การประยุกต์ใช้ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการบริหารจัดการของ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น: กรณีศึกษาภาคเหนือตอนล่างและภาคกลางตอนบน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินระดับความเป็นเศรษฐกิจพอเพียงขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) และวิเคราะห์ความแตกต่างระหว่างระดับความเป็นเศรษฐกิจพอเพียงและคุณลักษณะของ อปท. ตลอดจนการยกระดับความเป็นเศรษฐกิจพอเพียงจากงานวิจัยระยะก่อนหน้า (ระยะที่ 1) กลุ่มตัวอย่าง คือ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นจำนวน 18 แห่ง จาก 4 จังหวัด โดยเลือกแบบเฉพาะเจาะจง ใช้เครื่องมือสำคัญในการเก็บรวบรวมข้อมูล ทั้งการวิเคราะห์เอกสารที่เกี่ยวข้อง การสนทนากลุ่มเฉพาะ การสัมภาษณ์ผู้ที่เกี่ยวข้อง และการลงพื้นที่สังเกตการณ์
ผลการประเมินระดับความเป็นเศรษฐกิจพอเพียงขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จำนวน 18 แห่ง พบว่า องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 2 แห่ง ได้แก่ อบต. โก่งธนู และอบต. ท่ามะนาว สะท้อนการประยุกต์ใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการบริหารจัดการภายในองค์กรในระดับ “เข้าถึง” (องค์กรแห่งประโยชน์สุข) 12 แห่ง ในระดับ “เข้าใจ” (องค์กรแห่งความสุข) และ 4 แห่ง “ไม่เข้าข่าย” คือ ยังไม่สามารถประยุกต์ใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในการบริหารจัดการภายในองค์กร ตัวชี้วัดระดับความเป็นเศรษฐกิจพอเพียงสามารถนำไปใช้ได้กับ อปท. ทั้งประเภท ทต. และอบต. และอปท. ในทุกพื้นที่ที่มีคุณลักษณะตำบลและองค์กรที่แตกต่างกัน อปท. ในระยะที่ 1 สามารถยกระดับความเป็นเศรษฐกิจพอเพียงสู่ระดับ “เข้าใจ” ได้ 1 แห่ง และมีคะแนนรวมเพิ่มขึ้นเกือบทุกอปท. เนื่องจากผู้บริหารและบุคลากรได้เรียนรู้และเข้าใจตัวชี้วัด จึงสามารถพัฒนาการทำงานให้สอดคล้องได้
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1) เนื้อหาทั้งหมดของบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์และองค์การ เจ้าของผลงานมีการคิด ค้นคว้า ทบทวนวิเคราะห์ สรุป เรียบเรียงและอ้างอิงข้อมูลโดยผู้แต่งเอง กองบรรณาธิการไม่มีส่วนร่วมรับผิดชอบ
2) บทความที่ตีพิมพ์ในวารสารนี้ ต้องไม่เคยได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ที่ใดมาก่อน และไม่อยู่ระหว่างการเสนอเพื่อพิจารณาตีพิมพ์ในวารสารฉบับอื่น หากตรวจพบว่า มีการตีพิมพ์ซ้ำซ้อน ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้แต่งแต่เพียงผู้เดียวในการละเมิดลิขสิทธิ์
3) ผลงานที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการ ถือเป็นกรรมสิทธิ์ของวารสารห้ามนำข้อความทั้งหมดหรือบางส่วนไปพิมพ์ซ้ำ เว้นเสียแต่ว่าจะได้รับอนุญาตจากทางกองบรรณาธิการวารสารฯ
เอกสารอ้างอิง
กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น. (2554). ชุมชน ท้องถิ่น น่าอยู่อย่างเพียงพอด้วยปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงอย่างยั่งยืน. กรุงเทพฯ: กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น.
กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น. (2560). ระบบข้อมูลกลางองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. สืบค้นเมื่อ 12 สิงหาคม 2561, จาก http://info.dla.go.th/public/surveyInfo.do?random=153511 4103216.
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาประเทศตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง (2558). บทเรียนการขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงโดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.).
