คุณภาพสิ่งแวดล้อมภายในอาคารจากมุมมองผู้ใช้งาน กรณีศึกษา อาคารเรียนประถมศึกษา เขตอำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

แนวคิดพื้นฐานอาคารที่ดี คือ อาคารมีความเหมาะสมกับกิจกรรมใช้งาน ผู้ใช้อาคารสามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ มีความสบาย และความปลอดภัย ซึ่งอาคารเรียนประถมศึกษา จัดเป็นกลุ่มอาคารที่มีความสำคัญ เนื่องจากเป็นพื้นที่ส่งเสริมประสิทธิภาพการเรียนรู้ให้กับเด็ก เครื่องมือการประเมินอาคารหลังการเข้าใช้งานอาคารเรียน จากผู้ใช้อาคาร เป็นวิธีการเพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันของอาคาร รวมถึงคุณภาพสิ่งแวดล้อมภายในอาคาร ข้อมูลที่ได้จากการประเมิน สะท้อนปัญหาและข้อบกพร่องอาคาร จากมุมมองผู้ใช้อาคาร และใช้เป็นข้อพิจารณาการออกแบบที่เอื้อต่อการอยู่อาศัยและการทำงาน การวิจัยนี้ นำเสนอผลการศึกษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมอาคารเรียน โดยผู้ใช้อาคาร ได้แก่ (1) นักเรียนชั้นประถมศึกษาตอนปลาย (2) ตัวแทนครูระดับชั้นอนุบาล-ประถมศึกษาปีที่ 6 และ (3) ผู้บริหาร รวมจำนวน 540 คน ในโรงเรียนตัวอย่าง 18 แห่ง ในจังหวัดนครราชสีมา ผลการศึกษา พบว่า การใช้งานอาคารเรียน ได้รับผลกระทบจากด้านต่าง ๆ ต่อผู้ใช้งาน ได้แก่ อากาศ แสงสว่าง กายภาพอาคาร และ การใช้พื้นที่ โดยองค์ประกอบที่ควรได้รับการปรับปรุงมากที่สุดตามลำดับ ได้แก่ การใช้งานพื้นที่สีเขียวในโรงเรียน การใช้ประโยชน์จากพื้นที่สีเขียวในอาคารเรียน และห้องเรียน และการป้องกันเสียงรบกวนจากภายนอกอาคารเรียน ในตอนท้ายของการศึกษานี้ นำเสนอข้อพิจารณาด้านการออกแบบ เพื่อเพิ่มคุณภาพสิ่งแวดล้อมเพื่อผู้ใช้อาคารเรียน และตัวอย่างแบบฟอร์มประเมินห้องเรียน ที่สามารถนำไปปรับใช้กับอาคารเรียนประเภทเดียวกัน