การถ่ายทอดองค์ความรู้และการขยายผลการเลี้ยงตัวอ่อนแมลงทหารเสือเพื่อกำจัดขยะอินทรีย์ อำเภอเชียงกลาง จังหวัดน่าน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
อำเภอเชียงกลาง จังหวัดน่าน ประสบปัญหาการจัดการขยะอินทรีย์ เนื่องจากขาดความร่วมมือในการคัดแยกขยะ งบประมาณและบุคลากรไม่เพียงพอ และระบบการจัดเก็บขยะไม่ครอบคลุมทุกพื้นที่ งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้และขยายผลระบบการเลี้ยงตัวอ่อนแมลงทหารเสือเพื่อกำจัดขยะอินทรีย์ในชุมชนอำเภอเชียงกลาง จังหวัดน่าน ด้วยการสร้างกระบวนการเรียนรู้และจัดการความรู้ และการเพิ่มขีดความสามารถในการหาความรู้ของชุมชน โดยสร้างพื้นที่ต้นแบบเรียนรู้นวัตกรรมกับนวัตกรชุมชนที่ผ่านการคัดเลือก จำนวน 50 คน ด้วยกระบวนการดังนี้ 1) การถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านโภชนะอาหารสำหรับการเลี้ยงตัวอ่อนแมลงทหารเสือ การเพาะเลี้ยง การจัดการโรงเรือนและอุปกรณ์ การเก็บเกี่ยว และการใช้ตัวอ่อนแมลงทหารเสือเป็นส่วนผสมในอาหารสัตว์ ผ่านการบรรยายจากผู้เชี่ยวชาญ ศึกษาดูงาน ปฏิบัติจริง และวีดีโอสื่อการสอน 2) การวิเคราะห์คุณค่าด้านโภชนะของตัวอ่อนแมลงทหารเสือที่ผลิตในชุมชน เพื่อผลิตอาหารสัตว์ 3) การวางแผนผังระบบจัดการขยะอินทรีย์ ณ ฟาร์มต้นแบบ จังหวัดน่าน และ 4) การปรับปรุงโรงเรือนฟาร์มต้นแบบตามหลักสุขอนามัย ส่งผลให้มีวีดีโอสื่อการสอน 5 หลักสูตร ตัวอ่อนแมลงทหารเสือมีคุณภาพตามเกณฑ์มาตรฐานของอาหารเสริมโปรตีน สำหรับเป็นวัตถุดิบอาหารเลี้ยงไก่พันธุ์ไข่และไก่พันธุ์พื้นเมือง ทำให้ลดต้นทุนการผลิต 3.13 บาทต่อฟอง และ 30.12 บาทต่อการผลิตไก่ 1 กิโลกรัม และรายรับจากการปลูกผักเพิ่มขึ้นร้อยละ 61 นอกจากนี้ชุมชนร่วมวางผังโครงสร้างพื้นฐานที่สอดคล้องกับบริบทของพื้นที่ มีฟาร์มต้นแบบ จำนวน 10 แห่ง ซึ่งเป็นการขยายผลและสร้างเครือข่ายการเรียนรู้ในพื้นที่ การจัดทำข้อเสนอแนะเชิงนโยบายร่วมกับเทศบาลตำบลเชียงกลาง เพื่อให้เกิดความยั่งยืนและการคงอยู่ของระบบการจัดการขยะอินทรีย์ด้วยตัวอ่อนแมลงทหารเสือ รวมทั้งขยายผลและผลักดันให้เกิดการใช้ประโยชน์ตัวอ่อนแมลงทหารเสือร่วมกับสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Area Based Development Research Journal values copyright protection and licensing to safeguard author rights and facilitate the appropriate dissemination of research. Our policies ensure openness, accessibility, and attribution. Authors retain copyright ownership, and articles are published under a Creative Commons Attribution License (CC BY), allowing sharing, adaptation, and proper attribution. Authors have the freedom to publish under the CC BY license, granting broad reuse and distribution permissions. The journal supports posting articles on third-party repositories, adhering to institutional and funding restrictions. Author guidelines detail copyright and licensing requirements, empowering authors with knowledge about their rights and responsibilities. These policies cultivate an environment of collaboration, openness, and responsible sharing, benefiting authors and the research community while honoring intellectual property rights.
เอกสารอ้างอิง
Amrul, N. F., Ahmad, I. K., Basri, N. E. A., Suja, F., Jalil, N. A. A., & Azman, N. A. (2022). A review of organic waste treatment using black soldier fly (Hermetia illucens). Sustainability, 14(8), 4565.
Astuti, D. A., & Wiryawan, K. G. (2022). Black soldier fly as feed ingredient for ruminants. Animal Bioscience, 35(2), 356–363.
Association for the Development of Environmental Quality. (2024). Meaning/type/components and causes of solid waste. Retrieved April 29, 2024, from: https://adeq.or.th/ขยะมููลฝอยคืืออะไร/. (in Thai).
Biomass Management Center, Chiang Mai University. (2024) Comprehensive guide to biomass management. Retrieved May 3, 2024, from: https://greenoffice.oou.cmu.ac.th/assets/files/document/c13a76dced18da0f52645e67471b7ffa.pdf. (in Thai).