ดิเรก ปัทมสิริวัฒน์ และพิชิต รัชตพิบุลภพ. (2561). การวิเคราะห์คะแนนสรุปการทางานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. บทความนำเสนอในการประชุมวิชาการระดับชาติของนักเศรษฐศาสตร์ ครั้งที่ 12. (266-282) กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
บุษยา มั่นเลิศ. (2556). การนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงไปประยุกต์ใช้ในการบริหารจัดการของผู้บริหารองค์การบริหารส่วนตำบลจังหวัดนครปฐม [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์, กรุงเทพมหานคร.
ปรีชา เปี่ยมพงศ์สานต์, สุวัจฉรา เปี่ยมญาติ, และฐิติพร พันธเสน. (2547). โครงการสังเคราะห์องค์ความรู้เกี่ยวกับเศรษฐกิจพอเพียง. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
วรรณา ประยุกต์วงศ์, โชคธำรง จงจอหอ และลัดดาวัลย์ โพธิวิจิตร. (2562). นวัตกรรมเพื่อพัฒนาท้องถิ่นตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง: กรณีศึกษาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจังหวัดนครสวรรค์และอุทัยธานี. รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์. สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
วีระศักดิ์ สมยานะ. (2555). การประยุกต์ใช้คุณธรรมตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อการขับเคลื่อนองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในแนวทางเศรษฐกิจพอเพียง กรณีศึกษาองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จังหวัดเชียงใหม่ [วิทยานิพนธ์ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิต ไม่ได้ตีพิมพ์]. มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. (2551). อบต.ท่าข้าม จ.สงขลา สร้างชุมชนที่ยั่งยืน. สืบค้นเมื่อ 13 สิงหาคม 2561. จาก http://www.thaihealth.or.th/Content/16140--อบต.ท่าข้าม%20จ.สงขลา%20สร้างชุมชนที่ยั่งยืน.html.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2544). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 9 พ.ศ.2544-2549. สืบค้นเมื่อ 5 ธันวาคม 2563, จาก https://www.nesdc.go.th/ewt_w3c/ewt_dl_link.php?nid=3784
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 พ.ศ.2560-2564. สืบค้นเมื่อ 5 ธันวาคม 2563, จาก https://www.nesdc.go.th/ewt_dl_link. php?nid=6422
อภิชัย พันธเสน. (2560). เศรษฐกิจพอเพียง: พระอัจฉริยภาพและพระกรุณาธิคุณของในหลวง รัชกาลที่ 9. มหาวิทยาลัยรังสิต.
อภิชัย พันธเสน. (2563ก). กรอบวิจัยกลาง. ใน การขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับองค์กรปกครองส่วน ท้องถิ่นทั่วประเทศไทย (น.39-73). สถาบันการจัดการเพื่อชนบทและสังคม.
อภิชัย พันธเสน. (2563ข). ผลการประเมินระดับความเป็นเศรษฐกิจพอเพียงขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและ ข้อเสนอแนะ. ใน การขับเคลื่อนปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงกับองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั่วประเทศ ไทย (น.265-272). สถาบันการจัดการเพื่อชนบทและสังคม.
Kantabutra, S. (2016). From philosophy to business practice. In G.C. Avery & H. Bergsteiner (Eds.), Sufficiency thinking: Thailand’s gift to an unsustainable world (pp.216-232). Allen & Unwin.
บทสัมภาษณ์
นายกองค์การบริหารส่วนตำบลโก่งธนู. สัมภาษณ์, 28 สิงหาคม 2562.
นายกองค์การบริหารส่วนตำบลท่ามะนาว. สัมภาษณ์, 28 สิงหาคม 2562.
นายกองค์การบริหารส่วนตำบลประดู่ยืน, สัมภาษณ์, 26 ธันวาคม 2561.
นักพัฒนาชุมชน องค์การบริหารส่วนตำบลหนองบัว. สัมภาษณ์, 24 มกราคม 2562.
นักวิชาการเงินและบัญชี องค์การบริหารส่วนตำบลหนองบัว. สัมภาษณ์, 24 มกราคม 2562.
ประธานสภา องค์การบริหารส่วนตำบลหนองยาง. สัมภาษณ์, 24 ธันวาคม 2562.
ผู้อำนวยการกองช่าง องค์การบริหารส่วนตำบลเขาดิน. สัมภาษณ์, 11 ธันวาคม 2561.
