision of the future. New York: Simon & Schuster.
Chalmers, D. (2010). The character of consciousness (Philosophy of mind). London: Oxford Press.
City University of Hong Kong. (2010). Whole person development award scheme. Retrieved from http://www.cityu.edu.hk.
Darwin, C. R. (1859). On the origin of species. London: John Murray.
Davenport, T., & Kirby, J. (2016). Only humans need apply: Winners and losers in the age of smart machines. New York: Harper Business.
Frazer, J. G. (1890). The golden bough: A study in magic and religion. New York: Macmillan & Co.
Frey, C. B., & Osborne, M. A. (2017). The future of employment: How susceptible are jobs to computerization.
Technological Forecasting and Social Change, 114, 254-280.
Graebner, R. F. (1924). The world view of the primitives. Munich: Verlag Ernst Reinhardt.
Kroeber, A. L. (1963). Anthropology: Culture patterns & processes. New York: Harcourt, Brace & World
Maine, H. S. (1861). Ancient law. London: Book Jungle.
Malinoski, B. (1954). Magic, science and religion. New York: Doubleday.
Marx, K. (1970). Selected writings in sociology and social philosophy. Middlesex: Penguin Books.
Mead, M. (1975). Culture and commitment: A study of the generation gap. London: The Bodley Head.
Morgan, L. H. (1877). Ancient society. Chicago: Charles H. Kerr & Company.
Mumford, L. (1946). City development. London: Secker & Warburg.
Radcliffe-Brown, A. R. (1940). The Andaman islanders. New York: Free Press.
Rivers, W. H. R. (1901). The colour vision of the natives of upper Egypt. Journal of the Anthropological Institute, 31, 229-247.
Rostow, W. (1990). The stages of economic growth. London: Cambridge University Press.
Sarafino, E. P. (1994). Health psychology: Biopsychosocial interaction. New York: John Wiley & Sons.
Saunders, T. J. (1995). Politics, Books I and II. London: Oxford University Press.
Schmidt, W. (1974). The culture historical method of Ethnology: The Scientific Approach to the Racial Question. Westport: Green Wood Press.
Smith, G. E. (1911). The ancient Egyptians and the origin of civilization. London: Harper & Brother.
Steward, J. H. (1955). Theory of culture change; the methodology of multilinear evolution. Urbana: University of Illinois Press.
Strauss, C. L. (1963). Structural Anthropology. New York: Basic Books.
Toffler, A. (1970). Future shock. New York: Random House.
Toffler, A. (1980). Third wave. New York: Bantam Books.
Toffler, A. (1990). Power shift. New York: Bantam Books.
Toffler, A. (2006). Revolutionary Wealth. New York: Knopf.
Tylor, E. B. (1871). Primitive culture. London: John Murray.
Translated Thai Reference
Akarabawon, J. (2010). Tua bæp kanphatthana khon bon than kho̜ng khwamlaklai phưa khwam samadun læ yangyưn [Human Development Model of Diversity for Balance and Sustainability]. Bangkok: Faculty of Human Resources Development, Nida.
Chammarik, S. (1999). Sangkhom Thai kap kanphatthana thi ko̜ panha [Thai Society and Development Problem] (2nd ed.). Bangkok: Khob Fi Press.
Charoensinolan, C. (2017). Wat kammakan phatthana: Amnat khwamru khwam ching ekkalak læ khwampen ưn [Development Discourse: Authority, Knowledge, Truth, Identity and Others] (6th ed.). Bangkok: Research and Book Production Center Krirk University.
Chiangtong, J. (2006). Sangkhomwitthaya kanphatthana [Social Development]. Bangkok: Odian Store.
Hwankeaw, S. (2004). Kan plianplæng thang sangkhom læ watthanatham [Social and Cultural Change]. Bangkok: National Research Council of Thailand.
Jundai, R. (2018). Næothang kanphatthana rabop kan songsœm sukkhaphap phu sung ayu bæp ong ruam nai khet thetsaban nonthaburi [Guidelines on Developing a Hoslistic Health Care System for the Elderly in Nakhon Nonthaburi Municipality]. King Prajadhipok’s Institute Journal, 16(1), 96-110.
Leepipatphaiboon, P., & Thongsri, N. (2018). Hunyon nai phak utsahakam: Krasæ mai thi rængngan to̜ng kangwon ching rư ? [Industrial Robots and Its Impacts on Labour Market]. Retrieved June 1, 2019, from https://www.bot.or.th/Thai /MonetaryPolicy/EconomicConditions/AAA/3AutomationLobur16Aug2017.pdf.
