การจัดการสุขภาวะชุมชน เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนท้องถิ่น องค์การบริหารส่วนตำบลซับสมบูรณ์ จังหวัดเพชรบูรณ์

Abstract

งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพที่ค้นหารูปแบบการจัดการสุขภาวะชุมชน เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนท้องถิ่น กรณีศึกษาพื้นที่องค์การบริหารส่วนตำบล
ซับสมบรูณ ์ อำเภอวิเชียรบุรี จังหวัดเพชรบรูณ์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาฐานคิดในการจัด การสุขภาวะชุมชน วิเคราะห์ทุนทางสังคมที่แสดงสถานะของตำบลและศักยภาพของชุมชน และวิเคราะห์รูปแบบการจัดการสุขภาวะชุมชน เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนท้องถิ่น เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยกระบวนการวิจัยชุมชนเชิงชาติพันธุ์วรรณนาแบบเร่ง ด่วน ใช้แบบสัมภาษณ์มีโครงสร้างร่วมกับการสังเกตแบบมีส่วนร่วม การสัมภาษณ์เชิงลึก และการสนทนากลุ่มย่อยจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ บุคคล สถาบัน กลุ่มที่เป็นแกนกลาง และกลุ่มผู้สนใจ ผลวิจัย พบว่า ตำบลซับสมบูรณ์ มีฐานคิดการขับเคลื่อนงาน 3 ฐาน คือ (1) บริหารจัดการแบบมีส่วนร่วมภายใต้การพัฒนาแบบองค์รวม (2) มุ่งเน้นการพัฒนาบนฐานความยุติธรรม และ (3) ลงพื้นที่เพื่อเข้าถึงความต้องการของชุมชน บูรณาการงานโดยอาศัย 4 องค์กรหลัก ได้แก่ ท้องถิ่น ท้องที่ ภาครัฐ และประชาชนเป็นกลไกขับเคลื่อนงาน ทุนทางสังคมที่แสดงสถานะและศักยภาพของชุมชน ดังนี้ (1) ทุนบุคคล ที่เป็นคนดี คนเก่ง คนสำคัญ (2) ทุนแหล่งเรียนรู้องค์กรชุมชน (3) ทุนหน่วยงาน ภาคีเครือข่าย (4) ทุนแหล่งประโยชน์ และ (5) หมู่บ้านจัดการตนเอง รูปแบบการจัดการสุขภาวะชุมชน เพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้ก้บชุมชนท้องถิ่นเกิดจากการนำใช้ข้อมูลตำบลมาต่อยอด จำแนกได้ 2 ส่วนคือ (1) นำใช้ทุนและศักยภาพในการสร้างเสริมสุขภาพเฉพาะประเด็น โดยบูรณาการการลดปัจจัยเสี่ยงและปัจจัยส่งเสริมทางสุขภาพ และสร้างการมีส่วนร่วมในกระบวนการจัดการตนเองของชุมชน และ (2) บูรณาการงานและกิจกรรมกับภารกิจขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เพื่อพัฒนาแนวทางจัดการปัจจัยที่ส่งผลต่อการดำเนิน ชีวิตของประชาชน ทั้งด้านการเมือง การปกครอง สังคม เศรษฐกิจ สภาวะแวดล้อม และสุขภาพ