Chiang Mai Agriculture Extension Office. (2022). Mae Ta Organic Community Enterprise. Retrieved May 28, 2024, from: https://chiangmai.doae.go.th/province/?p=10470. (in Thai).
Chukamnerd, T., Arphatthananon, T., Khamcha-om, M., & Sangthong, E. (2020). LIP model: Learning innovation process for sustainable development. Journal of MCU Social Science Review, 4(3), 185–196. (in Thai).
Department of Local Administration, Ministry of Interior. (2024). Citizen’s guide to household waste management. Retrieved
April 29, 2024, from: https://nongrawiang.go.th/wp-content/uploads/2022/03/18-05-2561-คู่มือประชาชน-เรื่่อง การจัดัการขยะ.pdf. (in Thai).
Dzepe, D., Magatsing, O., Kuietche, H. M., Meutchieye, F., Nana, P., Tchuinkam, T., & Djouaka, R. (2021). Recycling organic
wastes using black soldier fly and house fly larvae as broiler feed. Circular Economy and Sustainability, 1, 895-906.
Kim, C. H., Ryu, J., Lee, J., Ko, K., Lee, J. Y., Park, K. Y., & Chung, H. (2021). Use of black soldier fly larvae for food waste treatment and energy production in Asian countries: A review. Processes, 9(1), 161.
Nan provincial office for local administration. (2022). Solid waste management. Retrieved December 6, 2022, from: www.
nanlocal.go.th/page.php?pagename=menu&menuid=18. (in Thai).
Open Data Portal for Monitoring and Evaluating Government Projects under National Strategy. (2022). Data on the number of livestock farmers and livestock in 2021. Retrieved April 30, 2024, from: https://opendata.nesdc.go.th/dataset/d7681470-
-47ab-8315-5cd28b9539c8/resource/1b116b37-ce19-415d-ae04-dd734add184f/download/-2564.pdf. (in Thai).
Panted, N., Rattanamanee, C., Jaichansukkit, T., Moonsrikaew, S., Suphadee, M. Pajareon, S., Chusak Pulmar, C., & Wongpom,
B. (2022). Effect of protein source from dried black soldier fly (Hermetia illucens) on egg quality in commercial laying hens
raised in opened–house. The Agricultural Science Journal, 53(3), 256-270. (in Thai).
Phimolsiripol, Y. (2020). Innovative oil extracted from black soldier fly (Hermetia illucens) for using as a key ingredient in cosmetics. (Research report). Thailand Science Research and Innovation (TSRI) and Office of National Higher Education Science Research and Innovation Policy Council, Thailand. (in Thai).
Phimolsiripol, Y. (2023). Innovative food waste management system using black soldier fly (Hermetia illucens) into high protein animal feed. (Research report). Chiang Mai University. (in Thai).
Pollution Control Department, Ministry of Natural Resources and Environment. (2022). Information system for municipal solid waste management. Retrieved April 29, 2024, from: https://thaimsw.pcd.go.th/provincedetail.php?id=55. (in Thai).
Pollution Control Department, Ministry of Natural Resources and Environment. (2024). Information on the country's solid waste situation in 2023. Retrieved April 29, 2024, from: https://thaimsw.pcd.go.th/report_country.php. (in Thai).
Purkayastha, D., & Sarkar, S. (2021). Sustainable waste management using black soldier fly larva: A review. International
Journal of Environmental Science and Technology, 19, 1-26.
Rehman, K. U., Hollah, C., Wiesotzki, K., Rehman, R. U., Rehman, A. U., Zhang, J., ..., & Aganovic, K. (2023). Black soldier fly,
Hermetia illucens as a potential innovative and environmentally friendly tool for organic waste management: A mini-review.
Waste Management & Research, 41(1), 81-97.
Salam, M., Alam, F., Dezhi, S., Nabi, G., Shahzadi, A., Hassan, S. U., & Bilal, M. (2021). Exploring the role of black soldier fly
Larva technology for sustainable management of municipal solid waste in developing countries. Environmental Technology
& Innovation, 24, 101934.
Siddiqui, S. A., Süfer, Ö., Çalışkan Koç, G., Lutuf, H., Rahayu, T., Castro-Muñoz, R., & Fernando, I. (2024). Enhancing the bioconversion rate and end products of black soldier fly (BSF) treatment–A comprehensive review. Environment, Development and Sustainability, 2024, 1-69.
Star, L., Arsiwalla, T., Molist, F., Leushuis, R., Dalim, M., & Paul, A. (2020). Gradual provision of live black soldier fly (Hermetia
illucens) larvae to older laying hens: effect on production performance, egg quality, feather condition and behavior. Animals,
(2), 216.
Sufi, S., Nenadic, A., Silva, R., Duckles, B., Simera, I., de Beyer, J. A., …, & Higgins, V. (2018). Ten simple rules for measuring
the impact of workshops. PLOS Computational Biology, 14(8), e1006191.
The Cloud. (2022). Mae Ta: A resilient community. Retrieved May 28, 2024, from: https://readthecloud.co/central-tham-mae-tha/. (in Thai).
Zozo, B., Wicht, M. M., Mshayisa, V. V., & Van Wyk, J. (2022). The nutritional quality and structural analysis of black soldier fly
larvae flour before and after defatting. Insects, 13(2), 168.