Maneerat, P. (1978). Kan plianplæng thang sangkhom læ watthanatham [Social and Cultural Change]. Bangkok: Thammasart University.
Natsupa, C. (2010). Kan pen samai mai kap næokhit chumchon [Modernization and Community Concept]. Bangkok: Sangsan Books.
Office of the National Economics and Social Development Board. (2019). Phæn phatthana setthakit læ sangkhom [Economic and Social Plan]. Retrieved September, 2019, from http://www.nesdb.go.th.
Prasartkul, P., & Vapattanawong, P. (2010). Niyam phu sungʻayu duai chuang chiwit khang na [Redefine Aging by Remaining Life Expectancy]. Nakhon Pathom: Institute for Population and Social Research, Mahidol University.
Punyakeaw, W. (2016). Khwamru bưangton kieokap sangkhomwitthaya [Introduction of Sociology]. Chiang Mai: Chiang Mai University.
Sangthong, J. (2017). Sangkhom phu sungʻayu (yang sombun): phawa sung wai yang mi khunnaphap [Aging Society (Complete Aged): The elderly condition of good quality]. Rusamilae Journal, 38(1), 6-28.
Santisombat, Y. (2016). Manut kap watthanatham [Human and Culture] (4th ed.). Bangkok: Thammasart University Press.
Santisombat, Y. (2016). Khon phromdæn rat chat [Person, Border, State]. Bangkok: The Thailand Research Fund.
Seangtong, N. (2017). Bo̜rihan sapphayako̜n manut bæp khaochai ngaI [Easy Guide Human Resources]. Bangkok: Think Beyond Book.
Sukontawanid, A & Gowong, S. (2014). Manut kap sangkhom [Human and Society] (11th ed.). Bangkok: Kasertsart University Press.
Tinnakul, N. (2001). Kan plianplæng thang sangkhom læ watthanatham [Social and Cultural Change]. Bangkok: Faculty of Politic Sciences, Chulalongkorn University.
Wasee, P. (2003). Withi manut nai satawat thi yisipʻet su phop phum mai hæng kanphatthana [21st Century Human Way to a New World of Development]. Medical Journal, 12(4), 7-21.
Wasee, P. (2014). Khrưangmư sœm phalang sang khunnaphap su sukphawa [Reinforcement Tools Make a Good Quality of Health]. Suk Sala Magazine of Journal Social Research and Health Center, 22(6), 17.
Werawatananon, W. (1998). Singwætlo̜m læ kanphatthana [Environment and Development]. Bangkok: Faculty of Education Srinakarinwiroj University.
จิรประภา อัครบวร. (พฤศจิกายน 2553). รายงานฉบับสมบูรณ์เรื่อง ‘ตัวแบบการพัฒนาคนบนฐานของความหลากหลายเพื่อความสมดุลและยั่งยืน’. กรุงเทพฯ: คณะพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติมนุษย์ นิด้า.
จุฑารัตน์ แสงทอง. (2560). สังคมผู้สูงอายุ (อย่างสมบูรณ์): ภาวะสูงวัยอย่างมีคุณภาพ. วารสารรูสมิแล, 38(1), 6-28.
ฉัตรทิพย์ นาถสุภา. (2553). การเป็นสมัยใหม่กับแนวคิดชุมชน. กรุงเทพฯ: สร้างสรรค์บุ๊คส์.
ไชยรัตน์ เจริญสินโอฬาร. (2560). วาทกรรมการพัฒนา: อำนาจ ความรู้ ความจริง เอกลักษณ์และความเป็นอื่น (พิมพ์ครั้งที่ 6). กรุงเทพฯ: ศูนย์วิจัยและผลิตตำรา มหาวิทยาลัยเกริก.
ณรงค์วิทย์ แสนทอง. (2560). บริหารทรัพยากรมนุษย์แบบเข้าใจง่าย. กรุงเทพฯ: ธิงค์ บียอนด์ บุ๊คส์.
ทรงพันธ์ เจิมประยงค์. (2562). มนุษย์กับ AI ใครวิ่งนำ ใครตาม. สืบค้นเมื่อ มกราคม 2562, จาก http://web.tcdc.or.th.
นิเทศ ติณณะกุล. (2544). การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ประเวศ วะสี. (2546). วิถีมนุษย์ในศตวรรษที่ 21 สู่ภพภูมิใหม่แห่งการพัฒนา. วารสารหมออนามัย, 12(4), 7-21.
ประเวศ วะสี. (2557). เครื่องมือเสริมพลัง สร้างคุณภาพ สู่สุขภาวะ. นิตยสารสุขศาลา สำนักวิจัยสังคมและสุขภาพ, 22(6), 17.
ปราโมทย์ ประสาทกุล และปัทมา ว่าพัฒนวงศ์. (2553). นิยามผู้สูงอายุด้วยช่วงชีวิตข้างหน้า. นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล.
ผ่องพันธุ์ มณีรัตน์. (2521). การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
พัชรพร ลีพิพัฒน์ไพบูลย์ และนันทนิตย์ ทองศรี. (2561). หุ่นยนต์ในภาคอุตสาหกรรม: กระแสใหม่ที่แรงงานต้องกังวลจริงหรือ?. สืบค้นเมื่อ 1 มิถุนายน 2562, จาก https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/EconomicConditions/AAA/
3AutomationLobur16Aug2017.pdf.
ยศ สันตสมบัติ. (2559). คน พรมแดน รัฐชาติ. กรุงเทพฯ: สำนักงานสนับสนุนกองทุนการวิจัย.
ยศ สันตสมบัติ. (2559). มนุษย์กับวัฒนธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
รณรงค์ จันใด. (2561). แนวทางการพัฒนาระบบการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุแบบองค์รวมในเขตเทศบาลนนทบุรี. วารสารสถาบันพระปกเกล้า, 16(1), 96-110.
วสันต์ ปัญญาแก้ว. (2559). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับสังคมวิทยา. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
วินัย วีระวัฒนานนท์. (2541). สิ่งแวดล้อมและการพัฒนา. กรุงเทพฯ: คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2562). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม. สืบค้นจาก http://www.nesdb.go.th.
สุริยัน หวันแก้ว. (2547). การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ.
เสน่ห์ จามริก. (2542). สังคมไทยกับการพัฒนาที่ก่อปัญหา (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: โครงการจัดพิมพ์คบไฟ.
อัมพร สุคันธวณิช และศรีรัฐ โกวงศ์. (2557). มนุษย์กับสังคม (พิมพ์ครั้งที่ 11). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
Benedict, R. (1989). Patterns of culture. Boston: Mariner Books.
Boas, F. (1940). Race, language and culture. New York: Macmillan.
Case, S. (2017). The third wave: An entrepreneur's vision of the future. New York: Simon & Schuster.
Chalmers, D. (2010). The character of consciousness (Philosophy of mind). London: Oxford Press.
City University of Hong Kong. (2010). Whole person development award scheme. Retrieved from http://www.cityu.edu.hk.
Darwin, C. R. (1859). On the origin of species. London: John Murray.
Davenport, T., & Kirby, J. (2016). Only humans need apply: Winners and losers in the age of smart machines. New York: Harper Business.
Frazer, J. G. (1890). The golden bough: A study in magic and religion. New York: Macmillan & Co.
Frey, C. B., & Osborne, M. A. (2017). The future of employment: How susceptible are jobs to computerization.
Technological Forecasting and Social Change, 114, 254-280.
Graebner, R. F. (1924). The world view of the primitives. Munich: Verlag Ernst Reinhardt.
Kroeber, A. L. (1963). Anthropology: Culture patterns & processes. New York: Harcourt, Brace & World
Maine, H. S. (1861). Ancient law. London: Book Jungle.
Malinoski, B. (1954). Magic, science and religion. New York: Doubleday.
Marx, K. (1970). Selected writings in sociology and social philosophy. Middlesex: Penguin Books.
Mead, M. (1975). Culture and commitment: A study of the generation gap. London: The Bodley Head.
Morgan, L. H. (1877). Ancient society. Chicago: Charles H. Kerr & Company.
Mumford, L. (1946). City development. London: Secker & Warburg.
Radcliffe-Brown, A. R. (1940). The Andaman islanders. New York: Free Press.
Rivers, W. H. R. (1901). The colour vision of the natives of upper Egypt. Journal of the Anthropological Institute, 31, 229-247.
Rostow, W. (1990). The stages of economic growth. London: Cambridge University Press.
Sarafino, E. P. (1994). Health psychology: Biopsychosocial interaction. New York: John Wiley & Sons.
Saunders, T. J. (1995). Politics, Books I and II. London: Oxford University Press.
Schmidt, W. (1974). The culture historical method of Ethnology: The Scientific Approach to the Racial Question. Westport: Green Wood Press.
Smith, G. E. (1911). The ancient Egyptians and the origin of civilization. London: Harper & Brother.
Steward, J. H. (1955). Theory of culture change; the methodology of multilinear evolution. Urbana: University of Illinois Press.
Strauss, C. L. (1963). Structural Anthropology. New York: Basic Books.
Toffler, A. (1970). Future shock. New York: Random House.
Toffler, A. (1980). Third wave. New York: Bantam Books.
Toffler, A. (1990). Power shift. New York: Bantam Books.
Toffler, A. (2006). Revolutionary Wealth. New York: Knopf.
Tylor, E. B. (1871). Primitive culture. London: John Murray.
Translated Thai Reference
Akarabawon, J. (2010). Tua bæp kanphatthana khon bon than kho̜ng khwamlaklai phưa khwam samadun læ yangyưn [Human Development Model of Diversity for Balance and Sustainability]. Bangkok: Faculty of Human Resources Development, Nida.
Chammarik, S. (1999). Sangkhom Thai kap kanphatthana thi ko̜ panha [Thai Society and Development Problem] (2nd ed.). Bangkok: Khob Fi Press.
Charoensinolan, C. (2017). Wat kammakan phatthana: Amnat khwamru khwam ching ekkalak læ khwampen ưn [Development Discourse: Authority, Knowledge, Truth, Identity and Others] (6th ed.). Bangkok: Research and Book Production Center Krirk University.
Chiangtong, J. (2006). Sangkhomwitthaya kanphatthana [Social Development]. Bangkok: Odian Store.
Hwankeaw, S. (2004). Kan plianplæng thang sangkhom læ watthanatham [Social and Cultural Change]. Bangkok: National Research Council of Thailand.
Jundai, R. (2018). Næothang kanphatthana rabop kan songsœm sukkhaphap phu sung ayu bæp ong ruam nai khet thetsaban nonthaburi [Guidelines on Developing a Hoslistic Health Care System for the Elderly in Nakhon Nonthaburi Municipality]. King Prajadhipok’s Institute Journal, 16(1), 96-110.
Leepipatphaiboon, P., & Thongsri, N. (2018). Hunyon nai phak utsahakam: Krasæ mai thi rængngan to̜ng kangwon ching rư ? [Industrial Robots and Its Impacts on Labour Market]. Retrieved June 1, 2019, from https://www.bot.or.th/Thai /MonetaryPolicy/EconomicConditions/AAA/3AutomationLobur16Aug2017.pdf.
Maneerat, P. (1978). Kan plianplæng thang sangkhom læ watthanatham [Social and Cultural Change]. Bangkok: Thammasart University.
Natsupa, C. (2010). Kan pen samai mai kap næokhit chumchon [Modernization and Community Concept]. Bangkok: Sangsan Books.
Office of the National Economics and Social Development Board. (2019). Phæn phatthana setthakit læ sangkhom [Economic and Social Plan]. Retrieved September, 2019, from http://www.nesdb.go.th.
Prasartkul, P., & Vapattanawong, P. (2010). Niyam phu sungʻayu duai chuang chiwit khang na [Redefine Aging by Remaining Life Expectancy]. Nakhon Pathom: Institute for Population and Social Research, Mahidol University.
Punyakeaw, W. (2016). Khwamru bưangton kieokap sangkhomwitthaya [Introduction of Sociology]. Chiang Mai: Chiang Mai University.
Sangthong, J. (2017). Sangkhom phu sungʻayu (yang sombun): phawa sung wai yang mi khunnaphap [Aging Society (Complete Aged): The elderly condition of good quality]. Rusamilae Journal, 38(1), 6-28.
Santisombat, Y. (2016). Manut kap watthanatham [Human and Culture] (4th ed.). Bangkok: Thammasart University Press.
Santisombat, Y. (2016). Khon phromdæn rat chat [Person, Border, State]. Bangkok: The Thailand Research Fund.
Seangtong, N. (2017). Bo̜rihan sapphayako̜n manut bæp khaochai ngaI [Easy Guide Human Resources]. Bangkok: Think Beyond Book.
Sukontawanid, A & Gowong, S. (2014). Manut kap sangkhom [Human and Society] (11th ed.). Bangkok: Kasertsart University Press.
Tinnakul, N. (2001). Kan plianplæng thang sangkhom læ watthanatham [Social and Cultural Change]. Bangkok: Faculty of Politic Sciences, Chulalongkorn University.
Wasee, P. (2003). Withi manut nai satawat thi yisipʻet su phop phum mai hæng kanphatthana [21st Century Human Way to a New World of Development]. Medical Journal, 12(4), 7-21.
Wasee, P. (2014). Khrưangmư sœm phalang sang khunnaphap su sukphawa [Reinforcement Tools Make a Good Quality of Health]. Suk Sala Magazine of Journal Social Research and Health Center, 22(6), 17.
Werawatananon, W. (1998). Singwætlo̜m læ kanphatthana [Environment and Development]. Bangkok: Faculty of Education Srinakarinwiroj University.
